Lees ook
Die conclusie zou getrokken kunnen worden uit een analyse van de NRC. Gestapelde plantaardige teelt onder LED-licht biedt verschillende voordelen. Licht, mest, smaak, water- en bestrijdingsmiddelengebruik zijn heel precies te doseren. Het energiegebruik ligt echter zo hoog dat het geen verbetering is op kas- en zeker niet op teelt in de vollegrond. Daardoor blijven groenten uit gesloten groentenfabrieken duur. Dat berekenden twee Duitse wetenschappers.

Beschikbaar en vers belangrijker dan energieargument vanwege koopkracht
Die economische ongunstigheid verandert als koopkracht een minder belangrijke rol speelt of als door afgelegenheid schaarste wordt opgelost. Producten worden dan weliswaar twee tot driemaal zo duur, maar zijn wel van een uitstekende kwaliteit vers, smaakvol en beschikbaar voor wie het kan betalen.

Producten worden dan weliswaar twee tot driemaal zo duur, maar zijn wel van een uitstekende kwaliteit vers, smaakvol en beschikbaar voor wie het kan betalen
Dat heeft een groot voordeel voor Aziatische steden. Hun economieën groeien als kool. De koopkracht groeit, maar de steden kunnen door hun omvang en de afgelegenheid van tuinbouwgebieden niet beschikken over voldoende vers voedsel. Zelfs niet voor wie duurdere groente kan betalen.

Hetzelfde fenomeen geldt voor rijke Westerse steden die door hun afstand van centra voor plantaardige teelt vaak genoegen moeten nemen met een lage kwaliteit vers door de lange aanvoerlijnen. Supermarkten in New York zijn bijvoorbeeld voor een groot deel van hun aanbod afhankelijk van teeltgebieden in California en Mexico. In dergelijke steden in oude rijke landen bestaat ruim voldoende koopkracht voor een exclusief kwaliteitsaanbod dat vers in de stad zelf is geproduceerd en bovendien een hogere smaakkwaliteit kan bieden.

'Ook voor Duitsland al haalbaar'
De NRC sprak de Nederlandse lector Jasper den Besten (HAS Den Bosch) die verwacht dat zelfs Duitse stedelijke supermarkten al een economisch haalbare markt hebben voor producten uit gestapelde lichtfabrieken. Duitsland is voor de Nederlandse kastuinbouw het grootste afzetgebied.
Als Den Besten gelijk heeft, signaleert hij mogelijk een nieuwe tweedeling in de samenleving tussen mensen die verse groenten kunnen betalen en mensen die ze niet meer kunnen betalen omdat 'gewone' groenten de kwaliteit niet hebben om door het rijke deel te worden gekocht en te duur worden voor het andere deel van de samenleving. Onze tuinbouw zal door een lagere afzet immers duurder worden, maar in het hogere segment van de Europese markt klanten verliezen.

Milieu heeft geen stem
Zolang er geld te verdienen is, gaan de investeringen in energievretende verse en op smaakgerichte stadsteelten door. De NRC schrijft: De bouw en inrichting van de nieuwe groentefabriek van AeroFarms in de VS kost een slordige 70 miljoen euro. Door de hoge energieprijs en investeringen, zijn de bladgroenten en kruiden vaak wel twee tot drie keer zo duur als het gangbare product. Toch heeft een zakenbank als Goldman Sachs in die groentefabriek in Newark geïnvesteerd. De verklaring ligt in de zojuist aangegeven voordelen van de schaarse beschikbaarheid van vers in Aziatische steden voor kapitaalkrachtige kopers en de lange aanvoerlijnen in oude rijke landen die geen tuinbouw in de buurt van hun grote steden hebben ontwikkeld.
De koopkracht in beide situaties kan de hogere energiekosten met gemak aan. Het milieu niet, maar dat heeft geen stem. Bovendien worden het lagere water-, mest- en bestrijdingsmiddelengebruik per eenheid product van groentefabrieken als duurzaam gezien, zodat het energetische nadeel uit beeld verdwijnt.

Op Foodlog werd al verschillende keren eerder fel gediscussieerd over de energetisch ongunstige ontwikkeling die groentefabrieken met zich meebrengen in deze (Dakkas in Den Haag), deze (analyse door Levien van Zon) en deze draad (de eerste 'boervrije' boerderij in Japan).
Dit artikel afdrukken