4 min
Het kabinet presenteerde gisterochtend zijn plannen om op korte termijn de stikstofcrisis op te lossen. Overdag maximaal 100 rijden (maar 's nachts nog lekker 130) en wat minder eiwit per kilo koeienvoer, dan kun je bouwen en ontslag voorkomen, vertelde premier Rutte. Ook liet het kabinet alvast een blik naar voren zien. Het wil strepen in de Natura 2000-gebieden, zodat minder verspreide natuurbescherming nodig is. Dat reduceert de complexiteit in te nemen maatregelen om uitstoot te beperken. Een no go en basis voor conflicten, zegt jurist Kees Bastmeijer. Een bron voor verdere onzekerheid, zegt ecoloog David Kleijn. Alleen maar matige plannen dus? Nee, die eiwitten uit het veevoer zijn wel een goed idee, zegt koeienkenner dr. ir. Jan Dijkstra.
In de afgelopen weken kwam een lobby op gang om het aantal Natura 2000-gebieden die de stikstofproblematiek door hun grote verspreiding compliceren, te reduceren. Uit de gisteren naar buiten gebrachte kabinetsgedachten om op de langere termijn met stikstofemissies in Nederland om te gaan, blijkt dat die succesvol is geweest. Waar het kabinet eerder nog verklaarde dat niet aan Nederlandse Natura 2000-gebieden getornd kan worden, ging gisteren de deur op een wijde kier. Het kabinet wil met de Europese Commissie in overleg om tot een voor de economie en bestaande belangen betere indeling te komen.
We vroegen de reacties van hoogleraar natuurbeschermingsrecht Kees Bastmeijer (Tilburg) en hoogleraar plantenecologie en natuurbeheer David Kleijn (Wageningen UR). Ook vroegen we diervoedingswetenschapper Jan Dijkstra (Wageningen UR) om zijn oordeel over de effecten van eiwitverlaging in het koeienvoer die het kabinet als een doelvoorschrift op korte termijn verplicht wil stellen.
Kees Bastmeijer laat ons weten: "Het kabinet gaat ervan uit dat stikstofdepositieverlaging door de voorgenomen maatregelen voor 70% mag worden gebruikt voor het mogelijk maken van nieuwe activiteiten die tot stikstofdepositie leiden (bijvoorbeeld woningbouw). Dat klinkt redelijk maar mag volgens het Europese Hof alleen wanneer vast staat dat deze maatregelen niet voor 100% nodig zijn om de natuurdoelen te halen. Er moet dus eerst duidelijkheid komen over de vraag hoe de natuurdoelen daadwerkelijk gerealiseerd gaan worden en dat verhaal ontbreekt. In feite heeft de voorgestelde aanpak veel weg van het gestrande Programma Aanpak Stikstof. Dit programma reserveerde zelfs 50% van de beoogde reductie, waar de kabinetsplannen nu slechts 30% voor de natuur bestemmen. Het gaat dus vooral om een politiek verhaal dat nagenoeg zeker weer aangevochten kan gaan worden omdat het kabinet niet goed naar de rechter heeft geluisterd. Ook de voorstellen ten aanzien van Natura 2000 zijn kansloos. Zo heeft de Minister in haar brief van 4 oktober al aangegeven aan welke criteria het intrekken van Natura 2000-gebieden moet voldoen. Zij concludeerde (p. 9): “Geen van de Nederlandse Natura 2000-gebieden voldoet aan deze criteria. Daarmee zijn er op dit moment geen mogelijkheden om het aantal Natura 2000-gebieden in Nederland te verminderen.” Het is opmerkelijk hoe weinig het kabinet zich aantrekt van dergelijke eerdere antwoorden aan de Tweede Kamer en van de juridische randvoorwaarden van oplossingen. Het heeft er veel van weg dat de mensen die binnen het ministerie verstand hebben van Natura 2000 niet hebben mogen meepraten."
