6 min
Sinds 1 november vast hij voor ‘voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid’. Dat doe je niet zomaar. Reden om erachter te komen wat hij wil en zijn niet alledaagse boodschap onder uw aandacht te brengen.
Guus Geurts doet een dringend beroep op de Nederlandse overheid en NGO’s om minstens een aantal van zijn voorstellen over te nemen. Doen ze dat niet, dan staakt hij verder.
Guus is een boerenzoon uit Limburg en beleidsgericht milieukundige. Hij werd vooral bekend in selecte ‘linkse’ kringen en gevreesd door zijn eeuwige kritische vragen aan liberale denkers en beleidsmakers in openbare bijeenkomsten waar het gaat over landbouwbeleid. Ik hoorde Nederlands laatste Minister van Landbouw ooit tegen hem zeggen “Ja, ik ken u en uw vragen zijn altijd hetzelfde. U wilt de antwoorden niet horen.” Misschien vergis ik me in de precieze woorden, maar als ze niet zo uitgesproken waren, dan was het de voelbare strekking.
Zo’n antwoord duidt ergens op. Guus wordt niet gehoord, maar wil wel gehoord worden. Hij is een man met een missie.
Hij stelde vele vragen, onderhoudt guusgeurts.nl en, samen met Werkgroep Voedselrechtvaardigheid, foodjustice.eu. Hij schreef met Platform Aarde Boer Consument menig pamflet, opinieartikel en petitie. Vroeg deze zomer verscheen zijn boek Wereldvoedsel (ja dus, ook te krijgen via bol.com).
Al die petities, pamfletten en artikelen en een voorwoord van Nederlands duurzaamheidsgoeroe Herman Wijffels in zijn boek, brachten de visie waar het hem om gaat geen stap dichterbij. De keuze voor liberalisering wordt voortgezet. Daarom koos hij voor een drastisch middel. Sinds 1 november vast hij voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid. Hij eet niets en drinkt alleen water, kruidenthee, zwarte koffie en vult dat op doktersadvies aan met zouten.
Is voedselsoevereiniteit zo belangrijk dat iemand zijn gezondheid eraan waagt of is Guus gek? Ik ging met hem in gesprek.
Hoelang vast je?
In eerste instantie vast ik 40 dagen. Dat doe ik juist nu omdat de komende maand zowel een klimaattop als een WTO-top worden gehouden. Tevens zijn de onderhandelingen over het Europese Gemeenschappelijke Landbouw Beleid (GLB) voor de periode 2014-2020 in volle gang. Afhankelijk van de blijkende reacties van de politiek op mijn voorstellen, ga ik daarna mogelijk in hongerstaking voor onbepaalde tijd. Maar ook Solidaridad en het Wereld Natuur Fonds kunnen helpen. Ik heb hen gevraagd uit de zogenaamde rondetafeloverleggen voor ‘verantwoorde’ soja (RTRS) en voor ‘duurzame’ palmolie (RPSO) te stappen. Het zijn greenwash-platforms die met zwakke, vrijwillige criteria de consumenten willen laten geloven dat deze monoculturen en grootschalige import duurzaam mogelijk zijn. Dat is onzin.
Wat is je doel?
Binnen de WTO en het GLB zouden maatregelen moeten worden genomen die zorgen voor voedselsoevereiniteit en regionalisering van de voedselproductie. Dat moet ervoor zorgen dat boeren in zowel Europa als in ontwikkelingslanden via marktbescherming en productiebeheersing weer kostendekkende prijzen krijgen. Nu maken we hier van bepaalde producten te veel, verdient de boer een negatief inkomen dat via subsidies deels gecompenseerd wordt en dumpen we de overschotten elders. Dat zorgt aan alle kanten voor marktverstoring. Het afschaffen van die export- en inkomenssubsidies levert een besparing van €25 tot 30 miljard op, die o.a. geïnvesteerd kan worden in duurzame energieopwekking.
Aan de andere kant is Europa helemaal niet zelfvoorzienend. Nederland zou moeten stoppen met de grootschalige import van soja, biobrandstoffen, palmolie, rundvlees en hardhout uit Latijns Amerika en Zuidoost Azië. Er kleeft bloed aan onze handen. De afgelopen jaren zijn alleen al in Brazilië honderden milieuactivisten, boerenleiders en inheemse leiders vermoord, omdat ze deze monoculturen en ontbossing wilden tegenhouden. Vele anderen worden met geweld van hun land verjaagd.
