Diabetes, of gewoon suikerziekte. “Zo heet de ziekte ook gewoon en waarom zouden we het niet zo noemen. Dan weet iedereen meteen waar het over gaat en de oplossing zit ook al voor een deel besloten in het woord”, aldus van Kemenade.

Droom achterna
Van Kemenade had jarenlang als huisarts haar eigen praktijk in Breda. Maar binnen de drukte van de praktijk had ze te weinig tijd om met mensen dieper op hun leefstijl in te gaan. “Ik wilde zo graag voeding en leefstijl meer handen en voeten geven, dat ik gestopt ben met de huisartsenpraktijk en mijn eigen voedings- en leefstijlpraktijk ben begonnen”, vertelt ze. “Dat was best een grote stap, ook financieel gezien, maar ik ben er vol passie in gegaan.” Op haar leefstijlspreekuur ziet ze mensen met chronische Westerse ziektes zoals diabetes en cardiovasculaire problematiek. Vaak hebben die mensen al hele trajecten met huisartsen, diëtisten en andere behandelaars gehad, maar komen ze niet verder.”

Medische basis
Met haar achtergrond als huisarts vindt van Kemenade vaak wel weer handvatten. “Veel mensen hebben niet ‘zomaar’ overgewicht. Best vaak spelen er andere dingen mee als medicatie of onderliggende ziektes waardoor het ze niet lukt om af te vallen. Met mijn medische kennis kan ik daar wat mee.”

Zo is ze ook bij de stichting Leefstijl als Medicijn terecht gekomen. “Ik leerde Wim Tilburgs kennen via sociale media. Hij had al het succesvolle platform voor Je Leefstijl als Medicijn. Dat is een prachtig initiatief, waar mensen -met Wim als grote voorbeeld- zelf aan de slag gaan om hun diabetes onder controle te krijgen door een verandering van leefstijl. Er zijn daar zo veel gepassioneerde mensen, maar er was meer medische knowhow nodig. En in dat gat ben ik gesprongen.”

Eigen regie in handen
Van Kemenade is vooral onder de indruk van de power van de patiënten zelf en van de rol die Wim daarbij speelt. “Wim is een fantastische inspiratie. Hij heeft zelf het zware pad bewandeld door met een verandering van leefstijl zijn leven als zware diabetespatiënt helemaal om te keren. Ik vergelijk het altijd met een berg. Als arts kan ik de mensen een kaart, een kompas en wat tools meegeven. Maar ik heb nooit zelf die berg beklommen. Wim en anderen in die groep hebben dat wel gedaan en die hebben het pad belopen. Wie is nou de beste gids? Ik als dokter met de wetenschap, of iemand die echt zelf in de bergen heeft gewandeld?”

Wie is nou de beste gids? Ik als dokter met de wetenschap, of iemand die echt zelf in de bergen heeft gewandeld?
Inmiddels is de stichting uitgegroeid tot een gemeenschap van mensen met diabetes die elkaar ondersteunen. Op een Facebookpagina vinden ze elkaar, geven ze tips en ondersteunen ze elkaar. “Wat mensen de meeste power geeft is dat ze het gevoel weer krijgen dat ze hun eigen leven in de hand kunnen nemen. Als ze zien dat ze zelf hun ziekte kunnen verbeteren geeft dat ze zo’n gevoel van eigenwaarde en empowerment, dat is mooi om te zien. Dat zie je bij Wim, die het heel erg in de openbaarheid brengt, maar ook bij talloze andere mensen uit die groep.”

Druppel op de gloeiende plaat
“Wat ik in mijn praktijk doe en wat we met de Stichting op Facebook doen, is een druppel op een gloeiende plaat”, vertelt van Kemenade. “We bereiken gelukkig al veel mensen, maar er zijn ook veel mensen die we nog niet bereiken. Eigenlijk zou leefstijl echt de spreekkamer van de huisarts in moeten, dan wordt die zorg ook vergoed.” Ze is al ruim 2 jaar met zorgverzekeraars in gesprek over hoe leefstijladvies aan patiënten bij de huisarts vergoed kunnen worden. Want nu betalen mensen in haar praktijk het zelf en dat is niet voor iedereen haalbaar. “Ik probeer mensen binnen 2 à 3 consulten zoveel mogelijk te helpen. In mijn omgeving heb ik goede contacten met andere huisartsen en POH'ers (Praktijk Ondersteuner Huisartsen), met wie ik vervolgens contact opneem zodat zij de begeleiding over kunnen nemen. Maar het zou mooi zijn als ik mensen, ook van buiten mijn omgeving, wat langer kan begeleiden.”

Ik zie het wel gebeuren dat we binnen huisartsenpraktijken een soort van leefstijlscreening krijgen
Kanteling ingezet
Van Kemenade ziet een grote toekomst voor leefstijlveranderingen. “Ik zie het wel gebeuren dat we binnen huisartsenpraktijken een soort van leefstijlscreening krijgen. En dat je aan de hand daarvan bepaalt of een leefstijlcoach voldoende is of dat een soort van leefstijlarts ingeschakeld moet worden. Ik denk zelf dat een leefstijlcoach veel kan doen, maar dat er een specifieke groep mensen is die net wat meer nodig hebben. Dan is de kennis van een huisarts wel belangrijk en handig.” En fysiotherapeuten en diëtisten? “Ook zij kunnen zeker een belangrijke rol spelen. Zij zijn op een deel van de leefstijl natuurlijk al gespecialiseerd en als ze zich laten bijscholen in leefstijlcoaching, dan ontstaat er een hele groep leefstijlcoaches met eigen specialisaties. Als er wat meer begeleiding op beweging nodig is dan is een leefstijlcoach met een fysiotherapeutische achtergrond het meest geschikt en bij meer aandacht voor voeding de diëtist. Patiënten zien dan zelf wie het best bij ze past. Er gebeurt nu heel veel in Nederland op dit gebied, het toekomstbeeld kantelt.”

Tijdens het congres Gezonde Innovatie gaan we het gesprek aan over onafhankelijke leefstijlinterventies. Jacqui van Kemenade en Wim Tilburgs pleiten tijdens de ochtendsessie Leefstijl en Patroon voor leefstijlgeneeskunde, een combinatie van gezonde voeding, beweging, stressreductie, natuurlijk bioritme en zingeving. Koop hier je ticket voor het congres.
Dit artikel afdrukken