Kakkerlakken brengen gevaren met zich mee voor de volksgezondheid. Ze verspreiden schadelijke micro-organismen en hun uitwerpselen bevatten allergenen die bij kinderen tot astma kunnen leiden. Maar bestrijden is niet zo eenvoudig. Kakkerlakken blijken ongekend snel resistent te worden tegen bestrijdingsmiddelen.
"We hadden geen idee dat zoiets zo snel kon gebeuren", zegt onderzoeksleider Michael Scharf, hoogleraar entomologie van de Purdue University. "Binnen één generatie werden kakkerlakken 4 tot 6 keer zo resistent." Ook tegen middelen waar ze nog nooit meer in aanraking waren gekomen. Dat heet 'cross-resistentie'.
De onderzoekers pasten gedurende 6 maanden op 2 onderzoekslocaties (in de Amerikaanse steden Danville en Indianapolis) een drietal verschillende bestrijdingsmethodieken toe.
De proeflocaties waren sociale woningbouwblokken. Methode 1 bestond uit 3 verschillende bestrijdingsmiddelen in een maandelijkse rotatie. Methode 2 uit een mix van 2 verschillende pesticiden. Methode 3, tenslotte, hield in dat lokvoer met 1 specifiek middel werd gebruikt. Voorafgaand aan het onderzoek was vastgesteld was dat de kakkerlakken weinig resistent tegen dat middel waren.
Tot hun verrassing constateerden de onderzoekers dat methode 3 de kakkerlakken vrijwel uitroeide - als ze er tenminste niet resistent tegen waren. Was de resistentie bij aanvang meer dan 10%, dan tierden de kakkerlakken welig. Bij methode 1 bleef de kakkerlakkenpopulatie op peil, maar nam niet af. En methode 2 bleek helemaal niet werkzaam; de kakkerlakkenpopulatie nam alleen maar in omvang toe.
10 miljoen crossresistente kakkerlakken
Terug in het laboratorium bleek dat de overlevende kakkerlakken niet alleen razendsnel resistent werden tegen het middel waar ze mee te maken hadden gekregen, maar ook tegen middelen uit andere klassen van pesticiden. En dan kan het snel gaan: één vrouwtjeskakkerlak produceert in 3 maanden (één generatie) 50 nakomelingen. Binnen een jaar levert hun productiviteit 10 miljoen - mogelijk cross-resistente - kakkerlakken op.
Volgens de onderzoekers betekent dit dat kakkerlakken niet te bestrijden zijn met pesticiden alleen. Een combinatie van chemische bestrijdingsmiddelen en maatregelen als vallen, verbeterde hygiëne (inclusief sanitaire voorzieningen, kakkerlakken hebben een voorkeur voor vochtige omgevingen zoals het riool, pijpleidingen, badkamers, keukens) en mechanische verwijdering (stofzuigers) lijkt wel effectief.
Dat heeft al een naam, die we kennen uit de landbouw: Integrated Pest Management, meerdere technieken in combinatie met elkaar gebruiken zodat hun onderlinge interactie het gewenste effect oplevert. Nu dus ook voor de kakkerlak, onze medestadsbewoner.
Dit artikel afdrukken
De onderzoekers pasten gedurende 6 maanden op 2 onderzoekslocaties (in de Amerikaanse steden Danville en Indianapolis) een drietal verschillende bestrijdingsmethodieken toe.
De proeflocaties waren sociale woningbouwblokken. Methode 1 bestond uit 3 verschillende bestrijdingsmiddelen in een maandelijkse rotatie. Methode 2 uit een mix van 2 verschillende pesticiden. Methode 3, tenslotte, hield in dat lokvoer met 1 specifiek middel werd gebruikt. Voorafgaand aan het onderzoek was vastgesteld was dat de kakkerlakken weinig resistent tegen dat middel waren.
Tot hun verrassing constateerden de onderzoekers dat methode 3 de kakkerlakken vrijwel uitroeide - als ze er tenminste niet resistent tegen waren. Was de resistentie bij aanvang meer dan 10%, dan tierden de kakkerlakken welig. Bij methode 1 bleef de kakkerlakkenpopulatie op peil, maar nam niet af. En methode 2 bleek helemaal niet werkzaam; de kakkerlakkenpopulatie nam alleen maar in omvang toe.
