Het tijdstip waarop we de dagelijkse maaltijden nuttigen, de verdeling van de calorieën en de macronutriënten die de verschillende maaltijden bevatten en de regelmaat van de vaste dagelijkse eetmomenten hebben invloed op de gezondheid en het lichaamsgewicht. Het lichaam heeft een biologisch ritme en door de voeding goed te timen kan dat ritme optimaal gevolgd worden. Het onderzoeksveld van het zogeheten chrono-nutrition heeft nieuws te melden.

‘Carbs clock’
Een belangrijk metabool systeem dat beïnvloed wordt door de regelmaat van de energietoevoer is de glucosehomeostase, de strakke regulering van de bloedsuikerspiegel. Met een RCT, een gerandomiseerde klinische trial, toonden Singaporese en Zwitserse onderzoekers aan dat het moment van de dag waarop koolhydraatrijk voedsel gegeten wordt, ’s ochtends, ’s middags of ’s avonds, veel verschil maakt. De zogeheten postprandiale glycemische respons, de verandering van het bloedsuikerniveau na de maaltijd, is ’s avonds hoger.

Gemiddeld wordt 40 procent van de dagelijkse calorieën ’s avonds gegeten. De deelnemers die meer dan dat gemiddelde bij het ontbijt eten, waren lichter en gezonder dan de deelnemers die meer dan gemiddeld ’s avonds eten
Bij gelijke hoeveelheden calorieën uit koolhydraten, over de hele dag gerekend, leidt de gewoonte om ’s avonds veel koolhydraten te eten eerder tot overgewicht dan de gewoonte om te ontbijten met veel koolhydraten. Er bestaat dus zoiets als een ‘carbs clock’, opperen de onderzoekers. Zeg maar een zetmeelwekker. Vooral diabetespatiënten moeten hun glycemische respons in de gaten houden. Maar ook ouderen en mensen met overgewicht, die vaak het metabool syndroom hebben, doen er goed aan hun consumptie van vooral snelle koolhydraten te beperken. Op zich geen nieuws.

Hongergevoelens
Uit een nieuwe Britse studie zou blijken dat wie het meeste van zijn dagelijkse voeding ’s avonds eet, niet alleen méér eet, maar ook vaker voeding van mindere kwaliteit: meer zout, vet en suiker, minder micronutriënten, eiwitten en vezels. EurekAlert signaleert de presentatie van het onderzoek op de European and International Conference on Obesity (ECOICO 2020) die begin september (virtueel) gehouden is.

“Hongergevoelens volgen een sterk dagelijks ritmisch patroon en zijn vaak het meest intens later op de dag. Dit fenomeen kan zowel het type als de hoeveelheid voedsel dat we eten beïnvloeden,“ aldus de Britse onderzoekers. Zij baseerden zich op data over voedingsgewoonten van ruim duizend volwassen Britten.

Gemiddeld wordt 40 procent van de dagelijkse calorieën ’s avonds gegeten. De deelnemers die meer dan dat gemiddelde bij het ontbijt eten, waren lichter en gezonder dan de deelnemers die meer dan gemiddeld ’s avonds eten. De timing van de maaltijden kan een belangrijk middel zijn bij het verbeteren van eetgewoonten, zeggen de onderzoekers. Nader onderzoek moet uitwijzen wat de betekenis van die timing kan zijn voor de gezondheid.

UPF’s
Onderzoek naar gezonde voedingspatronen is rijkelijk voorhanden. Zo langzamerhand is wel duidelijk wat wel en niet (en hoeveel of hoe weinig) van voedingsmiddelen het ideale menu bepalen. Maar een overzicht van de invloed van het groeiende aandeel ultra processed food (UPF’s) in de dagelijkse hap van de wereldbevolking ontbrak tot nu toe.

“De hele wereld is getuige geweest van een dramatische overgang in de voedselconsumptiepatronen. Onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen en vers bereide maaltijden worden geleidelijk aan door UPF's verdrongen.” En gelijk op met die overgang is er een stijging van ‘noncommunicable diseases (NCDs)’, niet-overdraagbare ziekten, ook wel westerse ziekten genoemd. Dat stellen medewerkers van de Wuhan University in de meta-analyse ‘Consumption of ultra-processed foods and health outcomes: a systematic review of epidemiological studies’ in het vakblad Nutrition Journal.

Waslijst
Voor deze systematische review selecteerden de onderzoekers 20 epidemiologische studies, die alle hadden gekeken naar het statistische verband tussen de consumptie van UPF’s in een bepaalde bevolkingsgroep en het vóorkomen van een waslijst aan ziektes, van hart en hersenen, van de luchtwegen, van de darmen, van het metabole systeem, van het lichaamsgewicht, van veroudering, van zwangerschap, en diverse typen kanker.

De aanbeveling van de Chinese onderzoekers, die beweren “de meest uitgebreide systematische review van het onderwerp tot nu toe” te hebben afgeleverd, mag duidelijk zijn: minder UPF’s eten om NCD’s te voorkomen. Te beginnen met beter te ontbijten, en ’s avonds minder te eten.
Dit artikel afdrukken