Lees ook
De Groot deed zijn opmerkelijke en mogelijk provocerend bedoelde uitspraak gisteren tijdens een spreekbeurt op de Biobeurs in Zwolle.

De Groots toehoorders vonden juist biologische landbouw hét voorbeeld van kringlooplandbouw; minister Schouten zou biologisch als synoniem voor haar kringloopbeleid moeten gaan zien. Dat schrijft Anne-Jan Doorn van Boerenbusiness.
Beoefenaren van de biologische landbouw zien zichzelf als het beloofde land van de kringloopgedachte, maar volgens De Groot klopt dat niet. Kringlooplandbouw is superieur aan biologische en is het echte doel aan de horizon. Oók de biologische landbouw moet nog flinke stappen maken.

De houderij van varkens en de legkippen van Kipster die gevoerd worden met voer van de firma Nijssen-Granico kunnen worden gezien als ultiem voorbeeld van kringlooplandbouw. De dieren krijgen geen voer van akkers waar bijvoorbeeld ook brood, roggepasta en bier van gemaakt kan worden, maar brokjes die gemaakt zijn van regionaal ingezamelde gebroken koekjes, oude broden, snoepjes en cake die over de uiterste verkoopdatum zijn. Die mogen eventueel residuen van bestrijdingsmiddelen bevatten (uiteraard binnen de wettelijke limieten), want in de echte kringloop wordt iedere afvalstroom weer opgewaardeerd tot nieuw voer of voedsel. De mest die uit de kippen en de varkens komt, wordt weer zinvol gebruikt op de akkers waar gerst voor bier en rogge voor brood bij de erwtensoep wordt geteeld.

Heel wat anders
De Groot lijkt te willen zeggen dat biologisch te kieskeurig is en alleen biologische restproducten wil gebruiken. Regionaal en lokaal gangbaar, moet ook kunnen. Het is een publiek geheim dat in de biologische akkerbouw deels gangbare mest wordt gebruikt als er tekorten zijn aan biologische. Op dat punt voldoet de biologische teelt al wel aan zijn eisen. Toch heeft hij een punt: de biologische sector wil paal en perk stellen aan die insleep van gangbaar materiaal. En daar begint meteen het probleem: is biologisch niet juist iets heel anders dan kringlooplandbouw en zou het niet beter zijn als de voorvechters van die landbouwstijl dat eens duidelijker naar voren brachten?
UPDATE 26-1-2020 | 11:30

In reactie #38 stelt Jopie Duijnhouwer, biologisch tuin- en akkerbouwer (open teelt), een fundamenteel taboe in de discussie over kringlopen in de landbouw aan de orde. We lichten zijn reactie uit:
In #1 wordt al gesteld dat kringlooplandbouw niet bestaat. Biologische landbouw kan net zo min als welke ander landbouwsysteem kringlopen sluiten. Tijdens de workshop op de Bio-Beurs bracht een bio teler dit naar voren, om vervolgens door Tjeerd de Groot en de discussieleiders genegeerd te worden. De "kringloop" lekt per productie cyclus (jaar) 50%, maar daar moeten we het nu niet over hebben. Als je dat feit zo naast je neer kunt leggen, waar moet je het dan wél over hebben in een kringloopdiscussie?

Het probleem van de biologische landbouw (én Tjeerd de Groot) is dat daarover niet gesproken lijkt te mogen worden. De biologische sector heeft een rapport opgesteld over kringlopen, maar dat is zo rommelig en/of incompleet dat ik er geen chocola van kan maken.

Biologische landbouw voldoet aan een set regels waar aan kringlopen, klimaat en ecologie wel lippendienst gedaan wordt, maar die (helaas) niet tot de kernwaardes horen. Bio boontjes worden ingevlogen, gasgestookte bio paprika's worden uitgevlogen, Chinese soja wordt aan de bio varkens gevoerd, het overschot(!) aan varkens- en kippen bio mest wordt geëxporteerd. In de laatste Wageningen World constateert de interviewer dat er op één van de grootste bio bedrijven van Nederland wel heel weinig natuur te zien is, waarop de volgende reactie volgt: "ik zou graag meer bos hebben,maar als groenteteler heb je alleen maar last van een bosrand: schaduw, vogels, rupsen."

Met deze reactie doe ik heel veel individuele bioboer(inn)en tekort. Die werken dag in dag uit aan hun idealen, en velen gaan daarin heel ver. Maar de sector als geheel is stuurloos, er wordt al 20 jaar niet meer nagedacht.

Tjeerd de Groot stuurde een appje met de mededeling dat hij het woord superieur nooit in de mond heeft genomen. Dat is juist. In de titel scherpen we het contrast aan omdat het de consequentie is van het ter discussie stellen van biologisch als kringlooplandbouw. Het zijn niet de woorden van De Groot zelf, maar we vinden het gelegitimeerd het woord als het zijne te gebruiken omdat we het willen hebben over de betekenis van zijn woorden. De Groot is het overigens eens met de stelling dat nog te onduidelijk is wat we onder kringlooplandbouw willen verstaan.



Dit artikel afdrukken