Het is mogelijk biomassa voor brandstoffen te produceren, zonder dat dit ten koste gaat van de voedselproductie. Dat concludeert energiewetenschapper Sarah Gerssen-Gondelach op basis van haar promotieonderzoek. Gerssen-Gondelach onderzocht landbouwgrond in de relatief arme provincie Lublin in Oost-Polen. Door efficiëntere landbouw te bedrijven komt er ruimte beschikbaar. Ze berekende dat in Oost-Polen 4 tot 25% landbouwgrond kan worden vrijgemaakt door op dezelfde manier te gaan werken als in West-Polen en Duitsland. De hoeveelheid biobrandstof die op die grond geproduceerd kan worden, is goed voor 1.5 tot 4% van het totale brandstofgebruik van het Poolse wegverkeer. Dit komt overeen met een belangrijke bijdrage aan de steeds hogere doelstellingen voor het gebruik van biobrandstoffen in de Europese Unie. Met intensievere landbouw in eigen land zou Polen zelfs exporteur van biobrandstoffen naar andere EU-landen kunnen worden.
De overstap naar zo'n intensievere landbouw moet zorgvuldig gebeuren, vertelt Gerssen-Gondelach. "Lukraak met meststoffen strooien levert op korte termijn misschien een grotere oogst op, op lange termijn zorgt dit voor grote problemen". Door gericht te bemesten gaat je opbrengst niet alleen omhoog, je werkt bovendien aan het vergroten van de biodiversiteit doordat meststoffen niet langer in het grondwater terecht komen.
Om te zien of de theorieën van Gerssen-Gondelach ook in de praktijk te brengen zijn, bracht ze een bezoek aan Lublin. Daar kwam ze erachter dat er nog moeilijkheden te overbruggen zijn. Vooral de armoede in het gebied is een drempel. “Je kunt wel willen dat de boeren gaan groeien en investeren, maar als het geld er niet is, dan lukt dat niet”. Kleine stukjes land zijn vaak al jaren lang in bezit van families. Verkopen of reorganiseren, dat doen de boeren die gehecht zijn aan hun land dan ook liever niet. Bovendien ligt de prijs van biomassa nu zo laag, dat de productie niet rendabel is.
Of de landbouw ook daadwerkelijk op een duurzame manier intensiever gaat worden en of de vrijgekomen akkers ook echt voor biomassa en niet voor voedsel gebruikt gaan worden, dat valt dus nog te bezien. Collega’s van de Universiteit van Utrecht gaan meer casussen uitwerken om te kijken hoe deze duurzame intensivering praktisch mogelijk wordt.
Een aantal Nederlandse hoogleraren waarschuwde in 2013 juist tegen biobrandstoffen. Een recent Noors onderzoek gaf aan dat ook het gebruik van voedselresten als basis voor biobrandstoffen niet efficiënt is vanwege fosfaatverliezen.
De overstap naar zo'n intensievere landbouw moet zorgvuldig gebeuren, vertelt Gerssen-Gondelach. "Lukraak met meststoffen strooien levert op korte termijn misschien een grotere oogst op, op lange termijn zorgt dit voor grote problemen". Door gericht te bemesten gaat je opbrengst niet alleen omhoog, je werkt bovendien aan het vergroten van de biodiversiteit doordat meststoffen niet langer in het grondwater terecht komen.
Om te zien of de theorieën van Gerssen-Gondelach ook in de praktijk te brengen zijn, bracht ze een bezoek aan Lublin. Daar kwam ze erachter dat er nog moeilijkheden te overbruggen zijn. Vooral de armoede in het gebied is een drempel. “Je kunt wel willen dat de boeren gaan groeien en investeren, maar als het geld er niet is, dan lukt dat niet”. Kleine stukjes land zijn vaak al jaren lang in bezit van families. Verkopen of reorganiseren, dat doen de boeren die gehecht zijn aan hun land dan ook liever niet. Bovendien ligt de prijs van biomassa nu zo laag, dat de productie niet rendabel is.
Of de landbouw ook daadwerkelijk op een duurzame manier intensiever gaat worden en of de vrijgekomen akkers ook echt voor biomassa en niet voor voedsel gebruikt gaan worden, dat valt dus nog te bezien. Collega’s van de Universiteit van Utrecht gaan meer casussen uitwerken om te kijken hoe deze duurzame intensivering praktisch mogelijk wordt.
Een aantal Nederlandse hoogleraren waarschuwde in 2013 juist tegen biobrandstoffen. Een recent Noors onderzoek gaf aan dat ook het gebruik van voedselresten als basis voor biobrandstoffen niet efficiënt is vanwege fosfaatverliezen.