De Franse campagne hoopte op 500.000 deelnemers. Tegelijk met het publieksoffensief ging een wetenschappelijk onderzoek van start, onder leiding van de Université de Grenoble Alpes en de Toulouse School of Economics (INRAE).

Om mee te doen, moesten deelnemers een vragenlijst invullen over hun eetgewoonten (inclusief vlees- en visconsumptie) en gezondheid. Ze kregen vervolgens iedere maandag maaltijdsuggesties met alternatieven voor vlees en vis. Ik deed ook mee. Mij viel mij op dat bijna ieder alternatief wel kaas bevatte. Iedere dinsdag volgde een mailtje met de simpele vraag: heb je gisteren wel of niet meegedaan aan Lundi Vert? En in december kregen we opnieuw de uitgebreide vragenlijst voorgeschoteld, om de ontwikkeling door het jaar heen te kunnen evalueren.

25.000 deelnemers
Aan Lundi Vert deden uiteindelijk fors minder mensen mee dan gehoopt, blijkt uit het eerste verslag. Een maand na de lancering - met artikelen in de Franse pers, aandacht op de televisiezenders en sociale media - hadden zich een kleine 25.000 deelnemers ingeschreven. Hoogopgeleide vrouwen met vegetariërs in hun directe omgeving waren oververtegenwoordigd. Gemiddeld lag de vleesconsumptie van de deelnemers iets boven het nationale (Franse) gemiddelde. Uit een tegelijk gehouden nationaal onderzoek onder 2.000 Fransen, bleek dat de helft van Lundi Vert had gehoord, 10% er al aan deden en 25% dat van plan was. De 'overweldigende' meerderheid van Lundi Vert-geïnteresseerden heeft zich dus niet aangemeld op de site, concluderen de onderzoekers.

Een grote klapper maakte Lundi Vert toen met ingang van het nieuwe schooljaar regionale studentenorganisaties mee gingen doen met het initiatief om vlees te minderen. Dat hield in dat in 788 universitaire restaurants, die samen 60 miljoen maaltijden per jaar serveren, de vlees- en visloze maandag ineens op het menu stond.

89% gaat door met Lundi Vert
In december stuurde Lundi Vert een afsluitende enquête uit. Die werd ingevuld door 7.476 vrouwen en 3.130 mannen, een dikke tienduizend mensen dus. Hoewel de onderzoekers nog lang niet alle resultaten boven water hebben, zijn de eerste uitkomsten toch naar buiten gebracht. Zo wil 89% van deelnemers doorgaan met Lundi Vert, ook al is de wekelijkse reminder (en menusuggesties) nu gestopt. 68% van de respondenten zegt zelfs nog minder vlees en vis te gaan eten.

Buiten de gebaande paden
Een dag geen vlees of vis eten blijkt voor veel deelnemers tot innovatie op culinair vlak te hebben geleid. Bijna de helft (46%) van de deelnemers zei door Lundi Vert nieuwe voedingsmiddelen te hebben ontdekt; 66% geeft aan dat ze gerechten hebben klaargemaakt die ze nog nooit eerder op tafel gezet hadden. Wat waren dat voor gerechten dan? Dat blijkt uit de bijlage bij het onderzoek.

Voorop staan de plantaardige eiwitten, in de vorm van tofu, seitan, linzen en quinoa. Op de tweede plaats komen de plantaardige steaks, vleesvervangers dus. De Fransen hebben daar het prachtige woord 'simili-carné' (namaakvlees) voor. En wat te denken van simili-laitiers voor zuivelvervangers: fauxmage (namaak kaas), vromage of zelfs camemvert). Aan 'nieuwe' groenten ontdekten de Lundi Vert deelnemers met name de pastinaak, gevolgd door alle soorten kool, pompoen-achtigen en zoete aardappelen.

De nieuwe voedingsmiddelen duiken vaak op in gerechten uit andere culturen. Uit Azië ontdekten de Fransen bahn-mi (Vietnamese broodjes), bo-bun (noedelsalade), pad thaï, ramen en sushi. Uit het Midden-Oosten tajines, couscous, hummus en falafel. India stond garant voor curry's en dhal, Zuid-Amerika voor chili, tamales en humitas. Maar ook de Italiaanse keuken blijkt aantrekkelijke Lundi Vert-gerechten te leveren, met diverse lasagnas en pastagerechten zonder vlees of vis.

Fransen, grote carnivoren, zijn onder invloed van diverse vleesschandalen na 1998 al flink minder vlees gaan eten. Tussen 1998 en 2015 daalde de consumptie met ruim een kwart. Nederlanders stoppen even met vlees eten na een schandaal en pakken de consumptie daarna weer op. In Nederland is op dit moment niet helemaal duidelijk of de vleesconsumptie nog wel terugloopt, ondanks de stijgende verkopen van vleesvervangers.

Lundi Vert
Dit artikel afdrukken