Schrik onder Brabantse bestuurders. Luchtwassers helpen de buren van de boer niet. Ze halen de stank onvoldoende uit de buitenlucht. Dat zegt de universiteit van Wageningen, maar het onderzoek is nog geheim. Eerder deze maand werd al bekend dat ook het klimaat in de stallen voor de varkens minder goed was dan de autoriteiten al decennia geloofden.
Word lid
Fijn dat je Foodlog leest! Dit artikel is gratis. Wil je dat wij kunnen blijven bestaan? Steun ons dan en word lid. Dat kan al vanaf €5,- per maand.
Nieuw onderzoek van wetenschappers van Wageningen Universiteit toont dat aan. De landelijke overheid heeft echter besloten dat onderzoek pas na de gemeenteraadsverkiezingen van gisteren openbaar te maken.
Het gerucht gaat dat de resultaten zo negatief zijn dat een spoedoverleg tussen het provinciaal bestuur en alle Brabantse wethouders gepland staat. In Brabant leidt de verlate publicatie tot verontwaardiging. Het Eindhovens Dagblad meldt dat Cees van de Ven, CDA-wethouder in Reusel-De Mierden, het "steeds lastiger uit te leggen" vindt "dat we dit al lange tijd weten, maar netjes onder de pet hebben gehouden."
Van de Ven heeft in Reusel-De Mierden een vergunningaanvraag liggen voor een nieuwe luchtwasser. Die wil hij liever niet verlenen, maar hij heeft op dit moment geen enkele grond om te weigeren. De wethouder wacht daarom met smart op het onderzoeksrapport en de reactie hierop van het kabinet. Eerder deze maand werd al bekend dat ook het binnenklimaat van varkensstallen volgens de WUR niet deugt.
De autoriteiten en Wageningse Universiteit lijken inmiddels komaf te willen maken met de in Nederland te zeer van exportmarkten afhankelijk geworden varkenshouderij. Recent werd bekend dat de wereld een nieuwe varkenscrisis te wachten staat waar vooral West-Europese en dus ook Nederlandse boeren veel last van zullen krijgen.
Lees ook
Verrassend genoeg schrijft Trouw nu pas over dit onderwerp: Dure geurfilters in varkensstallen werken nauwelijks.
Varkensboeren in Brabant krijgen het steeds lastiger: B&W van Oss wil geen mestfabriek.
Voor uw gemak, hier een link naar het proefschrift van Roland Melse.
Beste mensen,
Ik voeg graag deze opmerkingen bij aan dit draadje.
- De luchtwassers worden door de veeboer gekocht bij luchtwasserfabrikanten. Als die luchtwasserfabrikanten hun vak serieus nemen, dan horen zij te weten wat het werkelijke milieurendement is van die luchtwassers. Als zij dat niet weten, dan is er iets goed mis in die branche. Dan verkopen zij immers apparatuur waarvan zij niet weten wat het waard is. Zouden ook jarenlang op grote schaal tractoren kunnen worden verkocht zonder dat de boeren opmerken dat die tractoren beroerd functioneren?
- Er hebben jarenlang voorschriften gegolden die de veehouders de plicht oplegden milieurendementsmetingen te doen van de luchtwassers. Veehouders konden weten dat de luchtwassers niet boden wat gesteld werd.
- Het is al jarenlang een publiek geheim dat de luchtwassers disfunctioneren. In 2009 is zelfs een heus proefschrift verschenen over dit onderwerp: Air treatment techniques for abatement of emissions from intensive livestock production, van R.W. Melse, waarin reeds twijfels werden gesteld bij het milieurendement van de betrokken luchtwassers. En, een enkele luchtwasserfabrikant heeft hierover al jaren geleden aan de bel getrokken. Gaat u maar eens zoeken in de archieven van agrarische pers. Als veehouders stellen dat dit nieuws als een donderslag bij heldere hemel komt is grote onzin.
- De verontwaardiging van de veehouders moet met een grote korrel zout worden genomen. Er zijn honderden miljoenen Euro's aan subsidie aan de luchtwassers besteed, tot 33 % van de kosten per luchtwasser. Kortom, aan aanzienlijk deel van de kosten zijn betaald door u en ik.
- De verontwaardiging van de veehouders zijn te meer krokodilletranen als je de reputatie van de veehouders nader onderzoekt met betrekking hun zorgplicht om de luchtwassers deugdelijk te laten functionenren. De veesector trekt met haar verontwaardiging enigszins een te grote broek aan. En dan druk ik mij voorzichtig uit. Zie o.a. de volgende van overheidswege gepubliceerde rapporten, allen beschikbaar via internet:
1. Rapport: resultaten Brabantbrede toezichtsaanpak luchtwassers 2011-2012 (2013, Handhavingssamenwerking Noord Brabant)
2. Naleeftekorten bij luchtwassers in de intensieve veehouderij, Effect op emissie(-reductie) van ammoniak (2012, RIVM briefrapport 609021121/2012 J. Vonk et al.)
