1 min
Hoe ons eetpatroon door de jaren heen verandert, is goed terug te zien in kookboeken. In 60 jaar gingen per portie minder eten, maar nam het aandeel dierlijke eiwitten toe.
Dat ontdekten promovenda Marjolein Buisman en haar collega Jochem Jonkman van de Wageningen Universiteit. Zij namen 4 edities van het Nederlandse Margriet Kookboek onder de loep over een periode van 70 jaar. Het onderzoek is gepubliceerd in het Journal of Nutritional Science.
Het Margriet Kookboek geldt al jarenlang als hét Nederlandse basiskookboek en is daarom een geschikte indicator voor Nederlandse eetpatronen. De onderzoekers selecteerden en analyseerden in totaal 187 recepten voor avondmaaltijden uit verschillende edities uit 1950, 1970, 1989 en 2010. Ze vergeleken de data met de Dutch National Food Consumption Survey (NDFCS). De NDFCS, de nationale voedselconsumptiepeiling in het Nederlands, is een enquête die sinds 1987 door het RIVM wordt afgenomen om de Nederlandse voedselconsumptie en voedingsstatus te peilen.
Uit een computeranalyse van de ingrediënten blijkt dat de porties door de jaren heen kleiner werden. Wat het vlees betreft bevatten de meeste recepten (87) varkensvlees, gevolgd door rundvlees (41). In 38 recepten stond vlees niet op de ingrediëntenlijst. De recentere kookboeken bevatten recepten met vooral ‘gemakkelijk te bereiden vlees’, zoals kip.
Meer dierlijke eiwitten
Hoewel de portiegrootte afnam, valt op dat het aandeel dierlijke eiwitten per portie toenam. Dit in tegenstelling met de resultaten van de NDFCS, waaruit zou blijken dat het aandeel plantaardige eiwitten juist toeneemt. Een ander verschil met de resultaten van de enquête is de toename van de hoeveelheid koolhydraten. “Dit komt mogelijk omdat juist de tussendoor-snacks en boterhammen rijk zijn aan koolhydraten,” zegt Buisman. In haar onderzoek lag de focus op avondmaaltijden, waarin waarschijnlijk minder koolhydraten zitten. Verder kwamen de resultaten van de kookboekanalyse en de enquête grotendeels overeen.
De promovenda moedigt andere onderzoekers aan om het onderzoek uit te breiden door bijvoorbeeld ook te kijken naar recepten voor ontbijt en lunch. “Ik denk niet dat kookboekanalyses enquêtes kunnen vervangen, want enquêtes leveren veel meer detail. Maar je kunt er wel met relatief weinig moeite trends uit halen, en daar kun je dan met een enquête gerichter op inzoomen,” aldus Buisman.
Dit artikel afdrukken
Het Margriet Kookboek geldt al jarenlang als hét Nederlandse basiskookboek en is daarom een geschikte indicator voor Nederlandse eetpatronen. De onderzoekers selecteerden en analyseerden in totaal 187 recepten voor avondmaaltijden uit verschillende edities uit 1950, 1970, 1989 en 2010. Ze vergeleken de data met de Dutch National Food Consumption Survey (NDFCS). De NDFCS, de nationale voedselconsumptiepeiling in het Nederlands, is een enquête die sinds 1987 door het RIVM wordt afgenomen om de Nederlandse voedselconsumptie en voedingsstatus te peilen.
Hoewel de portiegrootte afnam, valt op dat het aandeel dierlijke eiwitten per portie toenamKleinere porties
Uit een computeranalyse van de ingrediënten blijkt dat de porties door de jaren heen kleiner werden. Wat het vlees betreft bevatten de meeste recepten (87) varkensvlees, gevolgd door rundvlees (41). In 38 recepten stond vlees niet op de ingrediëntenlijst. De recentere kookboeken bevatten recepten met vooral ‘gemakkelijk te bereiden vlees’, zoals kip.
Meer dierlijke eiwitten
Hoewel de portiegrootte afnam, valt op dat het aandeel dierlijke eiwitten per portie toenam. Dit in tegenstelling met de resultaten van de NDFCS, waaruit zou blijken dat het aandeel plantaardige eiwitten juist toeneemt. Een ander verschil met de resultaten van de enquête is de toename van de hoeveelheid koolhydraten. “Dit komt mogelijk omdat juist de tussendoor-snacks en boterhammen rijk zijn aan koolhydraten,” zegt Buisman. In haar onderzoek lag de focus op avondmaaltijden, waarin waarschijnlijk minder koolhydraten zitten. Verder kwamen de resultaten van de kookboekanalyse en de enquête grotendeels overeen.
De promovenda moedigt andere onderzoekers aan om het onderzoek uit te breiden door bijvoorbeeld ook te kijken naar recepten voor ontbijt en lunch. “Ik denk niet dat kookboekanalyses enquêtes kunnen vervangen, want enquêtes leveren veel meer detail. Maar je kunt er wel met relatief weinig moeite trends uit halen, en daar kun je dan met een enquête gerichter op inzoomen,” aldus Buisman.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_-_Executive_Vice_President-Designate_-_European_Green_Deal_(48865712988)_480_289_84_s_c1.jpg)
Mijn moeder had de Margriet als weekblad. Volgens dat blad moesten vrouwen iedere week(?) weer een andere dieet volgen.
Aandeel dierlijke eiwitten nam toe. Kan wel kloppen. Ik kom uit het -zeer goede- bouwjaar 1954 en thuis aten we door de week bijv. een gehaktballetje, afgewisseld met spekjes en wat rookworst (stamppot). 's Zondags was het allemaal iets ruimer.
Bij een vriendinnetje op de lagere school kreeg alleen de vader (want kostwinner) alle dagen vlees, door de weeks keken kinders en moeder toe hoe hij smakelijk zijn vlees zat te te eten.