Als aasgieren streken ze neer op het geld, dat naar aanleiding van de demonstratie van duizenden voornamelijk EMB-melkveehouders, door de Europese Commissie ter beschikking is gesteld: LTO en de zuivelsector. En verdeelden ze het geld en passant maar even in klein comité met staatssecretaris Dijksma. Niet zoals uitdrukkelijk geformuleerd, voor: (1) het aanpakken van de cashflow problemen waar boeren mee worden geconfronteerd, (2) het stabiliseren van de markten en (3) het aanpakken van de werking van de voedingsketen, maar aan “projectjes uit het babbelcircuit” die met bovengenoemde doelstellingen geen enkele connectie hebben.
Een regeling, die daar wel aan had kunnen bijdragen én waar uitdrukkelijk door de in Brussel aanwezige melkveehouders om werd gevraagd, is het implementeren van een crisismanagementinstrument met vrijwillige vermindering van het aanbod. Dat kan met het te betalen superheffinggeld volledig door de melkveehouders zelf worden gefinancierd. En is een regeling, die de markt stabiliseert, de cashflow-problemen oplost en de werking in de voedingsketen verbetert. Maar zoals geconstateerd: het babbelcircuit heeft het al ingepikt.
Pronken met andermans veren
30 miljoen euro: het “resultaat van een stevige onderhandeling van de Nederlandse delegatie op de top in Luxemburg”? Welnee, hoorde ik afgelopen dinsdag 15 september tijdens een gesprek op hoog niveau in het Europees Parlement: al was de Nederlandse delegatie niet in Luxemburg verschenen, dan was het resultaat hetzelfde geweest, het is namelijk een verdeling naar rato van de melkproductie in het melkjaar 2014/2015. Van een individueel onderhandelingsresultaat per lidstaat is geen sprake.
En optimale inzet voor de Nederlandse melkveehouders door onze staatssecretaris? Nederland is de enige lidstaat die het niet voor melkveehouders mogelijk maakt om in drie jaar de superheffing te betalen. De andere lidstaten hebben voor hun melkveehouders deze mogelijk wel ingevoerd. Begrijp me niet verkeerd: iedereen, die het melkquotum heeft overschreden en heeft bijgedragen aan de druk op de melkmarkt, moet zelf dit geld betalen. Maar als alle andere EU melkveehouders dat in drie jaar tijd mogen doen, zouden Nederlandse melkveehouders – level playing field – dat ook moeten mogen. Dat ontlast de financiële nood. Dat onze staatssecretaris en zuivelsector bewust voor het tegendeel kozen, zegt meer dan alle niet-gemeende beweringen “voor de bühne”.
Gebrekkige organisatie
Dat pronken met andermans veren gebeurt de laatste tijd wel meer. Zo pochte Copa over ‘hun’ demonstratie op 7 september. De positieve aspecten (boerenopkomst en massale belangstelling van de media) zouden allemaal van hen afkomstig zijn terwijl de negatieve aspecten (enige vernielingen en flessengooiers ) uitsluitend EMB’ers waren.
Voor de goede orde: voorafgaand aan demonstraties is er intensief overleg met politie en ambtenaren over planning en programma en worden locaties toegewezen. Het Schumanplein en twee aanliggende straten waren voor de EMB, twee andere straten voor de Copa die na hun mars aldaar konden demonstreren .
De EMB startte haar demonstratie omstreeks 10.30 uur en had de voorgaande avond al een podium ingericht. De Copa startte later en had, ondanks externe adviezen, een volstrekt verkeerde inschatting gemaakt van de bereikbaarheid van de binnenstad en dacht later op de ochtend nog een podium te kunnen opstellen. Maar omdat de politie volgens afspraak vanaf 9 uur ’s ochtends de vier colonnes tractoren van de gezamenlijke organisaties Brussel inleidde, lag het verkeer in de stad vanaf dat moment ‘plat’. Daarom was er voor de Copa leden geen podium op de aan hen toegewezen locatie, maar ook noodzakelijke voorzieningen als sanitair en eten ontbraken door de gebrekkige Copa-organisatie. Copa besloot tijdens hun mars, om de demonstratie maar af te gelasten.
De Copa-demonstranten reageerden woedend op hun top over dit gebrek aan organisatie.
Zij hadden soms dagen gereisd voor deze boerendemonstratie, maar meer dan een mars door de stad liet Copa niet zien op 7 september in Brussel! De leden keerden hun eigen Copa leiders de rug toe en mengden zich onder de EMB demonstranten. Het EMB bestuur verwelkomde hen in ons midden alwaar ze de rest van de dag hebben doorgebracht.
Het verklaart waarom er geen foto’s of filmpjes zijn van Copa leiders die hun boeren toespreken. (Afgezien van Piet Vanthemsche - Boerenbond België, die zoals vooraf besproken steun uitsprak voor het EMB plan op het EMB podium).