10 miljoen crossresistente kakkerlakken
Terug in het laboratorium bleek dat de overlevende kakkerlakken niet alleen razendsnel resistent werden tegen het middel waar ze mee te maken hadden gekregen, maar ook tegen middelen uit andere klassen van pesticiden. En dan kan het snel gaan: één vrouwtjeskakkerlak produceert in 3 maanden (één generatie) 50 nakomelingen. Binnen een jaar levert hun productiviteit 10 miljoen - mogelijk cross-resistente - kakkerlakken op.
Volgens de onderzoekers betekent dit dat kakkerlakken niet te bestrijden zijn met pesticiden alleen. Een combinatie van chemische bestrijdingsmiddelen en maatregelen als vallen, verbeterde hygiëne (inclusief sanitaire voorzieningen, kakkerlakken hebben een voorkeur voor vochtige omgevingen zoals het riool, pijpleidingen, badkamers, keukens) en mechanische verwijdering (stofzuigers) lijkt wel effectief.
Dat heeft al een naam, die we kennen uit de landbouw: Integrated Pest Management, meerdere technieken in combinatie met elkaar gebruiken zodat hun onderlinge interactie het gewenste effect oplevert. Nu dus ook voor de kakkerlak, onze medestadsbewoner.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het gebruik van pesticiden tegen kakkerlakken is tenminste wetenschappelijk onderbouwd in meerdere studies. Andere methoden zoals bijv de in het artikel aangehaalde integrated pest management zijn nooit wetenschappelijk bewezen in de strijd tegen kakkerlakken. Het zou zeer onverstandig zijn om daar nu gebruik van te maken. Het is wachten op een aantal goede, liefst meerjarige studies die dit testen en daarna op wetenschappelijke consensus, zelfs als dat nog decennialang duurt. Pas als het keihard wetenschappelijk is bewezen is het waar.
Daar heb je natuurlijk wetenschaps-theoretisch wel gelijk in Otto, maar er past ons toch wel enige bescheidenheid als je in aanmerking neemt dat de kakkerlak al een dikke 350 miljoen jaar nagenoeg onveranderd op aarde rondloopt, de dinosaurussen heeft zien komen en gaan, en aardolie als een nieuwerwets vloeistofje zou kunnen beschouwen. En wij willen dan nog een bewijs hebben van zijn aanpassingsvermogen?
Ja maar Harry, toen was het nog niet (fatsoenlijk) wetenschappelijk bewezen en dus nog niet zeker of zijn uitspraak wel klopte.
Daarbij hebben enkele fabrikanten van pesticiden bezwaar aangetekend tegen de uitkomsten van deze studie: het onderzoek bevat slordigheden en kan niet serieus genomen worden. Nieuw en beter onderzoek - met meer onderzoeksgeld door donaties van de fabrikanten - is nodig om te verifiëren of het inderdaad klopt.
Tot nu toe is het dus nog onzeker en raadt het onafhankelijke Kenniscentrum Bestrijding Ongedierte aan om door te gaan met het gebruik van pesticiden; zeker de nieuwe, iets duurdere middelen lijken erg veelbelovend in onderzoeken.
"De mogelijkheid hem kwijt te raken, is echter vrijwel nihil. We mogen al blij zijn, als we de kakkerlak in bedwang kunnen houden. Er komt een gestage stroom van kakkerlak-dodende middelen uit de laboratoria. In het begin zijn ze uiterst doeltreffend. De kakkerlak past er zich echter na verloop van tijd bij aan - zoals hij zich aan alles heeft aangepast. Scrupuleuze reinheid is ongeveer het beste wapen tegen kakkerlakken dat de huisvrouw heeft." (J.D. Ratcliff, in: De wondere wereld der dieren, Uitgeversmaatschappij The Reader's Digest NV, Amsterdam&Brussel;, 1965). De laatste zin met grote instemming gelezen door mijn moeder, uit een goed Hollandse boerenfamilie, die in datzelfde jaar in Suriname voor het eerst van haar leven met kakkerlakken te maken kreeg. Ga je schamen, meneer Scharf.