Naar mensen leren kijken als Frans de Waal

De cursus Food Interaction leert de cursisten uit bedrijfsleven, overheid en opleidingsinstituten hoe de wereld van communicatie rondom voeding in elkaar zit. Van (wereld-)politieke trends tot de invloed van vloggers, van traditionele journalistiek tot Foodies.

Frans de Waal
Dick Veerman, hoofdredacteur van Foodlog, zet de kaders van de cursus uiteen. Hij doet dat aan de hand van factoren die de komende twee decennia de productie, verkoop en regelgeving rond food & nutrition in Nederland zullen bepalen. Denk aan falend openbaar bestuur, fiscaal beleid en voeding als uiting van identiteit. Deze factoren kleuren - individueel en interacterend met elkaar - onze kijk op voedsel(productie). Om dit te zien, benadrukt Veerman de kracht van ‘kijken als Frans de Waal’, de Nederlands apenkenner die naar apen leerde kijken vanuit politicologische theorieën. Veerman: “Blijf kijken. Kijk wat mensen doen en vorm geen oordeel op basis van wat ze zeggen. Wat en hoe ze doen is bepalend. Maak bespreekbaar wat je ziet en durf toe te geven wat je niet zeker weet.”

"Wetenschap kan niet op tegen mode en gevoelens. Als dat wel zo was, liepen we allemaal in ANWB-kleding"

Communicatie 3.0
Digitale interactie is zo’n aspect dat onze kijk op voeding beïnvloedt. Het mooiste voorbeeld hiervan laat spreker Marco Derksen, oprichter van Marketingfacts, zien. Ver voor het Facebook-tijdperk, liet Universal Studios de bouw van hun Harry Potter-attractie bekend maken door de zeven grootste Harry Potterfans ter wereld, op hun eigen manier, binnen hun eigen netwerken. In no time wist de hele wereld ervan.

Inmiddels staan we volgens Derksen op een nieuw kruispunt van interactie. Communicatie verschuift van open platforms, zoals Facebook en Twitter, naar gesloten systemen, zoals WhatsApp en Snapchat. We gaan als het ware terug naar communiceren met je eigen kring, het dorpsplein, maar dan verspreid over heel de wereld. Je hoeft per slot van rekening niet fysiek bij elkaar te zijn. Communicatie 3.0 noemt Derksen het. We halen bijvoorbeeld informatie over een goed restaurant eerder uit ons eigen netwerk - wel met behulp van digitale communicatie - dan van beoordelingssites als Iens en TripAdvisor.

Spreker Laurens van Klaveren, mede-eigenaar van onlinebureau Onstuimig, leidt de cursisten van de zeven Harry Potter-influencers naar de stemmen van vandaag de dag: mannen met baarden en knotjes, poke-bowl-meisjes, suikerhaters en spelt-eters; iedereen vindt zijn eigen kring op de sociale media. Instagram is de beste plek om de hypes te volgen, en weer af te zien nemen.

De stemmen van vandaag de dag: mannen met baarden en knotjes, poke-bowl-meisjes, suikerhaters en spelt-eters

Iedereen is onbetrouwbaar
Spreker Wouter Klootwijk - al vanaf zijn zestiende journalist - brengt de cursisten van de wereld waarin iedereen met alles en iedereen verbonden is weer terug op aarde. Klootwijk zet met twee stellingen gelijk de toon. “Je kunt media nooit bereiken, als je jouw boodschap de wereld in wilt sturen. Daarbij, media zijn onbetrouwbaar. Burgers trouwens ook.” Grif geeft hij toe dat er niets beters is. Ook de industrie en NGO’s noemt Klootwijk onbetrouwbaar. Gefrustreerd voegt hij toe dat journalisten hun plicht verzaken om te controleren wat in het nieuws komt; het vak heeft ten onrechte “glamour” gekregen.

Blijven kijken
Zo hebben de cursisten geleerd dat behoorlijk wat partijen een rol spelen in de communicatie over voeding. Lang niet altijd is duidelijk waar hun nieuws, mening of stelling vandaan komt. Van Klaveren vult deze les aan: “probeer anderen niet te overtuigen dat iets een hype is of dat jouw punt het enige juiste is, dat lukt namelijk niet. Daarbij, wetenschap kan niet op tegen mode en gevoelens. Als dat wel zo was, liepen we allemaal in ANWB-kleding.” Kortom, blijf observeren, blijf kijken naar de apenkolonie zoals Frans de Waal.