Costa Concordia-mentaliteit
Voor de Nederlandse landbouwvertegenwoordigers c.q. Nederlandse Copa kopstukken die zich momenteel zo profileren, nog de volgende boodschap: Als je je Copa leden oproept om deel te nemen aan een demonstratie, dan heb je daarmee ook een grote verantwoordelijkheid voor het verloop van die demonstratie. Het past niet, om als het je wat heter onder de voeten wordt (bijv. als de waterkanonnen in stelling worden gebracht) met de staart tussen de benen af te druipen naar je Brusselse kantoor. Het past ook niet om jouw leden tot de verantwoordelijkheid te maken van een andere organisatie doordat je er tussenuit knijpt en je leden aan hun lot overlaat. Bij een dergelijke massademonstratie behoort geen “Costa Concordia mentaliteit”. Blijf dan in het vervolg liever thuis.
De grote professionaliteit van de EMB-ledenorganisaties heeft voorkomen dat de demonstratie uit de hand liep. Zij hebben collegialiteit getoond door met hun Copa collega’s alle voorzieningen te delen. Waarmee de angel uit de woede werd gehaald.
Wat ook niet past is, om na het uiten van de nodige minachting voor acties en actievoerende boeren, de resultaten van die acties - waar je niet aan hebt bijgedragen - zonder inspraak van die actievoerende partijen in het ‘old boy’s network’ te verdelen. Schaamteloos!
Dat geldt ook voor onze beleidsmakers en sectorale woordvoerders, die zich slechts sterk maken voor hun eigen babbelcircuit en het contact met hun achterban al lang geleden hebben verloren.
Deze tekst verscheen gisteren reeds op de site van de Dutch Dairy Board.
Fotocredits: Sieta van Keimpema, 7 september Brussel, DDB
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Overigens: Sieta krijgt steun van CDA-politica Annie Schreijer-Pierik. Zij wil dat ook de EMB en DDB meepraten over de verdeling van die 30 miljoen. Niet dat dat ergens over gaat natuurlijk, maar het is een ander signaal dan Dijksma afgeeft.
Wiebren #11, ik vrees een misverstand. Ik wil helemaal geen Calimero-discussie. Maar ik denk dat je die onbedoeld zelf uitlokt door Sieta nul credits te geven. Dat blijft dan hinderlijk hangen als het over de inhoud gaat.
Geef je wel credits - al is het maar in 1 zin - dan kan het daarna weer ongestoord over de inhoud gaat. En die mag je dan uiteraard best overlaten aan een terzake beter ingevoerde collega. Zou ik in jouw situatie ook doen.
Overigens zou het me niet verbazen als Sieta op haar beurt soms te weinig credits geeft aan LTO. Met hetzelfde effect. Maar ja, organisaties willen zich profileren, ook om hun ledental, geldstromen en onderhandelingspositie veilig te stellen. Dat zie je ook bij de NGO's, bijv. tussen Wakker Dier en de Dierenbescherming, of tussen Natuur & Milieu en Milieudefensie. En natuurlijk op de markt tussen bedrijven en merken. En tussen politieke partijen. We zijn allemaal mensen en een beetje marketeers.
Nu maar weer snel naar de inhoud.
Piet, ik denk dat Sieta een liberaler plan heeft. Ze quoteert vanuit de prijsvorming. Dat is een marktgerichtere en gevoeligere methode dan het vaststellen van quota vanuit een politburo. Het is - als ik het tenminste goed begrijp - een methode die beter kan omgaan met internationale markten. Daar zal iets voor moeten worden gevonden omdat de EU zich, anders dan Canada, openstelt omdat het zich geen isolement kan veroorloven in zijn internationale handelsposities.
Ik zie weinig verschil tussen plan Sieta/EMB en de voormalige melkquotering. Volgens een recent artikel in Boerderij Magazine is het melkquotum tussen 2000 - 2015 met 13% verruimd. Gemiddeld een productieverhoging van een kleine 1% per jaar. Gestuurde productie dus. Plan Sieta /EMB wil ook gestuurde productie in een wat andere vorm dan het melkquotum. Te weinig mekproductie met bonus, in plan Sieta, is bij het melkquotum hetzelfde als 1% productie verruiming per jaar. Teveel melk productie; bij Sieta een boete voor de teveel producerende melkveehouders. Bij het melkquotum was dat de superheffing.
Gewoon melkquotering maar weer terug. En dan de melkrechten maar in handen van de zuivelfabrieken zoals in Canada.
OK, Wiebren, ik begrijp je. Het is jammer dat alles voortdurend eerst in wij/zij getrokken moet worden en er pas daarna gekeken wordt wat de ander te melden heeft. En bovendien weet ik dat jouw taken en specialismen op heel andere terreinen liggen. Daarom tegen allen: Wiebren mag hier niet gebruikt worden als kop van Jut van LTO. Dat is unfair.
Je hebt een collega die zich wel met markten bezighoudt en die mij persoonlijk regelmatig mailt met commentaren, maar die dat nooit hier voorlangs doet. Misschien helpt het als ik het dit zo eens zeg.