David Kleijn zegt ons dat hij het ter discussie stellen van het huidige Natura 2000-netwerk niet verstandig vindt. "Die Natura 2000-gebieden zijn uiterst zorgvuldig gekozen en het halen van natuurdoelen in een gebied kun je in de meeste gevallen niet makkelijk compenseren in andere gebieden. De natuurkwaliteit van vrijwel alle Nederlandse natuurgebieden is onder de maat, dus waar zou je die compensatie dan moeten realiseren? En wie gaat dan bepalen wanneer de milieuomstandigheden te slecht zijn om in een gebied de natuurdoelen te realiseren zodat de begrenzing als Natura 2000 geschrapt mag gaan worden? Gaan dan de economische belangen niet (weer) een doorslaggevende rol spelen? De willekeur ligt dan op de loer. Daarnaast heb ik begrepen dat de kans dat de EC mee gaat in dit voorstel uiterst klein is. Tegelijkertijd zorgt het wel weer voor onzekerheid in het land (misschien hoeven we wel niets te doen want misschien verdwijnt de begrenzing van dit gebied wel). Kortom, dit moeten we niet willen. Nu even door de zure appel heen bijten en het achterstallig onderhoud goed wegwerken. Daar hebben we op de lange termijn allemaal plezier van."
Jan Dijkstra neemt zorgen weg over de noodzaak om door middel van additieven onvoldoende door de koe opgenomen eiwitten aan te pakken. Onvoldoende en zelfs niet verteerde eiwitten, scheidt de koe in de vorm van stikstof uit; ze komen niet in de melk of het vlees van het dier terecht. Volgens Dijkstra worden koeien traditioneel iets te rijk gevoerd, terwijl reductie van de eiwitten in het voer zelfs de koegezondheid zal bevorderen. Het vergt wat meer vakmanschap in het managen van de dieren, maar er zijn beslist geen enzym-toevoegingen in het voer nodig volgens Dijkstra. Op Nieuwe Oogst verklaarde hij vorige week als dat Nederlandse boeren gemiddeld 10 procent ruw eiwit te veel voeren. "Ze houden logischerwijs graag een veiligheidsmarge aan. Er is hier nog veel winst te behalen en dat gaat niet tot nauwelijks ten koste van de melkgift." En daar zijn geen additieven voor nodig.
De plannen voor de korte termijn zijn een beetje van alles om in ieder geval alvast weer te kunnen bouwen, al weet niemand wat het voor de natuur oplevert. Voor de lange termijn worden de juridische messen alvast weer geslepen.
UPDATE, 19:00 uur: Vandaag vond in de Kamer een weinig verkwikkend debat over de stikstofmaatregelen van het kabinet plaats. Zowel links als rechts bekritiseerden de plannen. Het kabinet raakt geïsoleerd in een midden dat leeggezogen wordt door retorische polarisatie vanuit de randen van het politiek veld. Het Algemeen Dagblad volgde het debat met een Live blog: "Te weinig en te laat. Of overbodige maatregelen voor een niet bestaand probleem. Over de redenering verschillen oppositiepartijen van mening, maar dat de stikstofmaatregelen niet deugen daar zijn ze het over eens. Dat bleek tijdens een debat over de stikstofcrisis en de stappen die het kabinet gisteren presenteerde. PVV-voorman Geert Wilders zegde het vertrouwen in de regering op, maar zijn motie van wantrouwen kreeg alleen steun van Forum voor Democratie." Voor Boerderij volgde Jan Braakman het debat. Braakman constateert dat het kabinet moest erkennen dat stikstofruimte vanuit de landbouw weglekt naar de kapitaalkrachtige industrie.
Dit artikel afdrukken
We vroegen de reacties van hoogleraar natuurbeschermingsrecht Kees Bastmeijer (Tilburg) en hoogleraar plantenecologie en natuurbeheer David Kleijn (Wageningen UR). Ook vroegen we diervoedingswetenschapper Jan Dijkstra (Wageningen UR) om zijn oordeel over de effecten van eiwitverlaging in het koeienvoer die het kabinet als een doelvoorschrift op korte termijn verplicht wil stellen.
