Met die woorden opent een opmerkelijk artikel in de Volkskrant-serie 'De Voedselzaak'. Lokale boeren in Niger plantten de afgelopen decennia 250 miljoen bomen en voorzien daarmee in een behoefte aan mest die in gangbare agronomische kringen nog altijd voor onmogelijk wordt gehouden. De techniek heet Régénération naturelle assistée (RNA, geholpen natuurlijke regeneratie) in het Frans.

De lokale goa-boom (Faidherbia albida) blijkt precies de eigenschappen te hebben die het kaalgeslagen en uitgemergelde Sahelgebied weer vruchtbaar kan maken. De boomkroon brengt schaduw, de wortels houden het schaarse regenwater vast en de bladeren halen stikstof uit de lucht die ze via hun bladeren op de grond laten vallen precies voor het moment waarop boeren hun gewassen in de groei proberen te krijgen. De goa zou bovendien voldoende mest op kunnen brengen om een wijde variatie aan andere bomen op gang te kunnen krijgen die weer CO2 uit de lucht binden. De boom komt ook in het Midden-Oosten voor.

Intrigerend in het verhaal zijn de twee verklaringen die worden gegeven voor de late ontdekking van deze - klaarblijkelijke - vorm van kringloop- en voedselboslandbouw, na vele duizenden jaren van bewoning van Afrika.

Een Australische zendeling en agronoom zou hebben ontdekt dat een struikgewas dat de Nigerianen, basis van Europese praktijken, steeds verwijderden van hun akkers eigenlijk een boom met een krachtige wortelstelsel was. Hij beloofde voedselhulp in ruil voor het laten staan van de struiken, waarna de ontdekking een feit werd. Een andere verklaring is tijdelijke arbeidsmigratie. Boeren die tijdelijk wegtrekken om elders als seizoensarbeider te werken, zaaiden hun teelten laat in op slordig bewerkt land. Zij hadden stelselmatig betere oogsten. Het voortbouwen op die ontdekking heeft inmiddels geleid tot oogsten die 3 tot 4 maal hoger liggen dan gebruikelijk in de Sahel. Met kunstmest zouden die oogsten nog eens met 50% kunnen worden verbeterd. Waar de Nigeriaanse boeren fosfaat-mest (een ander wezenlijk bestanddeel voor plantengroei) vandaan halen, vermeldt het artikel niet.

In augustus 2018 bracht The Guardian een artikel over de zegeningen van de gao. The New York Times berichtte er in 2007 al over.
Dit artikel afdrukken