De huidige vrije wereldhandel zorgt nu voor een veel te grote ecologische voetafdruk van het Westen. Wij hebben de koopkracht. Daarom produceren grootgrondbezitters in ontwikkelingslanden liever luxe producten voor ons dan voedsel voor hun eigen bevolking. Daar hebben de overheden van die landen de landrechten en het recht op voedsel van hun bevolking ondergeschikt gemaakt. Europese akkerbouwers kunnen geen soja-vervangende gewassen produceren, omdat veevoederfabrikanten liever goedkope soja inkopen. Ondertussen worden de laatste echte natuurgebieden in de wereld vernietigd, raakt daar de bodem uitgeput en hebben wij zelfs te maken met een mestoverschot. Mest is noodzakelijk voor eten, maar door het gesleep over de wereld met voedselstromen is die kringloop totaal verstoord.
Op de WTO-top – eigenlijk onze wereldregering – kan men besluiten voedselsoevereiniteit maatgevend te laten worden. De internationale boerenbeweging Via Campesina bepleit dat al jaren. Dat is ook voor het klimaat de beste oplossing. GRAIN heeft berekend dat door dit model van geregionaliseerde landbouw, 50 tot 75% van alle mondiale broeikasgassen kan worden vermeden of vastgelegd. Helaas staat dit alternatief nog niet op de agenda van de klimaattop in Zuid-Afrika.
Wat is voedselsoevereiniteit precies en hoe hangt het samen met jouw klimaatoplossing en idee van rechtvaardigheid?
Iedere continent (zoals de EU) zou zoveel mogelijk zijn eigen voedsel moeten produceren en binnen zijn regio verhandelen. Liefst op een zo´n lokaal mogelijke schaal. Dat geldt niet voor koffie en andere tropische producten. Maar wel voor graan, aardappels, eieren, zuivel en vlees. Het geldt ook voor soja en palmolie, want daar kunnen we in Europa prima alternatieven als erwten, bonen en lupine en allerlei plantaardige oliegewassen voor telen. Bijkomend voordeel is dat deze eiwitgewassen vlinderbloemigen zijn die stikstof uit de lucht in hun wortels binden.
Het huidige consumptiepatroon van Europa en zeker de VS is onhaalbaar voor de hele wereldbevolking. Onze welvaart is mogelijk omdat we een groot beslag kunnen leggen op natuurlijke hulpbronnen in ontwikkelingslanden. Als Europa met haar gunstige klimaat en bodem al niet zo veel mogelijk zelfvoorzienend kan zijn voor voedsel, veevoer, energie, hout en textiel, dan kan geen enkel continent dat. Afrika en Azië hebben hun land en water broodnodig voor hun eigen voedselproductie en ontwikkeling. Juist de boeren op die continenten zullen ook nog eens de grootste klappen van klimaatverandering ondervinden, die vooral door het Westen veroorzaakt is.
Het is niet langer te tolereren dat de mensenrechten op voedsel, water en levensonderhoud worden geschonden vanwege het huidige handels-, landbouw-, energie- en klimaatbeleid. Zo verergert de Europese biobrandstoffenrichtlijn de problemen, omdat de inzet op biobrandstoffen leidt tot verdere landonteigening op het het zuidelijk halfrond. De huidige klimaatvoorstellen gaan enerzijds niet ver genoeg en anderzijds probeert het Westen zijn reductie wederom af te schuiven op ontwikkelingslanden via bijvoorbeeld het Clean Development Mechanism.
Ook dat is in essentie een vorm van green washing. Verder financiert de Nederlandse overheid de genoemde ronde tafels voor ‘duurzame’ soja en palmolie, en is – in tijden van bezuinigingen – het budget aan het Initiatief Duurzame Handel vervijfvoudigd naar €100 miljoen. Een groot deel hiervan is te beschouwen als het financieren van vooral bedrijven die zijn aangesloten bij het Productschap Margarine, Vetten en Oliën (de nieuwe VOC) met belastinggeld zodat zij goede sier kunnen maken. Opvallend genoeg nemen de media het ‘goede nieuws’ klakkeloos over, terwijl niemand weet wat deze gepropageerde ‘duurzaamheid’ betekent. Eén van mijn voorstellen aan de politiek is dan ook om snel met bindende criteria hiervoor te komen.
