Het was de bedoeling dat het debat niet zou polariseren als een na-effect van de stikstofcrisis die de verhoudingen tussen boeren en overheid en tussen politieke partijen op scherp heeft gezet. Dat lukte uiteindelijk grotendeels volgens Joris Lohman (FoodHub), één van de organisatoren.
Op Agraaf is een verslag van het debat te vinden.
De scherpte in het debat werd gebracht door Roelof Bisschop (SGP) en Jan Cees Vogelaar (ex FvdD, nu Ja21) die zich aan de kant van de boerenbelangen schaarden. Zij maakten duidelijk dat Nederland voor of tegen ruimte voor boeren moet kiezen. Hun eveneens duidelijk argumenterende tegenstrevers bleken Joris Thijssen (Greenpeace, kandidaat Kamerlid voor de PvdA) en Frank Futselaar (SP). Hun keuze legde het accent op een sterk ingekrompen landbouw omdat Nederland in hun optiek in een klimaat- en natuurcrisis verkeert.
Het debat viel vooral op door de aandacht voor krimp bij de blijvende noodzaak tot export en hogere inkomsten voor de boer ondanks een groeiend aantal kostprijsverhogende beperkingen. Het feit dat de Nederlandse landbouw staat tegenover de belangen van de uitdijende steden (1 miljoen extra woningen in de komende 10 jaar), de beperkte beschikbare administratieve milieuruimte en de door het nieuwe kabinet op te lossen CO2- en stikstofdossiers werden door Futselaar en Bisschop het duidelijkst neergezet. Dat er geen sprake is van een keuze, maar van een strijd die politiek beslist moet worden, werd door Futselaar benoemd.
Conclusie, het viel voor sommigen nog niet mee om het afzetten tegen de ander te weerstaan, maar op deze manier het gesprek voeren worden we wel wijzer van. Visie kringlooplandbouw behouden en praktisch uitwerken, en volle focus op verdienVERMOGEN landbouw. #voorbijdepolarisatie pic.twitter.com/eaupKnTaHy
— Joris Lohman (@JorisLohman) February 18, 2021
#48 1% maar dat is peanuts dan nog de provincie utrecht voor de natuur en nog een beetje voor dit ik zie zo gauw geen geplande opp zonneakkers maar ik zou bijna zeggen wat maakt het ook nog uit.
Petra Berkhout We hebben nu een aantal zonnige dagen gehad. Nu ten tijde van Corona maakt dat ook zaken duidelijk.
Ik hoorde iemand zeggen: Ja, ik heb ook lekker in het zonnetje gezeten achter het raam. Let wel dit ging over een appartement in één van de grote steden. En nee dat raam kon niet geopend worden!.
Ergens anders heen gaan was ook niet helemaal mogelijk noch gewenst!.
In hoeverre is het vanuit de ogen en de oren van mensen die zo mogen/moeten wonen zoals ik net beschreef sprake van: een makkelijke boodschap: "Na te denken over binnenstedelijk bouwen, ombouwen kantoorpanden etc".
Het ruimte probleem is echt al heviger dan we ons realiseren.
Overigens luisterde ik vrijdagmiddag naar Radio1 en hoorde ik CDA lijsttrekker Hoekstra toch gewoon zeggen dat die 1% van oppervlakte cultuurgrond Nederland bebouwd mag/moet gaan worden.
Weet niet of Eline Vedder het debat geluisterd heeft, maar ik hoorde hem toch. Je moest scherp luisteren want de discussie ging over meerdere vastlopers rondom het bouwen (creëren) van woningen. CDA en PvdA spreken net als PvdD over een miljoen woningen.
NRC schreef het zo op:
Ook met Ouwehand komt Hoekstra in aanvaring. De PvdD-leider vindt dat er meer gebouwd moet worden op landbouwgrond en dat boeren dus moeten wijken voor nieuwe woningen. Hoekstra zegt „niet tegen het gebruik van landbouwgrond” te zijn maar vindt dat Ouwehand de keuze – óf landbouw, óf nieuwe woningen – te zwart-wit stelt. „Het kan allebei.”
NRC vertaald het wat mild. Ik meende wat anders te horen:
Ik doel op dit stuk(je) Pak hem op vanuit minuut 32 en dan 33:23: "Het is ontzettend belangrijk dat we die huizen op 2 plekken bouwen. In de stad, maar niet alleen in de stad ook buiten de stad.
En als je daar landbouwgrond voor wilt gebruiken, waar ik helemaal niet tegen ben, dan heeft de universiteit van Delft berekend dat je daar 1 procent van de totale landbouwgrond voor nodig hebt. Dus daar kunnen we het makkelijk over eens worden.
De opgave is heel veel meer bouwen voor onze jongeren. Zorgen dat die een fatsoenlijk huur of koophuis kunnen vinden net als iedereen in de zaal. is tot aan minuut +/-34:00.
#6 De wereld is groter schreef ik al. Gelukkig is daar bijvoorbeeld Pieter.
#41 De overheid is de instantie die de regels maakt dat is nodig maar zou het teveel gevraagd zijn als er nu en dan eens gekeken wordt kan het wel wat ik wil, en werkt het wel wat ik opleg?
Die vraag is aan de orde gekomen bij het rapport "Klem tussen balie en beleid" van de tijdelijke commissie Uitvoeringsorganisaties. https://www.tweedekamer.nl/sites/default/files/atoms/files/20210225_eindrapport_tijdelijke_commissie_uitvoeringsorganisaties.pdf
Citaat uit Trouw vandaag: "De belangrijkste conclusie is dat de Tweede Kamer bij het maken van wetten te weinig kijkt naar wat die betekenen in de praktijk."
Daarin herken ik voor de landbouw en stikstof het lijstje wat Petra Berkhout opsomt #22 en ook het lijstje van Johan Vollenbroek #9
EJ #41 Interessant dilemma: moet je meedoen aan iets dat (bewezen?) slecht voor je is? Of kan je dan beter iets anders gaan doen?