Overgewicht vergroot, net als obesitas, toch de kans op tot vroegtijdig overlijden. In een metastudie van 239 studies met data van 10,6 miljoen mensen uit verschillende continenten blijkt dat een BMI hoger dan 25 een sterke relatie heeft met overlijden aan coronaire hartaandoeningen, cerebrovasculaire accidenten (CVA’s) en luchtwegaandoeningen. De link met overlijden aan kanker was matig. De in de Lancet verschenen studie weerlegt een eerdere metastudie (van 97 studies met 2,9 miljoen deelnemers), waarin overgewicht zelfs de levensduur leek te verlengen. Volgens de wetenschappers konden zij met verfijndere en striktere analyses de bevindingen van dat onderzoek corrigeren.
Lees ook
-
1
+Lancet kiest positie tegen afvallen met Ozempic 9 jan 2024
-
7
+Het blijft een raadsel: waarom wordt de één dik en de ander minder? 24 jun 2020
-
4
+Ook beetje dik is niet goed, zeggen berekeningen 6 dec 2017
-
14
+Tien keer zoveel obese kinderen in 40 jaar 12 okt 2017
- 0 Ook weinig overgewicht verkort levensverwachting 14 jul 2016
De nieuwe studie doet een paar dingen anders dan die uit 2013. Ten eerste hebben ze alle deelnemers geschrapt die oit gerookt hadden of waarvan voorafgaand aan het betreffende onderzoek bekend was dat ze een ziekte hadden. Daardoor is het aantal deelnemers uiteindelijk niet ruim 10mln geweest, maar net onder de 4mln. Ook werd de eerste 5 jaar follow-up genegeerd. Ten derde werd de hazard ratio (HR) beoordeeld t.o.v. de de groep met BMI 22.5 tot 25, terwijl de eerdere studie als referentie de groep met BMI 18.5-25 nam.
De resultaten in table 1 lijken erop te duiden dat m.n. het onvoldoende corrigeren voor ziekte en roken bij de eerdere studie tot een lagere HR leidde bij de groep met overgewicht (BMI 25-30). Table 1 hanteert dezelfde referentie als de eerdere studie (18.5-25) en laat zien dat als alleen 'never-smokers' en mensen zonder ziekte voorafgaand aan het onderzoek worden beschouwd, de HR van de groep met BMI 25-30 groter dan 1 is (ofwel hogere kans op vroegtijdig overlijden). Als echter slechts 'gecorrigeerd' werd voor roken en ziekte, zoals bij de oudere studie, kwam de HR onder de 1 uit. Dit laat zien dat statistische correctie toch een verkeerd beeld kan opleveren, waarschijnlijk omdat bijvoorbeeld roken zelf invloed heeft op overgewicht (en niet alleen op overlijden, terwijl alleen daarvoor gecorrigeerd wordt).
De keuze van de referentiegroep is ook interessant, want de nieuwe studie laat zien dat een BMI van 18.5-20 een hogere HR geeft als de referentie (22.5-25). Deze is met 1.13 zelfs hoger dan de BMI-groep 25-27.5 (HR 1.07). Als de lage BMI-groep dus onderdeel is van de referentie, zoals in de eerdere studie, geeft dit een wat vertekend beeld.
Het blijven associaties, maar het is opvallend hoe hard de HR toeneemt bij steeds hogere BMI-categorieën. Er is een soort dosis-respons relatie (alhoewel de term hier niet op zijn plaats is). Dit, in combinatie met de strikte aanpak (rokers en zieken uitsluiten i.p.v. ervoor corrigeren) en duidelijke tijdsrelatie (eerst overgewicht dan dood, iets dat bij analyse van ziekte helemaal niet altijd het geval is), lijkt een behoorlijke overtuigend beeld te schetsen.