Stadssupers: winkels voor mensen die overdag nog niet weten…

Jumbo blaast het hoogst van de toren vandaag. Niet alleen boekte de supermarktketen een recordomzet over 2017 - €7,010 miljard, goed voor een marktaandeel van ruim 19% - ook lag de omzetgroei in de bestaande winkels met 4,2% boven het marktgemiddelde van 2,9%. Alle reden voor Jumbo om ook in 2018 in te zetten op groei. De keten heeft nog altijd hoop op het kunnen overnemen van de 131 Emté-filialen van stadgenoot Sligro in Veghel, zegt financieel topman Ton van Veen in het FD.

Maar ook als dat niet doorgaat, wil Jumbo de eigen formules laten doorgroeien. Er komen sowieso 15 Jumbo-winkels bij, 3 Foodmarkten (de extra grote formule van Jumbo, die als 'proeftuin' fungeren voor de supermarkten, horeca en 'live cooking' van Jumbo) en 7 Jumbo City's (het kleine binnenstedelijke gemaksconcept). Ook het door Jumbo uit de V&D-boedel overgenomen La Place blijkt onverminderd succesvol én ambitieus. Het aantal La Place-vestigingen groeide in 2017 van 59 naar 92, waarvan 11 in het buitenland. De omzet nam in 2017 toe met 34,1%. Voor 2018 jaar voorziet La Place minimaal 30 nieuwe vestigingen, nog los van het lonkende buitenland.

En België? "We horen van alle kanten dat wij van alles van plan zijn in België en dat we al vestigingsplaatsen hebben, maar er is niets definitief. We weten alleen dat Belgen graag naar onze winkels in de grensstreek komen, dus er is wel vraag naar onze formule. Maar we gaan niet lichtzinnig de grens over; ik zie het er dit jaar nog niet van komen," aldus Van Veen.

Jumbo is niet de enige supermarkt die tevreden terugkijkt op 2017. Supermarktketen PLUS laat in het FD ook al weten harder gegroeid te zijn dan de markt. PLUS haalde 5,5% omzetgroei en kwam met €2,388 miljard uit op een marktaandeel van 6,4%. Volgens Jan Brouwer, algemeen directeur bij PLUS, dragen met name de online verkopen bij aan de groei van de omzet. Ook blijkt het nieuwe Briljant 2.0-concept, dat nu in 5 winkels draait, zodanig succesvol dat PLUS in 2018 nog meer winkels gaat ombouwen.

In de marge, of beter gezegd de niches van de supermarktbranche, opereert ook Spar naar volle tevredenheid. Onder leiding van de dit jaar vertrekkende Spar-topman Sjaak Kranendonk ontwikkelde Spar zich de afgelopen jaren tot een "winkel voor mensen die trek hebben", zegt Kranendonk in het FD.

Spar heeft inmiddels 5 'formats': Spar Buurt, Spar City, Spar University, Spar Express (winkeltjes bij tankstations) en de recreatiewinkels van Spar Enjoy op recreatieparken. In die zelf-gecreëerde niches verschuift de focus steeds meer naar gemaksvoedsel en horeca. Een andere belangrijke succesfactor voor Spar is thuisbezorging. "Al voor de lancering van de bestelwebsite had 95% van de Spar-winkeliers een bezorgservice", vertelt Kranendonk. "Het past bij een buurtwinkel. De ondernemers staan heel dicht bij hun klanten." Vanaf volgend jaar gaat ook Spar City bezorgen, daarbij denkt Kranendonk vooral aan broodjes. Concurrentie van AH To Go en de Jumbo City's? "We zullen daar soms last van hebben", zegt Kranendonk. "Maar als je bedenkt dat consumenten niet meer dan 350 meter willen lopen naar een gemakswinkel, is er ruimte genoeg." Daar komt bij dat het onder Kranendonk flink afgestofte Spar met 50 stadswinkels eigenlijk gewoon voorloopt op zijn directe concurrenten. Kranendonk geeft het roer tevreden over: "We zijn financieel heel gezond en de omzet gaat ook weer stijgen."

De omzetgroei is grotendeels te danken aan het feit dat Nederlanders door het toegenomen economische vertrouwen weer meer uitgeven in de supermarkt. Bovengemiddelde groei kan alleen maar ten koste gaan van andere spelers. Dat nieuws volgt ongetwijfeld binnenkort.