Het gaat dus vooral om een politiek verhaal dat nagenoeg zeker weer aangevochten kan gaan worden omdat het kabinet niet goed naar de rechter heeft geluisterd'Kansloos'
Kees Bastmeijer laat ons weten: "Het kabinet gaat ervan uit dat stikstofdepositieverlaging door de voorgenomen maatregelen voor 70% mag worden gebruikt voor het mogelijk maken van nieuwe activiteiten die tot stikstofdepositie leiden (bijvoorbeeld woningbouw). Dat klinkt redelijk maar mag volgens het Europese Hof alleen wanneer vast staat dat deze maatregelen niet voor 100% nodig zijn om de natuurdoelen te halen. Er moet dus eerst duidelijkheid komen over de vraag hoe de natuurdoelen daadwerkelijk gerealiseerd gaan worden en dat verhaal ontbreekt. In feite heeft de voorgestelde aanpak veel weg van het gestrande Programma Aanpak Stikstof. Dit programma reserveerde zelfs 50% van de beoogde reductie, waar de kabinetsplannen nu slechts 30% voor de natuur bestemmen. Het gaat dus vooral om een politiek verhaal dat nagenoeg zeker weer aangevochten kan gaan worden omdat het kabinet niet goed naar de rechter heeft geluisterd. Ook de voorstellen ten aanzien van Natura 2000 zijn kansloos. Zo heeft de Minister in haar brief van 4 oktober al aangegeven aan welke criteria het intrekken van Natura 2000-gebieden moet voldoen. Zij concludeerde (p. 9): “Geen van de Nederlandse Natura 2000-gebieden voldoet aan deze criteria. Daarmee zijn er op dit moment geen mogelijkheden om het aantal Natura 2000-gebieden in Nederland te verminderen.” Het is opmerkelijk hoe weinig het kabinet zich aantrekt van dergelijke eerdere antwoorden aan de Tweede Kamer en van de juridische randvoorwaarden van oplossingen. Het heeft er veel van weg dat de mensen die binnen het ministerie verstand hebben van Natura 2000 niet hebben mogen meepraten."
Wie bepaalt wanneer de milieuomstandigheden te slecht zijn? Willekeur ligt op de loer'Onzekerheid'
David Kleijn zegt ons dat hij het ter discussie stellen van het huidige Natura 2000-netwerk niet verstandig vindt. "Die Natura 2000-gebieden zijn uiterst zorgvuldig gekozen en het halen van natuurdoelen in een gebied kun je in de meeste gevallen niet makkelijk compenseren in andere gebieden. De natuurkwaliteit van vrijwel alle Nederlandse natuurgebieden is onder de maat, dus waar zou je die compensatie dan moeten realiseren? En wie gaat dan bepalen wanneer de milieuomstandigheden te slecht zijn om in een gebied de natuurdoelen te realiseren zodat de begrenzing als Natura 2000 geschrapt mag gaan worden? Gaan dan de economische belangen niet (weer) een doorslaggevende rol spelen? De willekeur ligt dan op de loer. Daarnaast heb ik begrepen dat de kans dat de EC mee gaat in dit voorstel uiterst klein is. Tegelijkertijd zorgt het wel weer voor onzekerheid in het land (misschien hoeven we wel niets te doen want misschien verdwijnt de begrenzing van dit gebied wel). Kortom, dit moeten we niet willen. Nu even door de zure appel heen bijten en het achterstallig onderhoud goed wegwerken. Daar hebben we op de lange termijn allemaal plezier van."
Nederlandse koeien krijgen 10% eiwit te veel gevoerd'Geen toevoegingen nodig'
Jan Dijkstra neemt zorgen weg over de noodzaak om door middel van additieven onvoldoende door de koe opgenomen eiwitten aan te pakken. Onvoldoende en zelfs niet verteerde eiwitten, scheidt de koe in de vorm van stikstof uit; ze komen niet in de melk of het vlees van het dier terecht. Volgens Dijkstra worden koeien traditioneel iets te rijk gevoerd, terwijl reductie van de eiwitten in het voer zelfs de koegezondheid zal bevorderen. Het vergt wat meer vakmanschap in het managen van de dieren, maar er zijn beslist geen enzym-toevoegingen in het voer nodig volgens Dijkstra. Op Nieuwe Oogst verklaarde hij vorige week als dat Nederlandse boeren gemiddeld 10 procent ruw eiwit te veel voeren. "Ze houden logischerwijs graag een veiligheidsmarge aan. Er is hier nog veel winst te behalen en dat gaat niet tot nauwelijks ten koste van de melkgift." En daar zijn geen additieven voor nodig.
De plannen voor de korte termijn zijn een beetje van alles om in ieder geval alvast weer te kunnen bouwen, al weet niemand wat het voor de natuur oplevert. Voor de lange termijn worden de juridische messen alvast weer geslepen.
De persconferentie waarin het kabinet zijn plannen bekend maakte:
UPDATE, 19:00 uur: Vandaag vond in de Kamer een weinig verkwikkend debat over de stikstofmaatregelen van het kabinet plaats. Zowel links als rechts bekritiseerden de plannen. Het kabinet raakt geïsoleerd in een midden dat leeggezogen wordt door retorische polarisatie vanuit de randen van het politiek veld. Het Algemeen Dagblad volgde het debat met een Live blog: "Te weinig en te laat. Of overbodige maatregelen voor een niet bestaand probleem. Over de redenering verschillen oppositiepartijen van mening, maar dat de stikstofmaatregelen niet deugen daar zijn ze het over eens. Dat bleek tijdens een debat over de stikstofcrisis en de stappen die het kabinet gisteren presenteerde. PVV-voorman Geert Wilders zegde het vertrouwen in de regering op, maar zijn motie van wantrouwen kreeg alleen steun van Forum voor Democratie." Voor Boerderij volgde Jan Braakman het debat. Braakman constateert dat het kabinet moest erkennen dat stikstofruimte vanuit de landbouw weglekt naar de kapitaalkrachtige industrie.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#44 Ik hoor steeds meer mensen die beloven dat het binnenkort barbecue weer wordt in december.
Ik heb al via meerdere kanten binnen gekregen dat er kritiek is op de uitvoering van het onderzoek en het feit dat er tijdens de proef aanpassingen/veranderingen gedaan zijn.
Zelf een systeem bouwen omdat het systeem vd leverancier te duur is lijkt me wel heel cru en ook een verkeerde zuinigheid van de leverancier dat is wat ik wilde aangeven met mijn reactie.
Ik ben geen onderzoeks journalist echte feiten opzoeken vind ik best lastig internet is vergeven van meningen maar feiten zijn moeilijk te vinden.
EJ #36. Als het echt zo gegaan is...... De kans op een hittegolf op de geboortedag van die andere JC lijkt me groter.
Beluchten van dierenmest is not don in deze draad maar voor mensenmest hebben we in de jaren 60 van de vorige eeuw(!) hele installaties aangelegd.
Deze noemen we nu rioolzuiveringsinstallaties, maar dat geheel terzijde!!!!
#40 EJ: met mijn conclusie dat je maar moeilijk de vinger achter het criterium krijgt zat ik er dus niet ver naast? Vindt je het niet vreemd dat men van overheidswege geen concrete specificaties geeft en de voorkeur geeft aan de nevel die jij ook om de oren kreeg? Ik wacht nog op leraar Frans die het vast wel allemaal weet. Van de overheid krijg ik het in ieder geval niet want: "begrijpen uw vraag niet" Tsja...............Mijn vrouw begrijpt me niet, wij begrijpen u niet , tsjee het ligt dus aan mij , dat deze duidelijkheid waar je dan ook systeem goedkeuring op zou kunnen aanvragen, systematisch achterwege blijft?
#27 bedankt voor je details die ik even niet zo snel kon reproduceren.
Het lijkt erop dat de tendens alles tevoren eerst aan je eigen maatstaven te toetsen, als verwoord door Frans Aarts, meer aanhangers had ten tijde van het onderzoek dan jouw "poten in de modder" gebaseerde emn op oplossingen vinden gebaseerde , ontdekkende instelling: Hee, kunnen we hier iets mee?
Je zou haast denken dat deze invalshoek niet gewenst was.
Helaas is het luid roepen waarom dingen niet kunnen een nieuwe trend geworden die vooral klinkt uit hoeken waar van nu de poten onder de stoel van met vooronderstellingen gestoffeerde modellen gezaagd worden omdat er uit deze aanpak steeds meer bewijs van vooringenomenheid en gebrek aan daadwerkelijk gemeten prestaties tevoorschijn komen.
Ik zou zeggen, als er zulke verbeteringen blijken uit een proef en de negatieve uitslag in een trap had een technische storing te lijden, ga dan potverdorie verder kijken!! Nee hoor, niets van dat alles.Het begint al met een hypothese van de onderzoekers op de te verwachten uitslagen en mate van succes van het systeem, dus men mag een vooronderstelling doen gebaseerd op de eigen perceptie van succes , hoe dat dan ook in elkaar zit , zonder enige kritische mee kijkerij en dan iets afbranden? Om doodziek en misselijk van te worden.
Punt van belang: Hoe krijgen we een onafhankelijk onderzoek op puur de gemeten effecten en kwaliteiten van het systeem in ideaal omstandigheid versus de gebruiks prestaties in diverse bedrijven nu voor elkaar ? Zonder hypothese vooraf graag.