Je kiest voor een heel zwaar middel. Voor wie doe je het?
Ik vast uit solidariteit met de huidige en toekomstige – onnodig – ondervoede mensen, klimaatvluchtelingen, inheemse volkeren en boeren zowel in ontwikkelingslanden als in Europa. Maar ook uit uit solidariteit met onze (klein)kinderen die ons anders zeker zullen vragen waarom deden jullie niets toen het nog kon? Ik wil mijn nu 4 maanden oude zoontje Tom straks niet hoeven te vertellen dat ik het wist, maar niet alles heb gedaan wat in mijn vermogen ligt om dit onrecht, de mogelijke klimaatramp en conflicten om de laatste hulpbronnen in de wereld te helpen keren.
Ik ben maar één mens, maar er zijn meer dan 220 mensen en 34 organisaties die onze voorstellen ondersteunen. Dat kunnen jouw lezers ook. Geef ze de link maar.
Er hebben ook al 27 mensen meegevast. Verder komen er vanuit allerlei onverwachte hoeken mensen en organisaties die me bijstaan met deze actie.
Denk je dat je voorstellen of een deel daarvan zullen worden overgenomen?
Enkele voorstellen zoals een sterke vermindering van de subsidies aan het Initiatief Duurzame Handel, het wettelijk vaststellen van de criteria aan duurzaamheid (ook voor het duurzaam inkoopbeleid van de overheid), en een verbod op verdere landroof in arme landen door Europese bedrijven en beleggingsfondsen, zouden een meerderheid in de Tweede Kamer kunnen krijgen. Volgende week verwacht ik de eerste moties hierover. En wie weet stapt Oxfam binnenkort uit de RSPO en volgen WNF en Solidaridad dat voorbeeld binnen RSPO en RTRS.
Verder hoop ik dat de politiek zijn verantwoordelijkheid neemt. Dat CDA, PvdA en D66 handelen naar hun beginselen en dat politici de moed tonen af te wijken van Business as Usual. Wie gevoelig is voor argumenten zal streven naar marktregulering binnen het GLB en de handelsverdragen. Alleen dan is een rechtvaardige en ecologische voedselvoorziening op lange termijn mogelijk, en worden alle milieu-, dierwelzijns- en sociale kosten in de consumentenprijs geïnternaliseerd. Maar ook het Midden – en Kleinbedrijf en hun arbeiders en de boeren die zich richten op de lokale, nationale en Europese markt, hebben veel bij deze voorstellen te winnen. Vooralsnog is de invloed van multinationals op het Europese beleid helaas nog erg groot. Ik hoop ook dat mijn vastenactie een maatschappelijke discussie losmaakt. Want alleen dan krijgen we de benodigde mobilisatie van de bevolking. We zitten midden in allerlei crises, de situatie verandert van week tot week en brengt mensen in verwarring. Zoals Milton Friedman al zei: “Dat is het moment waarop je alternatief op tafel moet liggen.”
Hoe voel je je en heb je begeleiding?
Ik voel me goed en ben op de helft. Ik ben helder en kan het fysiek nog aan, hoewel lichamelijke inspanningen wel meer moeite kosten. De komende weken zullen waarschijnlijk moeilijker worden. Ik sta onder medische begeleiding die me moet behoeden voor blijvende gezondheidsschade. Rond de klimaattop in Kopenhagen hielden drie mensen een Climate Justice Fast van 43 dagen, dus ik hoop dat ik het ook volhoud.
Het bord waar Guus Geurts ondanks zijn vastenactie afgelopen week mee aanwezig was op de jubileumbijeenkomst van het CLM in Artis:
Dit artikel afdrukken
Zo’n antwoord duidt ergens op. Guus wordt niet gehoord, maar wil wel gehoord worden. Hij is een man met een missie.
Hij stelde vele vragen, onderhoudt guusgeurts.nl en, samen met Werkgroep Voedselrechtvaardigheid, foodjustice.eu. Hij schreef met Platform Aarde Boer Consument menig pamflet, opinieartikel en petitie. Vroeg deze zomer verscheen zijn boek Wereldvoedsel (ja dus, ook te krijgen via bol.com).
Al die petities, pamfletten en artikelen en een voorwoord van Nederlands duurzaamheidsgoeroe Herman Wijffels in zijn boek, brachten de visie waar het hem om gaat geen stap dichterbij. De keuze voor liberalisering wordt voortgezet. Daarom koos hij voor een drastisch middel. Sinds 1 november vast hij voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid. Hij eet niets en drinkt alleen water, kruidenthee, zwarte koffie en vult dat op doktersadvies aan met zouten.
Is voedselsoevereiniteit zo belangrijk dat iemand zijn gezondheid eraan waagt of is Guus gek? Ik ging met hem in gesprek.
Hoelang vast je?
In eerste instantie vast ik 40 dagen. Dat doe ik juist nu omdat de komende maand zowel een klimaattop als een WTO-top worden gehouden. Tevens zijn de onderhandelingen over het Europese Gemeenschappelijke Landbouw Beleid (GLB) voor de periode 2014-2020 in volle gang. Afhankelijk van de blijkende reacties van de politiek op mijn voorstellen, ga ik daarna mogelijk in hongerstaking voor onbepaalde tijd. Maar ook Solidaridad en het Wereld Natuur Fonds kunnen helpen. Ik heb hen gevraagd uit de zogenaamde rondetafeloverleggen voor ‘verantwoorde’ soja (RTRS) en voor ‘duurzame’ palmolie (RPSO) te stappen. Het zijn greenwash-platforms die met zwakke, vrijwillige criteria de consumenten willen laten geloven dat deze monoculturen en grootschalige import duurzaam mogelijk zijn. Dat is onzin.
Wat is je doel?
Binnen de WTO en het GLB zouden maatregelen moeten worden genomen die zorgen voor voedselsoevereiniteit en regionalisering van de voedselproductie. Dat moet ervoor zorgen dat boeren in zowel Europa als in ontwikkelingslanden via marktbescherming en productiebeheersing weer kostendekkende prijzen krijgen. Nu maken we hier van bepaalde producten te veel, verdient de boer een negatief inkomen dat via subsidies deels gecompenseerd wordt en dumpen we de overschotten elders. Dat zorgt aan alle kanten voor marktverstoring. Het afschaffen van die export- en inkomenssubsidies levert een besparing van €25 tot 30 miljard op, die o.a. geïnvesteerd kan worden in duurzame energieopwekking.
Aan de andere kant is Europa helemaal niet zelfvoorzienend. Nederland zou moeten stoppen met de grootschalige import van soja, biobrandstoffen, palmolie, rundvlees en hardhout uit Latijns Amerika en Zuidoost Azië. Er kleeft bloed aan onze handen. De afgelopen jaren zijn alleen al in Brazilië honderden milieuactivisten, boerenleiders en inheemse leiders vermoord, omdat ze deze monoculturen en ontbossing wilden tegenhouden. Vele anderen worden met geweld van hun land verjaagd.
De huidige vrije wereldhandel zorgt nu voor een veel te grote ecologische voetafdruk van het Westen. Wij hebben de koopkracht. Daarom produceren grootgrondbezitters in ontwikkelingslanden liever luxe producten voor ons dan voedsel voor hun eigen bevolking. Daar hebben de overheden van die landen de landrechten en het recht op voedsel van hun bevolking ondergeschikt gemaakt. Europese akkerbouwers kunnen geen soja-vervangende gewassen produceren, omdat veevoederfabrikanten liever goedkope soja inkopen. Ondertussen worden de laatste echte natuurgebieden in de wereld vernietigd, raakt daar de bodem uitgeput en hebben wij zelfs te maken met een mestoverschot. Mest is noodzakelijk voor eten, maar door het gesleep over de wereld met voedselstromen is die kringloop totaal verstoord.
Op de WTO-top – eigenlijk onze wereldregering – kan men besluiten voedselsoevereiniteit maatgevend te laten worden. De internationale boerenbeweging Via Campesina bepleit dat al jaren. Dat is ook voor het klimaat de beste oplossing. GRAIN heeft berekend dat door dit model van geregionaliseerde landbouw, 50 tot 75% van alle mondiale broeikasgassen kan worden vermeden of vastgelegd. Helaas staat dit alternatief nog niet op de agenda van de klimaattop in Zuid-Afrika.
Wat is voedselsoevereiniteit precies en hoe hangt het samen met jouw klimaatoplossing en idee van rechtvaardigheid?
Iedere continent (zoals de EU) zou zoveel mogelijk zijn eigen voedsel moeten produceren en binnen zijn regio verhandelen. Liefst op een zo´n lokaal mogelijke schaal. Dat geldt niet voor koffie en andere tropische producten. Maar wel voor graan, aardappels, eieren, zuivel en vlees. Het geldt ook voor soja en palmolie, want daar kunnen we in Europa prima alternatieven als erwten, bonen en lupine en allerlei plantaardige oliegewassen voor telen. Bijkomend voordeel is dat deze eiwitgewassen vlinderbloemigen zijn die stikstof uit de lucht in hun wortels binden.
Het huidige consumptiepatroon van Europa en zeker de VS is onhaalbaar voor de hele wereldbevolking. Onze welvaart is mogelijk omdat we een groot beslag kunnen leggen op natuurlijke hulpbronnen in ontwikkelingslanden. Als Europa met haar gunstige klimaat en bodem al niet zo veel mogelijk zelfvoorzienend kan zijn voor voedsel, veevoer, energie, hout en textiel, dan kan geen enkel continent dat. Afrika en Azië hebben hun land en water broodnodig voor hun eigen voedselproductie en ontwikkeling. Juist de boeren op die continenten zullen ook nog eens de grootste klappen van klimaatverandering ondervinden, die vooral door het Westen veroorzaakt is.
Het is niet langer te tolereren dat de mensenrechten op voedsel, water en levensonderhoud worden geschonden vanwege het huidige handels-, landbouw-, energie- en klimaatbeleid. Zo verergert de Europese biobrandstoffenrichtlijn de problemen, omdat de inzet op biobrandstoffen leidt tot verdere landonteigening op het het zuidelijk halfrond. De huidige klimaatvoorstellen gaan enerzijds niet ver genoeg en anderzijds probeert het Westen zijn reductie wederom af te schuiven op ontwikkelingslanden via bijvoorbeeld het Clean Development Mechanism.
Ook dat is in essentie een vorm van green washing. Verder financiert de Nederlandse overheid de genoemde ronde tafels voor ‘duurzame’ soja en palmolie, en is – in tijden van bezuinigingen – het budget aan het Initiatief Duurzame Handel vervijfvoudigd naar €100 miljoen. Een groot deel hiervan is te beschouwen als het financieren van vooral bedrijven die zijn aangesloten bij het Productschap Margarine, Vetten en Oliën (de nieuwe VOC) met belastinggeld zodat zij goede sier kunnen maken. Opvallend genoeg nemen de media het ‘goede nieuws’ klakkeloos over, terwijl niemand weet wat deze gepropageerde ‘duurzaamheid’ betekent. Eén van mijn voorstellen aan de politiek is dan ook om snel met bindende criteria hiervoor te komen.
Je kiest voor een heel zwaar middel. Voor wie doe je het?
Ik vast uit solidariteit met de huidige en toekomstige – onnodig – ondervoede mensen, klimaatvluchtelingen, inheemse volkeren en boeren zowel in ontwikkelingslanden als in Europa. Maar ook uit uit solidariteit met onze (klein)kinderen die ons anders zeker zullen vragen waarom deden jullie niets toen het nog kon? Ik wil mijn nu 4 maanden oude zoontje Tom straks niet hoeven te vertellen dat ik het wist, maar niet alles heb gedaan wat in mijn vermogen ligt om dit onrecht, de mogelijke klimaatramp en conflicten om de laatste hulpbronnen in de wereld te helpen keren.
Ik ben maar één mens, maar er zijn meer dan 220 mensen en 34 organisaties die onze voorstellen ondersteunen. Dat kunnen jouw lezers ook. Geef ze de link maar.
