Lees ook
De maatregelen zullen volgens het kabinet de Nederlandse natuur helpen herstellen en moeten worden gezien als een volgende stap in de stikstofaanpak. Coaches moeten boeren persoonlijk gaan ondersteunen bij het nemen van stikstofreducerende maatregelen en begeleiden bij het vinden van de juiste innovatie- en opkoopregelingen. Het Rijk kondigt aan de komende maanden samen met provincies regiobijeenkomsten te organiseren waar boeren over deze mogelijkheden worden geïnformeerd.

Ongecontroleerde opkoop van veehouderijbedrijven door bedrijven die stikstofruimte nodig hebben, wil het kabinet voorkomen. Onder die voorwaarde kan echter externe saldering plaatsvinden, het kopen van ruimte in de boerensector om die bijvoorbeeld voor de energiesector of wegaanleg en woningbouw te gebruiken. Het kabinet denkt zo het land leefbaar te kunnen houden en studeert samen met de provincies op de nog te stellen randvoorwaarden.

Rijk en provincies willen beweiden en bemesten niet vergunningplichtig maken, zoals ook het adviescollege Remkes adviseert. MOB, de organisatie die de stikstofaffaire in Nederland liet losbarsten, verzet zich daartegen. Niet om boeren te pesten, maar om duidelijk te maken dat het kabinet en de provincies serieuze maatregelen moeten nemen en anders voortdurend geconfronteerd zullen worden met juridische procedures tegen halfslachtig beleid.

Het kabinet zoekt de oplossing van de crisis vooral in technische maatregelen die minder stikstof uit stallen laten ontsnappen; daarbij moet vooral gedacht worden aan het verlaten van stalsystemen met - de alomtegenwoordige - vloeren die de poep en pies van de koe samen laten vloeien en dan ammoniak laten ontstaan. Het kabinet stelt geld beschikbaar voor boeren die daarin willen investeren, maar verplicht niet tot nieuwe stallen.

Omschakelfonds voor 'kringlooplandbouw'
Het kabinet werkt aan de ontwikkeling van een omschakelfonds voor boeren die aan kringloopland willen gaan doen. Dat begrip is vaag, maar slaat op extensivering en meer grondgebonden boeren. Het fonds moet financieringsproblemen opvangen. Nog voor de zomer laat de minister weten hoe groot het fonds wordt en onder welke voorwaarden boeren eruit kunnen trekken.

Het kabinet lijkt de landbouw niet te willen beperken ten gunste van de natuur, maar kondigt aan te onderzoeken of extensieve landbouw ook kan plaatsvinden op grond van partijen als Staatsbosbeheer en Rijksvastgoedbeheer. Het zegt wel dat dit niet ten koste mag gaan van bestaande natuur.

Meer geld voor minder varkens
Voor de varkenshouderij komt extra geld beschikbaar. Bovenop de €180 miljoen die al jaren geleden beschikbaar is gesteld voor sanering van de varkenshouderij, wil de regering nieuwe middelen beschikbaar stellen om te profiteren van de ruime belangstelling voor uitkoopregeling en daar extra stikstofuitstoot mee besparen. Rabobank kondigde vandaag aan te verwachten dat de belangstelling om te stoppen kleiner is dan het kabinet denkt.

Tijdelijke lease
Verrassend is het voorstel van het kabinet om latente vergunningsruimte voor stikstofemissies verleasebaar te maken. In overleg met de provincies wordt een regeling uitgewerkt die nog niet gerealiseerde of bespaarde uitstoot (opnieuw) tijdelijk in omloop brengt ten behoeve van partijen buiten de landbouw, bijvoorbeeld ten behoeve van bouwprojecten. Administratief is die ruimte vergund en bestaat die dus op papier. Door verleasen mogelijk te maken, accepteert het Rijk biochemisch gezien door deze regeling echter extra uitstoot, c.q. het in omloop houden van uitstoot en daarmee de natuurschade die nu juist door adequaat stikstofbeleid voorkomen moet worden door de depositiedruk te verminderen. Het zou echter moeten gaan om 'duurzame' projecten.

Verder in maart
Het Landbouw Collectief sprak vandaag, na het afgebroken overleg eerder deze week, vandaag opnieuw met premier Rutte en minister Schouten. Het zegt "geringe vooruitgang' (zie het kader hieronder voor het persbericht van het Collectief) te hebben geboekt. In maart spreekt het verder met het kabinet. Op 20 februari komen vanuit boerengroepen binnen het Collectief analyses naar buiten die naar verwachting nieuwe verwarring zullen creëren over de berekende schade die Nederlandse boeren natuurgebieden in Nederland berokkenen.


Persbericht Landbouw Collectief, 7 februari 2020, 13:00

Het landbouwcollectief boekt geringe vooruitgang
Vandaag heeft het Landbouw Collectief opnieuw overleg gevoerd met Minister Schouten en Premier Rutte. Er zaten verschillende partijen aan tafel, inclusief een afvaardiging van het IPO aan tafel. Het gesprek was een vervolg op het ontbijt in het Catshuis op 16 december. De afspraken die toen zijn gemaakt, vormden de basis voor dit vervolggesprek.

Een aantal punten zijn nogmaals uitgebreid besproken. Het Landbouw Collectief heeft geringe vooruitgang geboekt. Over enkele harde punten is nog geen overeenstemming bereikt. Er zijn werkafspraken gemaakt om een stap verder te kunnen komen.

Bij de minister is erop aangedrongen verantwoordelijkheid te nemen om een oplossing te vinden voor de vergunningenproblematiek (inclusief beweiden en bemesten). Boeren die een melding hebben gedaan of waarvan de vergunning vernietigd is, zitten in grote onzekerheid. De minister heeft toegezegd dat zij, samen met de Provincies, de verantwoordelijkheid neemt voor de afhandeling en daarbij de boeren niet in de kou zal laten staan.

In het plan van het Landbouw Collectief is aangegeven dat de landbouwsector maatregelen kan nemen, op het gebied van mestaanwending, voer en weidegang. In ruil daarvoor wil het Landbouw Collectief de toezegging dat de spoedwet niet wordt ingezet als een dwingend instrument. De minister werkt aan een oplossing die wederzijds vertrouwen moet geven.

De sector wil de wijze van extern salderen verder uitwerken. Het ministerie heeft toegezegd daarmee samen met de sector aan de slag te gaan.

Voor de varkenshouderij zijn nog geen definitieve afspraken over de vrijkomende ammoniak gemaakt. Verder is onduidelijk hoe extra toegekende middelen worden ingezet.
Nog steeds zitten nertsenhouders in onzekerheid over hun toekomst. In 2023 moeten zij hun bedrijf beëindigen maar velen verkeren in financiële nood. Helaas konden Premier Rutte en Minister Schouten geen afdoende duidelijkheid geven over hun situatie. Een teleurstellende constatering waar nog nader overleg over moet plaatsvinden. Samen met de Provincies wordt bekeken op welke manier tegemoet gekomen kan worden aan de schade en vermogensverlies.

Het gesprek wordt gezien als een tussenstap. Er zijn nog veel zaken die nader uitgediept moeten worden en waarover nog geen overeenstemming is.

Op 20 februari komt het Mesdag Zuivelfonds met doorgerekende gegevens van het RIVM. De uitkomsten worden meegenomen in het vervolggesprek met Minister Schouten en Premier Rutte. Dit is gepland rond half maart.

Het Landbouw Collectief ziet de kamerbrief die vandaag wordt verwacht met belangstelling tegemoet. In de kamerbrief lijkt fors ingezet te worden op opkoopmaatregelen. Volgens het Landbouw Collectief is dit een draconische maatregel die weinig effect zal hebben op de verbetering van de depositie in de natuurgebieden.
Het Landbouw Collectief is voornemens in overleg te treden met IPO.
Dit artikel afdrukken