Eerlijke discussie, inclusief industrie
Allereerst onze dank aan de personen die een reactie vanuit de industrie wel waarderen. Op Foodlog worden argumenten en meningen over voeding geplaatst door mensen met allerlei verschillende achtergronden en uit verschillende sectoren. Dit moet kunnen.
In een vrije samenleving waarin we een eerlijke discussie willen voeren is het belangrijk dat alle invalshoeken en sectoren, dus ook de industrie, met argumenten mogen komen. Het zou zelfs erg onlogisch en onrechtvaardig zijn als een producent het niet voor zijn eigen product mag opnemen, met feitelijke argumenten welteverstaan. Als wij cijfers aanleveren van betrouwbare instanties (zoals het CBS en RIVM), worden die dan ineens minder betrouwbaar?
Ter informatie, het Kenniscentrum Suiker & Voeding (KSV) staat voor zaken die nadrukkelijk op onze website benoemd zijn. Ik wil daarbij dus benadrukken dat ook wij van mening zijn dat overconsumptie niet goed is, ook niet van suiker.
Suiker en verslaving
Richard Verheesen komt niet terug op onze reactie op het door hem voorgestelde verslavingsexperiment, namelijk dat minimaal 1 controlegroep vereist is.
Wel zouden volgens hem, dankzij hoogleraar Van der Lelij, de biochemische onderbouwing van de verslaving duidelijker worden. Suiker is absoluut niet verslavend. Voor een reactie hierover verwijzen we graag naar de eerder geplaatste reactie op de column van GGD directeur Van der Velpen, aangevuld met een vrijwillige reactie van neuropsycholoog dr. Rob Markus.
Irrelevante informatie
Aan berichten als “we eten te veel (toegevoegd) suiker” hebben we niet zo veel wanneer het onduidelijk is hoeveel suiker we daadwerkelijk innemen. Zoals eerder gezegd zijn productie en beschikbaarheidscijfers niet zo interessant. Het is fijn te vernemen dat Richard Verheesen het ermee eens is dat alles na Tweede Wereldoorlog is gestegen. Dit bevestigt namelijk dat het onterecht is om alleen naar suiker te wijzen als enige schuldige. Verder lijkt het ons een gunstige en logische ontwikkeling dat na de Tweede Wereldoorlog de hoeveelheid beschikbare voedingsproducten is toegenomen, ook van suiker.
Relevante informatie
Hoeveel mono- en disachariden eten we in Nederland en hoeveel daarvan komt uit toegevoegd suiker? Is dit teveel? En is dit over de afgelopen decennia toegenomen? Dat zijn de hamvragen.
Sinds 1987 worden gegevens over voedselconsumptie en voedingsstatus van de Nederlandse bevolking verzameld in de zogenaamde Voedselconsumptiepeiling (VCP). Deze peiling wordt om de circa zes jaar herhaald, waardoor het mogelijk is trends in voedingsgewoontes te kunnen waarnemen. De laatste VCP, van 2007-2010, geeft inzicht in de meest recente gegevens wat betreft inname van mono- en disachariden door de Nederlandse bevolking (7-69 jaar). De totale gemiddelde inname van mono- en disachariden, zo blijkt uit deze laatste VCP, is gelijk gebleven sinds 1987. Het gaat bij de VCP’s niet alleen om toegevoegde suikers, maar ook de van nature aanwezige mono- en disachariden in de voeding. Op dit moment zijn er helaas dus nog geen gegevens over de inname van toegevoegde suikers bekend. Wel werkt de Wageningen University aan een rapport waarin toegevoegde suikers bepaald worden uit de VCP van 2007-2010.
Een soortgelijk rapport is in 2006 al door TNO uitgevoerd, met gegevens uit de VCP van 1997-1998, waaruit blijkt dat de dagelijkse inname van toegevoegde suikers voor de totale populatie volwassenen gemiddeld 67 gram bedroeg, dit komt overeen met bijna 12EN%. Dit is dus ruim binnen de marge die de Gezondheidsraad aangeeft waarbij micronutriënten in het geding kunnen komen (>20EN%). (Hulshof KFAM et al. Suiker in de voeding. TNO Rapport V6834. Zeist, 2006)
Waarom alle pijlen op suiker?
Een overmaat aan suiker kan bijdragen aan overgewicht, hier zijn we het allemaal over eens. Maar dit geldt voor een overmaat aan alle energieleveranciers.
De suikerinname is de afgelopen 25 jaar stabiel gebleven in Nederland en de dagelijkse inname van toegevoegde suikers (gegevens VCP 1997-1998) zit ruim binnen de marge. Het aantal mensen met overgewicht echter niet. Zo staat op de website van het CBS: “In 2009/2011 hebben zo’n 6,5 miljoen mensen in ons land matig of ernstig overgewicht. Dat komt neer op een aandeel van 41 procent. Dat is veel meer dan begin jaren tachtig, toen 27 procent te zwaar was.”
De afgelopen 25 jaar is de inname van suiker stabiel gebleven in Nederland, terwijl er een forse toename te zien is van overgewicht en obesitas in diezelfde 25 jaar. Hoe kan suiker dan de enige belangrijke factor worden genoemd?
Fotocredits: Che S.Valentino zuccheroso..., uitsnede, ValeriaP
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Er zijn twee punten waar ik vraagtekens bij zet:
1. De zin: 'De suikerinname is de afgelopen 25 jaar stabiel gebleven in Nederland en de dagelijkse inname van toegevoegde suikers (gegevens VCP 1997-1998) zit ruim binnen de marge.' Welke marge? De WHO wil de norm verlagen van 10% naar 5%. Verder, in hoeverre is de VCP betrouwbaar? Het is self-reporting op basis van dagboeken -maar alleen al die dagboeken bijhouden beïnvloedt de meting (omdat er minder 'gedachtenloos' wordt gsnoept/gesnaaid).
2. De zin: 'De afgelopen 25 jaar is de inname van suiker stabiel gebleven in Nederland, terwijl er een forse toename te zien is van overgewicht en obesitas in diezelfde 25 jaar. Hoe kan suiker dan de enige belangrijke factor worden genoemd? '
Hiervoor zijn 3 mogelijke verklaringen (uitgaande dat cijfers an sich correct zijn), alle in lijn met een negatief effect van suiker: a. het is een na-ijl effect (dus we zien nu pas de gevolgen van overmatige suikerconsumptie); b. de consumptie van suiker raakt steeds schever verdeeld (dat het gemiddelde gelijk blijft zegt niets over extremen, een deel vd mensen steeds meer suiker en juist die worden obese); c. alle koolhydraten zijn negatief, met suiker als extreem: als suikerconsumptie gelijk blijft maar totale koolhydraatconsumptie toeneemt, verklaart dit ook de toename van obseitas.
Ik krijg bepaald de indruk dat de suikerlobby mij de suiker door de strot wil duwen, en niet alleen dat wil maar ook erin slaagt dat te doen. In #3 wordt opgemerkt dat zelfs in een pak sojamelk suiker zit (aan is toegevoegd, denk ik te moeten verstaan). Dit is typisch zo'n toevoeging die mij enorm ergert. Ala ik nu toch soja wil consumeren en geen (toegevoegde) suiker en ook geen dierlijke melk -en toevallig wil ik dat- waarom moet het dan zo zijn dat dat niet kan? Waarom moet zelfs ik met een steeds maar langzaam doch gestaag oplopende BMI opgezadeld worden? Dat wens ik niet te hoeven nemen. Suiker is (meer dan een minimale hoeveelheid daarvan) een gif. Verkoop de sojamelk (en zoveel andere producten) zonder dat daar dat gif aan toegevoegd is en verkoop daarnaast de suiker los. Dan kan iedereen die om welke reden dan ook suiker wil toevoegen dat doen.
Versnelde veroudering (en andere vormen van zelfmoord) te plegen moet dan misschien vrij zijn en een recht zijn, maar die (pogen) zo goed mogelijk te ontgaan moet ook een recht zijn. Zelfs als iemand in kennelijk een machtspositie de absurde stelling betrekt dat je niet voortijdig kunt sterven aan zoiets als een versuikering, en dat suiker met name geen suikerziekte kan veroorzaken, noch een obisitas, dan nog moet het mijn recht zijn daar anders over te denken, en naar dat 'anders' te kunnen handelen. Noem dat 'anders' mijn eigenwijsheid, maar erken mijn recht.