Er hebben ook al 27 mensen meegevast. Verder komen er vanuit allerlei onverwachte hoeken mensen en organisaties die me bijstaan met deze actie.
Denk je dat je voorstellen of een deel daarvan zullen worden overgenomen?
Enkele voorstellen zoals een sterke vermindering van de subsidies aan het Initiatief Duurzame Handel, het wettelijk vaststellen van de criteria aan duurzaamheid (ook voor het duurzaam inkoopbeleid van de overheid), en een verbod op verdere landroof in arme landen door Europese bedrijven en beleggingsfondsen, zouden een meerderheid in de Tweede Kamer kunnen krijgen. Volgende week verwacht ik de eerste moties hierover. En wie weet stapt Oxfam binnenkort uit de RSPO en volgen WNF en Solidaridad dat voorbeeld binnen RSPO en RTRS.
Verder hoop ik dat de politiek zijn verantwoordelijkheid neemt. Dat CDA, PvdA en D66 handelen naar hun beginselen en dat politici de moed tonen af te wijken van Business as Usual. Wie gevoelig is voor argumenten zal streven naar marktregulering binnen het GLB en de handelsverdragen. Alleen dan is een rechtvaardige en ecologische voedselvoorziening op lange termijn mogelijk, en worden alle milieu-, dierwelzijns- en sociale kosten in de consumentenprijs geïnternaliseerd. Maar ook het Midden – en Kleinbedrijf en hun arbeiders en de boeren die zich richten op de lokale, nationale en Europese markt, hebben veel bij deze voorstellen te winnen. Vooralsnog is de invloed van multinationals op het Europese beleid helaas nog erg groot. Ik hoop ook dat mijn vastenactie een maatschappelijke discussie losmaakt. Want alleen dan krijgen we de benodigde mobilisatie van de bevolking. We zitten midden in allerlei crises, de situatie verandert van week tot week en brengt mensen in verwarring. Zoals Milton Friedman al zei: “Dat is het moment waarop je alternatief op tafel moet liggen.”
Hoe voel je je en heb je begeleiding?
Ik voel me goed en ben op de helft. Ik ben helder en kan het fysiek nog aan, hoewel lichamelijke inspanningen wel meer moeite kosten. De komende weken zullen waarschijnlijk moeilijker worden. Ik sta onder medische begeleiding die me moet behoeden voor blijvende gezondheidsschade. Rond de klimaattop in Kopenhagen hielden drie mensen een Climate Justice Fast van 43 dagen, dus ik hoop dat ik het ook volhoud.
Het bord waar Guus Geurts ondanks zijn vastenactie afgelopen week mee aanwezig was op de jubileumbijeenkomst van het CLM in Artis:
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Laat ik eerst maar eens zeggen dat ik buitengewoon veel sympathie heb voor Guus zijn inzet, kennis en kunde. Toch is Guus een beetje gek, want hij gelooft namelijk dat biologische landbouw kan leveren en dan moet je wel een beetje gek zijn. Dat is namelijk zijn makke, hij gelooft absoluut in oplossingen die naar het paradijs toe leiden. Maar helaas Guus het paradijs bestaat niet, heeft nooit bestaan en zal nooit bestaan. Met 7 miljard en groeiende zal elk voorstel een gotspe zijn. Leg eerst een knoop in je lul, dan zien we wel verder.
Waarom het gekke voorstel dat elke regio voor zichzelf dient te zorgen, terwijl we juist een trend zien die juist het tegendeel beoogd. Soja niet meer uit (Zuid) Amerika? Uit Oost-Europa misschien, of is dat ook al te ver? Waar wil je eigenlijk al die akkers voor dit (en soortgelijk) gewas vinden? Waarschijnlijk alleen in het oosten, de Oekraïne bv. en maar dan meer als twee keer zo duur.
