image

Dick serveerde hier kortgeleden de kroket van Katan. Weg ermee, vond hij. Te ironisch en te verwarrend voor het 'gewone publiek', ook al is hijzelf nooit vies van een paar confronterende uitspraken.

Het blad Resource blijkt Katan's artikel op face value serieus te nemen.
Grappig, want dan wordt het bijna een eindeloze cirkel: het zegt serieus dat de voedingswetenschappen geen serieuze uitspraken kunnen doen. Maar wat zegt het dan serieus? - Zou er soms verwarring heersen ;-)

Een broodje kroket is niet altijd ongezonder dan het klassieke kadetje met kaas en fruit is in werkelijkheid niet zo gezond als veel mensen denken. Dat schreef prof. Martijn Katan als voedingswetenschapper verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam onlangs in de Volkskrant. Door het gebruik van vloeibare vetten zijn kroketten veel minder ongezond dan in het verleden. Bovendien bevatten ze vaak paardevlees dat relatief veel ijzer en vitamines bevat. Het enige wat fruit volgens Katan gezond maakt, is dat het geen verzadigd vet en weinig calorieën bevat. Katan stelt dat fruit niet beschermt tegen kanker. Het zou volgens statistische modellen wel bescherming kunnen bieden tegen hart- en vaatziekten, maar het is niet duidelijk of die modellen kloppen. