Een prijsverlaging van 30% op verse groenten en fruit kan in de VS over een periode van 15 jaar bijna 200.000 vroegtijdige overlijdensgevallen aan hart- en vaatziekten voorkomen. Dat vertelden onderzoekers deze week tijdens het Epidemiologie-congres van de American Heart Association in Phoenix.

Computermodel
Wetenschappers van Imperial College London en Tufts University bouwden een computermodel, het U.S. IMPACT Food Policy Model , op grond van voorspellingen voor de Amerikaanse bevolkingsontwikkeling tot 2030 en sterftecijfers voor hart- en vaatziekten.

Die data combineerden ze met cijfers over de huidige fruit- en groente-inname en verwachtingen hoe die zich gaat ontwikkelen. Zo kon het team de effecten van verschillende beleidsmaatregelen op de eetgewoonten van de Amerikaanse bevolking simuleren.

Als het waar is dat prijsbeleid 10 maal minder doden oplevert dan campagnebeleid, dan ligt er opeens een onderzoek op tafel dat de levensmiddelenindustrie en de detailhandel in voeding kan dwingen tot een geheel andere samenstelling van hun assortiment, prijsbeleid en margemix. Veelal worden de kortingen en reclame-acties van de minder gezonde A-merken en houdbare producten gefinancierd met de hoge marges die de detailhandel op verse producten, waaronder groenten- en fruit, maakt
Financiële incentives van invloed op gezondheid
Ze berekenden wat de impact zou zijn van een prijsverlaging van 10%, van 30% en ook van een prijsverhoging van 10% op suikerhoudende dranken. Lagere groenten- en fruitprijzen blijken over de hele linie tot een betere gezondheid van de bevolking te leiden, ongeacht leeftijd, geslacht, ras of ethniciteit (oorsprong), zegt hoofdonderzoeker Jonathan Pearson-Stuttard van Imperial College London.

Bijzonder aan de studie is dat nu voor het eerst op een landelijk niveau vastgesteld is hoe en in welke mate financiële incentives gezonder eten kunnen stimuleren. "We konden vaststellen, gegeven een bepaalde prijsverandering, wat die verandering betekende voor de consumptie", aldus Stuttard. "[Het team] modelleerde welke gevolgen de prijs van eten heeft voor de gezondheid. Het beste voorbeeld is wat er met tabak gebeurde. Doordat sigaretten duurder werden, ging een aantal mensen minder roken, zodat ze minder last kregen met de risico's van roken", vult dr. Mark Creager, voorzitter van de American Heart Association ter verduidelijking aan.

Prijsverlaging effectiever dan media-campagne
Een prijsverlaging van 10% zou het risico op overlijden als gevolg van een hartaanval of beroerte met 1% verlagen over de komende 15 jaar. Dat zijn 64.000-69.000 minder doden. Een prijsverlaging van 30% zou nog effectiever zijn. Daarmee zou het overlijdensrisico aan hart- en vaatziekten met 3% dalen, waardoor er in 2030 uiteindelijk 191.000-205.000 minder Amerikanen zouden zijn overleden. Een combinatie van maatregelen, een 10% lagere prijs op fruit, groenten én granen en een 10% toeslag op suikerhoudende dranken zou over een periode van 20 jaar 515.000 minder hartdoden opleveren. In de VS overlijden jaarlijks 610.000 mensen aan hart- en vaatziekten.

Een grote media-campagne om de gezondheidsvoordelen van groenten en fruit onder de aandacht te brengen, is veel minder effectief. De wetenschappers berekenden dat het effect daarvan 0,3% minder sterfgevallen zou zijn, ofwel 22.000-24.800 minder doden aan hart- en vaatziekten. Een dergelijke campagne zorgt dus voor maar een tiende (0,3% versus 3%) van de verlaagde sterftekans die volgens het model resulteert uit de zojuist genoemde mix van prijsmaatregelen

De studie keek niet naar hoe de prijsverlaging tot stand zou moeten komen. De bekende cardioloog Dariush Mozaffarian, van Tufts University, heeft daar wel ideeën over, zoals subsidies voor boeren of groothandels en bonussystemen bij winkels. Die zijn effectief én snel in te voeren.

Het onderzoek mag explosief worden genoemd als het gebruikt wordt als input voor gezondheidsbeleid. Als het waar is dat prijsbeleid 10 maal minder doden oplevert dan campagnebeleid, dan ligt er opeens een onderzoek op tafel dat de levensmiddelenindustrie en de detailhandel in voeding kan dwingen tot een andere samenstelling van hun assortiment, prijsbeleid en margemix. Veelal worden de kortingen en reclame-acties van de minder gezonde A-merken en houdbare producten gefinancierd met de hoge marges die de detailhandel op verse producten, waaronder groenten- en fruit, maakt.

Fotocredits: 'Sunday's market haul', br3nda
Dit artikel afdrukken