Of over naar verantwoorde duurzame soja? Wat is dat eigenlijk? Met mechanische onkruidbestrijding? Op de schoffel dan weer? Ik heb vroeger wat afgeschoffeld, mijn vader nog meer. Helaas hadden we toen wel wat zandstormpjes. Guus is absoluut tegen GG soja! Maar waarom GG soja? Onkruiden zouden inderdaad ook mechanisch bestreden kunnen worden. Maar net als in Noord-Amerika is dat problematisch in Zuid-Amerika vanwege het risico op bodemerosie en/of omdat mechanische bestrijding te duur is. (arbeid, brandstof) Hoe gaat Guus die erosie te lijf, of wordt hier in die landen weer gerenatureerd wegens gebrek aan afzet? Wat zullen die booming Brazilianen en hun buren blij zijn. Of is het vanzelf met ons afgelopen, immers de Chinezen zijn al in aantocht. Momenteel is Henkie daar samen met Glut en wat andere comfort boys om nog te trachten een stok in het Chinese wiel te steken, althans dat hopen wij.
Het nutriënten- en watergebruik verschilt niet zoveel tussen GG en niet GG soja. Er zijn aanwijzingen dat sojaplanten met glyfosaat behandeld iets minder goed in staat zijn stikstof te binden uit de lucht en iets minder goed bepaalde nutriënten (mangaan) kunnen opnemen. Marginale verschillen. De opbrengsten per ha van GG en niet GG soja zijn in de huidige teeltsystemen vergelijkbaar. Wat dat betreft zouden we kunnen switchen, alleen de grootschaligheid verbiedt dit. Dus wil Guus weer terug naar de keuters van de Peel van weleer? Cruciaal is het gebruik van dit product in het gebruik van niet ploegsystemen in Noord en Zuid-Amerika. Hoge onkruiddruk kan effectief door glyfosaat worden bestreden in teeltsystemen waarin niet wordt geploegd. Ook besparing van energie en een bescherming van het bodemoppervlak en dus minder erosie. In gebieden waar niet wordt geploegd kan ook meer organische stof in de bodem opgeslagen worden. Nadelen o.a onkruidrecistentie voor glyfosaat, aantasting biodiversiteit, endogene disrupter. Te veel geld naar de zaadindustrie. Overal al sporen van GG soja varianten. Minder arbeid. (op plekken met veel onproductieve mensen dus misschien niet doen.) Versmalling genetische pool. En natuurlijk het schijnt ongezond te zijn. Opbrengsten dus gelijk, maar veel minder kosten. (Aldus de WUR)
Zo zie je maar weer het is allemaal niet zo eenvoudig Guus. Hop, hop weer aan de schoffel Guus en dan moet je echt niet vasten want dan hou je het niet vol.
Josien (#10)
- 1. Europa zal niet groeien. Bedrijven kunnen niet zonder groei.
Dit uitgangspunt leidt er onherroepelijk tegen milieugrenzen wordt aangelopen de komende decennia. Boeren moeten nu groeien omdat ze geen kostendekkende prijs krijgen en alleen kunnen overleven door hun kostprijs te verlagen. Verder kun je door de sterke vergroeing van het belastingstelsel die ik voorsta, er voor zorgen dat arbeid goedkoper wordt en gebruik van hulpbronnen duurder. Dus meer werkgelegenheid in lokale en regionale productie en verwerking in plaats van een ratrace op de wereldmarkt.
- 2. Hoe gaan we zorgen dan het niet nog ongelijker wordt in Europa, in jouw plan? Wat gaat Roemenie maken en wat gaat het zuiden maken om rijker te worden?
De EU zorgt nu zelf dat het ongelijker wordt, en maakt het mogelijk dat West-Europese boeren het land over nemen en de agribusiness de markten. Vind je het gek dat al die gestopte boeren onze kant op komen?
In Europa moeten ambtenaren van ELI meteen stoppen met het klaar maken van Oost-Europa voor de wereldmarkt, ten koste van vele kleine boeren. De fouten in ruilverkaveling die hier gemaakt zijn, worden daar nog eens overgedaan. Verder moeten de door de West-Europese agribusiness en retail opgelegde hygiene-eisen aan Oost-Europa sterk worden versoepeld. Boeren moeten daar gewoon hun lokale markt blijven voorzien van zelfgeslachte varkens en kaas.
Daarbij wat is ongelijkheid? Het gaat erom dat mensen in hun basisbehoeften kunnen voorzien: goed gevarieerd voedsel, sociale voorzieningen, een dak boven hun hoofd, maar ook gemeenschapszin en sociale contacten (wat dat betreft kan West-Europa nog veel leren van het Oosten). Het huidige materiele welvaarstsniveau van West-Europeanen is onhaalbaar voor de hele wereldbevolking. Max Havelaar-oprichter Frans van der Hoff noemt dit 'fatsoenlijke armoede'.
De voorstellen die ik kracht bijzet via de vastenactie, zijn er vooral opgericht dat de armsten van deze wereld nog meer hun basisbehoeften (land, water, een klimaat waarbij ze nog kunnen doorboeren, lokale markten) moeten inleveren zodat wij ongehinderd kunnen doorconsumeren.
Anderen: laat deze discussies je NIET afleiden van het punt dat Guus maakt: de overheid moet, cq. overheden moeten gezamenlijk, ingrijpen en wel heel drastisch. Voor het te laat is.
Dick, heb mijn reactie uit de andere draad maar hier naar toegehaald... En verder aangevuld.
Dick, (we lopen nu in twee discussies door elkaar) ga met je mee, dat Schwarz Gruppe en zowel Aldi Nord als Sud sterkere businessmodellen hebben. Zie ze alleen binnen de Nederlandse markt niet echt bewegen op duurzaamheidsvlak, misschien zie ik dit niet goed. Zag het Pluspunt van Plus echter meer in hun verslogistiek, dat terzijde.
Maar, als we de Nederlandse postzegel verlaten. Ipv Lidl in Nederland, laten we dan voor de businesscase om echt stappen te maken voor de gedachte in gesprek gaan met Lidl Duitsland of Aldi Duitsland Nord. Dat schiet qua volumes tenminste een beetje op. Lidl of Aldi Nederland kan er dan in de marge nog wel bij...
Lokaal in Nederland beginnen, zou een goede behapbare zet kunnen zijn. Maar je moet rekening houden, met hoe de huidige ketens zijn georganiseerd. Van Lidl weet het ik bijna zeker, dat op het gebied van vlees de levering uit Duitsland komt en dat zij met de Duitse schaalgrootte meeliften, voor Aldi ga ik er voor gemak eveneens vanuit. Dit zou betekenen, dat voor Nederland een volledig nieuwe keten met andere ketenspelers in elkaar moet worden gezet met alle opstart issues, risico's en beperkingen van dien. Vanuit deze gedachte kwam dan ook PLUS naar voren.
Maar het idee is goed, dus laten we maar eens gaan rekenen. (Als iemand de cijfers bij van Daan van Doorn van zijn nachtkastje haalt, zal dit overigens aanmerkelijk makkelijker worden...)
Annechien, zoals je weet zijn er in varkensland al heel wat pogingen ondernomen om het mesten van varkens een beter aanzien te geven. Tot nog toe, zijn alle pogingen op niets uitgelopen, want het product onderscheidde zich niet van de massa. Als actief varkenshouder zou jij kunnen berekenen hoeveel meer een varken (een rustieke variant, die zonder problemen naar buiten kan)zou moeten kosten als de beesten meer ruimte zouden krijgen, met de mogelijkheid om de spieren te strekken met ruime uitloop (vergeet die modderpoelen maar, maar ruimte is essentieel voor de spierontwikkeling). En niet meteen een paar duizend op 1ha, maar een aantal dat zo groot is als dat de grond dit aankan. Daarnaast de grond ook de mogelijkheid geven zich te herstellen van het varkensgeweld.
Als dit niet zou kunnen, denk dan eens aan een ander voedingspatroon (anders dan het huidige meel, meer afwisseling, verse waar zoals voederbieten, wortels/knollen, kool, granen), naast beduidend meer ruimte. Het beest dat daaruit voort zal komen zal meer kosten, maar de consument zal op z'n bord de meerkosten terugvinden in een onderscheidende smaak. Ik denk dat het daarom gaat. En natuurlijk, de mester moet worden betaald voor deze kwaliteit!! Het diervriendelijke aspect wordt en passant meegepakt.... Als je dat fairtrade wilt noemen, mij best. Als het eindproduct maar onderscheidend in smaak is (wat fairtrade trouwens vaak niet is!)