De dromedaris en het hert staan niet op de lijst van dieren die na 2024 nog mogen worden gehouden. De dieren zouden onvoldoende gedomesticeerd zijn om als landbouwhuisdier te kunnen functioneren. Het besluit berust op een onjuiste interpretatie van wetenschappelijke literatuur. Beroep is onmogelijk. Dat kan zo niet, vindt Dorieke Goodijk die met haar partner Frank Smits de dieren melkt op hun boerderij in Berlicum.
Op 6 juli 2022 maakte de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de huis- en hobbydierenlijst bekend. De lijst werd zo zorgvuldig mogelijk wetenschappelijk samengesteld en telt slechts 30 zoogdiersoorten.
Behalve voor huis- en hobbydieren, geldt de lijst ook voor productiedieren. Dieren die niet op de lijst staan, mogen niet als productiedier worden gehouden. Voor professionele dierhouders zoals bijvoorbeeld mijn kamelenmelkerij (met eenbultige kamelen oftewel dromedarissen) en hertenhouders (met dam- en edelherten, ook in natuurgebieden) valt het doek als de lijst daadwerkelijk van kracht wordt. Dat lijkt te gaan gebeuren op 1 januari 2024. Onderwijl zitten we gevangen in een rare cirkel.
In reactie op Kamervragen van de BoerBurgerBeweging over de huis- en hobbydierenlijst zegt de minister op 8 november 2022 over de hertenhouderij: “Ik ben mij ervan bewust dat deze branche binnen de agrarische sector in Nederland verdwijnt.” Het ministerie is in overleg met de betrokkenen over de gevolgen van het invoeren van de lijst en eventuele onevenredige gevolgen. Voorafgaand aan de publicatie van de lijst vond de minister dat niet nodig. Dat zegt hij zo: “Gezien de gevoeligheid van het onderwerp is ervoor gekozen om voorafgaand aan het versturen van de Kamerbrief de belanghebbende partijen niet te informeren, maar het gesprek aan te gaan na het versturen van de brief.” Ondernemers met diersoorten die niet op de lijst staan, staan nu voor een voldongen feit.
In overleg met de Nationale Ombudsman heeft Kamelenmelkerij Smits daarom een klacht ingediend bij het Ministerie van LNV over de beroepsprocedure voor de huis- en hobbydierenlijst. Fouten in de beoordeling van een zoogdiersoort, in dit geval de domesticatie van een dromedaris, mogen niet gecorrigeerd worden als er geen nieuwe wetenschappelijke informatie is. Dat zorgt voor een merkwaardige situatie.
De dromedaris staat ten onrechte niet op deze lijst, maar daar kunnen we bij gebrek aan nieuwe literatuur niets tegen doen zeggen de minister en zijn ambtenaren. Bovendien kunnen we pas protesteren op het moment dat de lijst definitief is.
Kafkaësk
Het Adviescollege dat de huis- en hobbydierenlijst heeft opgesteld, interpreteert een wetenschappelijk artikel van Faye en Burger verkeerd. De dromedaris zou onvoldoende gedomesticeerd zijn. De auteurs van het artikel hebben echter zelf laten weten dat ze dat juist niet beweren; het ministerie is daar van op de hoogte. Ook andere wetenschappers ondersteunen de visie van Faye en Burger. Het Adviescollege brengt daar tegenin dat het een andere definitie van domesticatie hanteert. Maar opnieuw geldt een Kafkaësk njet: verweer is onmogelijk omdat er geen nieuwe informatie is.
Daar zitten we dus. Of en hoe we dromedarissen kunnen blijven houden, is onduidelijk tot in ieder geval 1 januari 2024. In de tussentijd is geen enkele bedrijfsontwikkeling mogelijk. Dat draagt niet bij aan verbetering van het dierwelzijn van de dieren. Mogelijk gaat hierdoor de meest dierwaardige dromedarishouderij ter wereld verloren. Dat is zuur, want dierwelzijn verbeteren was nou juist het doel van de huis- en hobbydierenlijst.
Dit artikel afdrukken
Behalve voor huis- en hobbydieren, geldt de lijst ook voor productiedieren. Dieren die niet op de lijst staan, mogen niet als productiedier worden gehouden. Voor professionele dierhouders zoals bijvoorbeeld mijn kamelenmelkerij (met eenbultige kamelen oftewel dromedarissen) en hertenhouders (met dam- en edelherten, ook in natuurgebieden) valt het doek als de lijst daadwerkelijk van kracht wordt. Dat lijkt te gaan gebeuren op 1 januari 2024. Onderwijl zitten we gevangen in een rare cirkel.
We zitten gevangen in een rare cirkelGesprek, maar verweer verboden
In reactie op Kamervragen van de BoerBurgerBeweging over de huis- en hobbydierenlijst zegt de minister op 8 november 2022 over de hertenhouderij: “Ik ben mij ervan bewust dat deze branche binnen de agrarische sector in Nederland verdwijnt.” Het ministerie is in overleg met de betrokkenen over de gevolgen van het invoeren van de lijst en eventuele onevenredige gevolgen. Voorafgaand aan de publicatie van de lijst vond de minister dat niet nodig. Dat zegt hij zo: “Gezien de gevoeligheid van het onderwerp is ervoor gekozen om voorafgaand aan het versturen van de Kamerbrief de belanghebbende partijen niet te informeren, maar het gesprek aan te gaan na het versturen van de brief.” Ondernemers met diersoorten die niet op de lijst staan, staan nu voor een voldongen feit.
