Italiaans ‘batterij’-voedsellogo is verwarrend, zeggen consumentenorganisaties

Naar verwachting zal de Europese Commissie voor de zomer een aanbeveling doen voor een gemeenschappelijk Europees voedselkeuzelogo. Het van origine Franse Nutri-Score scoort hoge ogen. Frankrijk voerde de Nutri-Score al in 2017 in, Duitsland, Spanje, België, Zwitserland en ook Nederland kozen ook al voor Nutri-Score. Verschillende grote voedingsproducenten, onder wie Nestlé, Danone en HAK voeren het logo ook al, op vrijwillige basis.

Zo niet Italië. De Italiaanse regering verzet zich met hand en tand tegen Nutri-Score, omdat het typisch Italiaanse producten zoals de Parmaham, olijfolie en Parmigiano Reggiano 'oneerlijke concurrentie' zou aandoen.

Dus bedacht het Ministerie van Economische Ontwikkeling, onder druk van vakbonden en politici, een eigen alternatief: het NutrInform 'batterij'-logo. Deze week presenteerde Italië het systeem officieel bij de Europese Commissie. "Nu hebben we een extra instrument om Made in Italy-producten te beschermen," aldus een tevreden Federalimentare, de belangenbehartiger van de Italiaanse voedingsindustrie, in FoodNavigator.

NutrInform doet wat denken aan het Britse stoplichtsysteem, met kolommen ('batterijen') om het percentage energie, vet, suiker en zout per portie aan te geven, gerelateerd aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. "Veel beter dan de Nutri-Score", zegt Teresa Bellanova, minister van landbouw. "Het is niet bestraffend, het geeft geen goede of slechte cijfers. Hiermee kunnen we de hele Italiaanse agrofoodketen versterken en beschermen."


'Een halfvolle batterij moet je volladen'
Daar blijkt de Italiaanse consumentenorganisatie Altroconsumo het echter volstrekt niet mee eens. "Verwarrend" en "tegenintuïtief" zegt Altroconsumo. Het ontbreken van een kleurencode en de weergave van de voedingswaarde per portie zijn voor consumenten veel te ingewikkeld. Het vergelijken van producten binnen een productcategorie wordt er niet gemakkelijker op, integendeel. Consumenten moeten juist weer etiketten gaan vergelijken, in plaats van in één oogopslag zien hoe de ene muesli scoort ten opzichte van de andere.

Als klap op de vuurpijl worden consumenten door de 'batterijstaafjes' op het verkeerde been gezet. We zijn geconditioneerd om te denken dat hoe 'voller' een batterij is, hoe beter. Als een batterij leeg raakt, moet je deze immers volladen. Maar hier moet je precies omgekeerd denken en op zoek gaan naar de producten met de minst geladen batterijsymbolen.

'Pragmatische aanpak'
De bedoeling van de Italianen, hun traditionele producten beschermen, wordt met de batterijen waarschijnlijk eerder geschaad dan bedoeld. Italië raakt binnen Europa steeds geïsoleerder. Voedingsconsultant Luca Bucchini heeft een advies voor de koppige Italianen: "Kijk naar de pragmatische aanpak van Nederland, dat voor Nutri-Score gekozen heeft maar er nog wijzigingen in gaat aanbrengen." Buchhini beveelt dus polderen aan in Italië.

In gesprek met Foodlog verklaarde de maker van Nutri-Score, de Franse volksgezondheidsdeskundige en voedingsleerexpert Serge Hercberg, dat behalve in Italië en Nederland geen oppositie is tegen het logo. In Nederland keerden experts zich tegen de invoering zonder aanpassingen. Volgens Hercberg is dat een merkwaardige stellingname omdat het logo niet voor specifieke wensen van landen gemaakt is, maar om de voedingswaarde en ongewenste intensiteit van consumptie aan te geven. Die waarde is in alle landen hetzelfde. Op 20 februari organiseren Foodlog en het GroentenFruitHuis een debat over de invoering van het logo. Je kunt je nog inschrijven.