3. Toezicht- en naleeftekorten bij de IPPC branche intensieve veehouderij, Onderzoek naar luchtwassystemen en het effect op de ammoniakemissie (2012, Inspectie Leefomgeving en Transport)
- Wat sterk opvalt in de reactie van de staatssecrretaris is de meer dan povere aandacht voor de gevolgen voor omwonenden en omliggende natuur. Zij zijn de enige echte slachtoffers. Nu staat vast dat bij omwonenden (geurhinder) en natuur (ammoniakschade) inderdaad veel meer schade optreedt. Er zijn ca. 1000 (!) van dergelijke onbetrouwbare luchtwassers geplaatst. Nu vast is komen te staan dat de milieugetallen onjuist zijn en zullen moeten worden bijgesteld, zijn herberekeningen noodzakelijk om de juiste milieuschade vast te stellen. Niet de veehouders zijn het slachtoffer, maar de omgeving van de veehouders. De veehouder heeft zijn vergunning inmiddels op zak, en zijn bedrijf opgericht. Hij verdient nu zijn geld over de rug van zijn omgeving. En, zoals hiervoor al is gesteld: als de veehouder zijn huiswerk had gemaakt, had ie kunnen (en anders: moeten) weten dat de milieuprestaties van de luchtwassers omstreden zijn.
- Ik wijs u nog op een recente uitspraak van de Rechtbank Gelderland van 20 december 2017 (zaaknummer C/05/310351). In die zaak is een veehouder uit Bronckhorst door de rechter aansprakelijk gesteld voor het veroorzaken van ontoelaatbare geurhinder bij zijn buren. Onder ontoelaatbare geurhinder verstaat de rechter alle geurhinder waarbij de wettelijke normen van de Wet geurhinder en veehouderij worden overschreden. Dat de veehouder voor die geurbelasting een vergunning had, ontneemt niet zijn aansprakelijkheid voor die geurhinder. Er zijn met de sjoemel-luchtwassers naar schatting 100-en omwonenden die nu de veehouder aansprakelijk kunnen stellen voor onrechtmatige overlast. En terecht. De veehouder kon (danwel moest) weten wat de milieuprestaties zijn van de door hem geplaatste luchtwassers. Koopt een boer een tractor zonder dat ie weet wat dat die tractor ja dan nee kan? En dan zou een boer wel miljoenen (waarvan een deel bovendien gemeenschapsgeld, zie hierboven) besteden aan een luchtwasser zonder dat ie weet wat die waard is? De veehouder is ook zelf verantwoordelijk voor wat ie koopt. En, als hij het daar niet mee eens is dan moet ie verhaal gaan halen bij zijn luchtwasserfabrikant. De vergelijking dringt zich op met de Fibronil-affaire. Ook in die zaak trachtte (of: tracht nog steeds?) de veesector de autoriteiten aansprakelijk te stellen voor de Fipronilschade. Alsof de ondernemer niet zelf verantwoordelijk is voor wie hij uitkiest voor te verlenen diensten.
www.foodlog.nl/artikel/varkensboer-moet-omwonenden-schadeloos-stellen-voor-stank/
- Tot slot, over de natuurschade. Het PAS is mede gebasserd op onjuiste ammoniakemissiecijfers van luchtwassers. Het gaat om naar schatting 1000 luchtwassers, vaak nabij Natura2000 zones. De Aerius berekeningen zullen moeten worden herzien en bijgesteld. De feitelijke ammoniakdeposities zijn kennelijk veel hoger dan waar in de Passende Beoordeling bij het PAS van is uitgegaan. Andermaal zal de ontwikkelingsruimte moeten worden bijgesteld. Onvermijdelijk zal moeten worden vastgesteld dan op nog meer punten meer dan 100% van de ontwikkelingsruimte blijkt te zijn uitgegeven. Kunnen de mensen die verantwoordelijk zijn voor het PAS SVP opstaan?
Jos, kan het zijn dat zo'n verloop van zaken logisch is omdat er geen visies op de inrichting van gebieden als geheel zijn?
Ik denk -vind- dat alle betrokkenen in een gebied daar mede verantwoordelijk voor zijn, al is een lokale overheid dat het meest.
En gaat dus iedereen op zijn handen zitten en wordt er tussentijds niets opgelost.
Ik heb het zelf meegemaakt met een aanvraag voor een schuur om meer met mijn gewassen te gaan doen. (zelf verwerken en opwaarderen naar een streekproduct.) Moest teveel aanpassen aan bestaande stallen (BZV) waardoor het businessmodel niet meer interessant was.
Wie heeft er nu gewonnen?