“Schitterend”, noemen hydrogeologen minister Harbers' Kamerbrief ‘Water en bodem sturend’ in de NRC. Wat er de komende jaren gedaan moet worden aan water- bodembeheer is vervat in 33 ‘Keuzes’ die tot verbetering moeten leiden.

“Nederland moet van een vergiet weer een spons worden,” zegt een van de deskundigen over de plannen. Dat is een mooi beeld voor de intentie om beter voorbereid met de veranderende klimaatomstandigheden om te gaan. Het IJsselmeer, de Nationale Regenton, mag een halve meter stijgen als het moet en verzilting hoeft niet altijd te worden bestreden.

Grote waterwerken, Holland op z’n best. De strijd tegen, en nu ook voor het water verbindt ons volkje ouderwets in nationale daadkracht. Kunnen we als individuen nog meer doen aan water- en bodembeheer dan de tegels uit de achtertuin vervangen door gras, korter douchen, het gras niet sproeien en de wc doortrekken met regenwater?

Jazeker. Minder water drinken, niet meer dan nodig is. Dat scheelt miljoenen kubieke meters drinkwater. Het is een van de uitkomsten van een groot onderzoek naar drinkwatergebruik dat verscheen in Science.

De aanbeveling om acht glazen water per dag te drinken is zo ongeveer evangelie geworden
Evangelie
De aanbeveling om acht glazen water per dag te drinken is zo ongeveer evangelie geworden. De noodzaak om goed gehydrateerd te blijven is evident. Het Voedingscentrum adviseert per dag 1,5 à 2 liter ‘water of vocht’ te drinken. Daar is dan ook het water in koffie, thee en zuiveldranken bij inbegrepen. Bovendien komt er veel vocht uit voedsel, dat telt ook mee.

Vroeger gold het advies om te drinken als je dorst hebt. ‘De kraan is geduldig’ en voorziet in ‘gemeentepils’. Twee derde van de wereldbevolking kan over redelijk tot goed drinkwater beschikken, die andere derde is een permanente zorg voor de betrokken gezondheidsorganisaties. De aanbeveling om twee liter per dag te drinken komt uit de hoek van sport, fitness en lichaamsverzorging. Ook is het idee dat thee en koffie uitdroging in de hand werken daar te horen, maar dat strookt niet met het vele onderzoek naar humane hydratatie.

Het idee dat thee en koffie uitdroging in de hand werken, strookt niet met het vele onderzoek naar humane hydratatie
Jomanda
Aan het drinken van veel water wordt ook wel medicinale kracht toegeschreven. Dat voert onder meer terug op het werk en de opvattingen van de Iraanse arts Fereydoon Badmanghelidj, die een carrière heeft gebouwd op zijn ervaringen met krijgsgevangenen in de oorlog van zijn land met Irak in de jaren tachtig. Bij gebrek aan medicijnen behandelde hij zieken en gewonden met water. Later schreef hij boeken over de genezende kracht van water. Kwakzalverij, oordeelde de medische wereld, maar het idee bleef hangen. En als gewoon water niet hielp, was er altijd nog heilzaam water uit Lourdes of ingestraald water van Jomanda.

Om onder zoveel mogelijk omstandigheden het waterverbruik in de levens van zoveel mogelijk verschillende individuen te bestuderen, trommelde Yosuke Yamada, hoofd van de afdeling biomedische innovatie van het gezondheidsinstituut in Osaka, 88 onderzoekers uit 23 landen op om onderzoek te doen. In totaal kregen 5604 proefpersonen van 8 dagen tot 96 jaar oud een glas water te drinken waarin de isotoop deuterium gewoon waterstof deels verving. In de urine kon gemeten worden hoeveel water er hoe snel door elke proefpersoon verbruikt was.

Als tien miljoen volwassen Nederlanders een halve liter water minder per dag hoeven te drinken dan de twee liter die nu de norm is, dan scheelt dat elke dag vijf miljoen liter drinkwater
Leefomstandigheden
De Nederlandse emeritus hoogleraar Humane Energetica Klaas Westerterp, een van de medewerkers van Yamada bij dit onderzoek, was in 2006 al betrokken bij een dergelijke studie met gemerkt water van zijn Maastrichtse collega Mark Spigt. Nieuw is het dus niet, deze aanpak, maar dit is wel het meest omvangrijke van deze soort. De uitkomst is dat voor de meeste mensen zes tot acht glazen water en calorie-arme dranken als thee, koffie en light zuiveldranken voldoende is. Twee liter water drinken per dag hoeft echt niet.

De leefomstandigheden en de individuele verschillen bepalen uiteraard in hoge mate wat de waterbehoefte en het verbruik is. Omgevingstemperatuur, mate van inspanning, zwangerschap, borstvoeding, sekse, gewicht, leeftijd, algehele gezondheid en ook geografische ligging (hoogte, temperatuur, luchtvochtigheid) zijn factoren die meetellen. Maar ook het soort voeding. Verse voeding met veel groente en fruit kan wel tot de helft van het omgezette water bijdragen. Daarnaast maakt het lichaam gemiddeld vijftien procent van het water zelf aan in allerlei biologische processen.

Als tien miljoen volwassen Nederlanders een halve liter water minder per dag hoeven te drinken dan de twee liter die nu de norm is, dan scheelt dat elke dag vijf miljoen liter drinkwater. In theorie, want wie drinkt er nou echt acht glazen water per dag? Zijn dat diezelfde paar procent die ook de aanbevolen hoeveelheid groente eten? Zuiniger met drinkwater omgaan, dat zou Keuze 34 zijn van de Water en Bodem-plannen.

Dit artikel afdrukken