Andries, ook ik vind het goed dat je als vertegenwoordiger van de industrie mee wilt gaan in een discussie op deze site met veel kritische lezers. Dit biedt namelijk de kans ook een tegengeluid of kritische kanttekeningen te horen bij de berichtgeving rondom (in dit geval) suiker. Ik vind het wel jammer dat er vervolgens niet in gegaan wordt op de kern. Het blijft met name bij op zichzelf nietszeggende statistieken. In mijn perceptie wilde Richard in zijn eerste stuk met het suikergebruik grafiekje vooral aantonen dat het prima zonder kan, aangezien dat twee eeuwen geleden ook geen probleem was. Een tegenargument hierbij heb ik nog niet gehoord.
De hele discussie rondom wat nu de gemiddelde hoeveelheid suikergebruik is en of die de afgelopen twee decaden is toegenomen of niet, is m.i. niet relevant. Het gaat immers niet om het gemiddelde. Interessanter zou zijn om te zien of de groep mensen met overgewicht of typische westerse ziekten meer suiker gebruiken dan gezonde mensen, en of het gebruik in deze groep is toegenomen. Mij is niet bekend of dergelijk onderzoek gedaan is (ik vermoed van wel), maar ik neem aan dat een instituut dat zichzelf kenniscentrum noemt hiervan wel op de hoogte is. Als je de discussie dus echt open en eerlijk wilt voeren, dan lijkt het mij goed om juist dergelijke onderzoeken op tafel te leggen.
Ten derde stel je de vraag waarom alle pijlen nu op suiker zijn gericht. Volgens mij zijn er grofweg drie bewegingen te zien die allen suiker in een negatief daglicht stellen: een groep die specifiek suiker als boosdoener ziet, een groep die (met name bewerkte) koolhydraten als mogelijke oorzaak van de obesitasepidemie ziet, en een groep die bewerkt voedsel in het algemeen als probleem ziet. Met name die laatste groep is groot. Om het om te draaien, volgens mij is er geen onderzoeker of arts die zal adviseren om meer (sterk) bewerk voedsel te eten. En laat nou net suiker een typisch sterk bewerkt product zijn, waarbij (vrijwel) niets van de vezels en micronutriënten van de oorspronkelijke bron bewaard blijft. Bovendien wordt suiker vrijwel alleen maar gebruikt in bewerkte producten. Ik denk dat de meesten het er wel over eens zijn dat bewerkt voedsel nou niet bepaald bekend staat om zijn gezondheidsbevorderende eigenschappen. Ben je het hiermee wel eens? Zo niet, kan je dan wat voorbeelden geven van wetenschappers die adviseren om méér bewerkte producten te consumeren? Of is er enig onderzoek waaruit de gezondheidsbevorderende eigenschappen van suiker blijkt?
"Allereerst onze dank aan de personen die een reactie vanuit de industrie wel waarderen. "
Wat een pracht zin ;-)
Maar waarom hou ik toch het gevoel dat ik misleid word met de statistieken. Zelf in een pak soja melk zit suiker.
@Andries:
"De afgelopen 25 jaar is de inname van suiker stabiel gebleven in Nederland, terwijl er een forse toename te zien is van overgewicht en obesitas in diezelfde 25 jaar. Hoe kan suiker dan de enige belangrijke factor worden genoemd? "
Inderdaad: suiker is niet de enige belangrijke factor. In een eerdere reactie schreef ik:
3. Suiker draagt (i.c.m. andere hoog glycemische koolhydraten) bij tot het ontstaan van overgewicht. Niet door de lege calorieën, maar door het feit het lichaam deze energie in koolhydraatsensitieve personen niet kan benutten als brandstof. Het lichaam voelt een continu tekort, waardoor nog meer behoefte aan koolhydraten (waaronder suiker) blijft bestaan.
Tot die conclusie komt Wouter ook. Ik zou nog willen toevoegen dat de oorzaak van de gestegen koolhydraatconsumptie is gelegen in het feit dat (verzadigd) vet en onrechte in het verdachtenbankje is geplaatst zo'n 40 jaar geleden. Dat heeft tot schappen vol met laag-vet producten geleid. En vet moet je ergens door vervangen. Dat zijn koolhydraten, veelal in de vorm van suiker voor smaak, geworden.
De Gezondheidsraad in Zweden heeft een laag-koolhydraat voedingspatroon inmiddels gekwalificeerd als het meest effectief tegen obesitas.