In een kort persbericht maakte Stichting Veldleeuwerik gisteren het volgende bekend:
Per 1 januari 2020 stopt Stichting Veldleeuwerik na bijna 18 jaar als verbinder, realisator en voorloper in de duurzame landbouwketen. Veldleeuwerik zocht het afgelopen jaar actief naar nieuwe financieringsmogelijkheden. Hierbij stonden de belangen van de teler voorop. Omdat deze verkenning tot op heden niet heeft geleid tot concreet resultaat, stopt het huidige Veldleeuwerik met ingang van 2020.

Veldleeuwerik is al bijna 18 jaar een uniek kennisplatform van telers, afnemers, toeleveranciers, adviesorganisaties en belangenbehartigers uit heel Nederland, dat samen werkt aan een toekomstbestendige voedselproductie. Binnen de sector zijn Veldleeuwerik telers dan ook voorlopers in de verduurzaming van de grondgebonden open teelten (CLM 2017).

Het praktijknetwerk van Veldleeuwerik en de thema’s waarop zij actief is zijn momenteel maatschappelijk en politiek relevanter dan ooit. Veldleeuwerik is actief betrokken bij vele plannen en visies van overheid en sector, en is een voorbeeld voor vele regionale en landelijke projecten en initiatieven. Echter, het voortbestaan van Veldleeuwerik is geen vanzelfsprekendheid.

Het aantal aan Veldleeuwerik deelnemende partners neemt af, en daarmee de baten van de stichting. De huidige structuur en verdienmodel sluiten niet meer aan op de veranderende manier waarop de keten, sector, maatschappij en overheid tot verduurzaming willen komen in de landbouw. Het einde van het huidige Veldleeuwerik is daarom een onontkoombare conclusie.

De gezamenlijke inzet binnen Veldleeuwerik is van grote betekenis geweest voor de realisatie en vertaling van het begrip duurzaamheid in de Nederlandse landbouw. Daar zijn we buitengewoon trots op.


'Vanzelfsprekendheid'
Het besluit om te stoppen was onvermijdelijk, legt Hedwig Boerrigter ons aan de telefoon uit. Zonder aanvullende financiering zou de Stichting in de rode cijfers komen en dat kon niet. De komende maanden worden gebruikt om de werkzaamheden af te bouwen en de organisatie te ontmantelen. "Ontzettend wrang", zegt ze. "Het is ongekend dat een privaat initiatief, dat akkerbouwers en partnerbedrijven zo met elkaar verbonden had, zoveel heeft weten te bereiken."

Was Veldleeuwerik maar een nieuw initiatief. Voor innovatie en nieuwe ideeën is geld, voor vanzelfsprekendheid niet
De afgelopen maanden zaten Boerrigter en haar bestuursleden overal aan tafel. Om duidelijk te maken welke expertise is opgebouwd op terreinen waarin Veldleeuwerik 18 jaar geleden de pionier was. En om geld bij elkaar te krijgen. Dat laatste is niet gelukt. "Was Veldleeuwerik maar een nieuw initiatief", verzucht Boerrigter. "Voor innovatie en nieuwe ideeën is geld, voor vanzelfsprekendheid niet."

'Avant la lettre'
Veldleeuwerik is een stichting die zo'n 335 akkerbouwers verspreid over het hele land verenigt. Samen beheren ze ongeveer 40.000 hectare, van de ruim 500.000 hectare akkerbouwareaal. Het zijn boeren die als eersten begrepen dat duurzaamheid alleen bedrijfsbreed en op integrale wijze gerealiseerd kon worden. Ze ontwikkelden een geborgd systeem met een tiental indicatoren dat concrete handvatten biedt om verduurzaming kwalitatief te volgen en de impact van verduurzamingsmaatregelen te kunnen gaan meten. Ze bouwden een lerend netwerk, waar telers terecht konden voor voorbeelden, voor hulp, voor wegwijzers, voor het uitwisselen en delen van kennis.

Veldleeuwerik-telers liepen voorop. "Nog vóór er sprake was van kringlooplandbouw, het biodiversiteitsdeltaplan of een klimaatagenda", zegt Boerrigter, "was Veldleeuwerik daar al volop mee bezig. En dus waren we een graag geziene gesprekspartners aan allerlei tafels, ook bij overheden. We hebben namelijk een praktijknetwerk en dat is van grote betekenis."

Erfenis
Het netwerk van mensen die elkaar kennen, is alles wat er nu overblijft. En Boerrigter gaat, met opgeheven hoofd en trots op alles wat bereikt is, de komende maanden aan de slag om deze 'erfenis' te behouden. Want van de akkerbouwsector wordt heel veel gevraagd in deze tijd van transitie. "Dat Veldleeuwerik nu moet stoppen, is eigenlijk een heel slecht signaal. Maar kennelijk moeten we eerst verdwijnen om later mogelijk als een phoenix - als een andere entiteit en met een andere naam - uit de as te herrijzen."

"Vergeet niet," zegt Boerrigter tot slot, "de wereld verandert in razendsnel tempo en de behoefte bij boeren aan iemand die je bij de hand kan nemen, blijft."

In onderstaand filmpje wordt het principe van het zich opheffende Veldleeuwerik uitgelegd:

0
Dit artikel afdrukken