Je vraagt Dick naar mijn reactie op de tien punten van Henk Breman over koeien. Ik waardeer de inzichten van Breman zeer, nee, heb er zelfs bewondering voor. Omdat hij zich niet stoort aan de traditionele links-rechts paradigma's, maar altijd scherp en nuchter de complexiteit probeert te omvatten. Je zult hem nooit eensporige waarheden horen etaleren. Het absolute gelijk bestaat niet en elkaar met gemakkelijke deeloplossingen bestoken helpt in elk geval niet. Dat is misschien wel zijn belangrijkste les.
Maar de grote vraag is: redden we het dan wel met de nuance, de redelijkheid, met luisteren en met een serieuze dialoog?
Ik was benieuwd naar het lot van de open brief van Henk aan zijn partij GroenLinks: "Vergeet kringlooplandbouw, vervang maximale productie door optimale".
Het verkiezingsprogramma van GroenLInks er even op nageslagen: alle ballen op de natuurinclusieve landbouw en local for local (zonder verdere definiëring). Gouden bergen voor boeren die omschakelen. Veestapel halveren. Verplichte weidegang en vrije uitloop voor kippen. Megastallen zijn taboe. Niet alleen de nieuwe, maar ook bestaande. GroenLinks koopt voor enkele miljarden euro's dierrechten en stallen op. Citaat: "Er komt een einde aan de bio-industrie".
Export is foei (export van mest wordt zelfs helemaal verboden), meer marktmacht van boeren tegenover de supermarkten (aanpassing van mededingingsregels). In 2030 is 25% van de landbouw biologisch.
Citaat: "We geven actieve steun aan initiatieven die landbouw combineren met natuurbeheer, opwek van duurzame energie, kleinschalige recreatie, zorgvoorzieningen of nieuwe woonvormen. Daarnaast stimuleren we duurzame koplopers die werk maken van voedselbossen, voedselgemeenschappen en korte ketens rond steden en dorpen. We stimuleren de omslag naar de productie en consumptie van plantaardige in plaats van dierlijke eiwitten."
En natuurlijk dit allemaal met de verzekering dat de consument betaalbaar, duurzaam, gezond en veilig voedsel krijgt voorgeschoteld.
Het Centraal Plan Bureau heeft gelukkig voor GroenLinks alleen de opkoop/uitkoop van veehouders en grote stallen meegerekend in de financële analyse.
Los van de financieel-economische en juridische haalbaarheid (ook in relatie tot de Eu) van deze voorstellen wil ik toch eerst aan Henk Breman vragen of hij zich herkent in de landbouwkundige idealen van dit verkiezingsprogramma. Brengt het een kennelijk voorgestane zelfvoorzienende voedselproductie dichterbij? Ziet hij iets terug van zijn optimaliseringsgedachte?