In overleg met de Nationale Ombudsman heeft Kamelenmelkerij Smits daarom een klacht ingediend bij het Ministerie van LNV over de beroepsprocedure voor de huis- en hobbydierenlijst. Fouten in de beoordeling van een zoogdiersoort, in dit geval de domesticatie van een dromedaris, mogen niet gecorrigeerd worden als er geen nieuwe wetenschappelijke informatie is. Dat zorgt voor een merkwaardige situatie.
De dromedaris staat ten onrechte niet op deze lijst, maar daar kunnen we bij gebrek aan nieuwe literatuur niets tegen doen zeggen de minister en zijn ambtenaren. Bovendien kunnen we pas protesteren op het moment dat de lijst definitief is.
Kafkaësk
Het Adviescollege dat de huis- en hobbydierenlijst heeft opgesteld, interpreteert een wetenschappelijk artikel van Faye en Burger verkeerd. De dromedaris zou onvoldoende gedomesticeerd zijn. De auteurs van het artikel hebben echter zelf laten weten dat ze dat juist niet beweren; het ministerie is daar van op de hoogte. Ook andere wetenschappers ondersteunen de visie van Faye en Burger. Het Adviescollege brengt daar tegenin dat het een andere definitie van domesticatie hanteert. Maar opnieuw geldt een Kafkaësk njet: verweer is onmogelijk omdat er geen nieuwe informatie is.
Daar zitten we dus. Of en hoe we dromedarissen kunnen blijven houden, is onduidelijk tot in ieder geval 1 januari 2024. In de tussentijd is geen enkele bedrijfsontwikkeling mogelijk. Dat draagt niet bij aan verbetering van het dierwelzijn van de dieren. Mogelijk gaat hierdoor de meest dierwaardige dromedarishouderij ter wereld verloren. Dat is zuur, want dierwelzijn verbeteren was nou juist het doel van de huis- en hobbydierenlijst.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dorieke #11 , In de lijst wordt de niet-gedomesticeerde dromedaris als F aangeduid, maar voor gedomesticeerde dromedarissen geldt wat ik in #10 al opmerkte dat deze wél gehouden mogen worden als ze gedomesticeerd zijn (en voldoende kennis aanwezig is). Dit haal je niet uit de lijst maar uit de begeleidende informatie. Vandaar dat ik het voor jullie dromedarissen niet zo somber inzie. Maar ik ben maar een leek die uit nieuwsgierigheid in de de bijlagen van de lijst is gedoken.
#10, zoals u ook bij #2 aangeeft 'Bij de dromedaris is het zeer hoog-risico zoönotische pathogeen MERS-CoV aangetoond waardoor de dromedaris direct onder risicoklasse F valt.' Dit risico wordt door diverse deskundigen als nihil aangegeven omdat het in Europa niet voorkomt en met goede hygienemaatregelen snel in te perken is. Helaas wordt niet naar omstandigheden gekeken.
De definitie van domesticatie is in dit proces zo belangrijk, omdat bijvoorbeeld de tweebultige kameel er wel op is geplaatst. Internationaal worden beiden (kameel en dromedaris) als gedomesticeerd beschouwd. Maar helaas niet in de beoordeling voor deze lijst.
Omdat de Dromedaris als een hoog risicoklasse F diersoort is ingedeeld, mag hij niet meer als huis- of hobbydier in ons land worden gehouden. Ik lees echter 2 uitzonderingen.
1. met dierentuinvergunning
of
2. tenzij gedomesticeerd (de dromedarissen van Dorieke neem ik aan).
Bron:
In de Beoordeling van zoogdiersoorten (RVO) staat letterlijk:
"Diersoorten uit de risicoklassen D, E en F staan niet op de lijst. Deze soorten mag u niet houden, behalve als ze gedomesticeerd zijn. Deze dieren zijn gewend aan het leven dichtbij de mens.
Ik ben wel eens op het bedrijf geweest en begrijp het onderscheid kameel versus dromedaris niet als het om dierenwelzijn of domesticatie gaat. Dan blijft over het risico voor de gezondheid van de mens als enig argument wat ik zou kunnen bedenken, maar ook dat lijkt niet onderbouwd.
Maar dat is inhoudelijk. Het lijkt ook een situatie van de paarse krokodil, proces afspraken waardoor de burger buiten spel wordt gezet. Ik begrijp de route naar de ombudsman daarom zeer.
#2 en #3 dromedarissen van buiten Europa mogen niet geïmporteerd worden. Daarmee worden dierziekten voorkomen, zoals MERS. Wij hebben de afgelopen 15 jaar rustig onze veestapel met dromedarissen opgebouwd met alleen Europese dieren.
#5 en #6: kamelenurine is net als kamelenmelk ook van een dromedaris. Internationaal gezien wordt geen onderscheid gemaakt in camelurine en camelmilk van een- of tweebultige kamelen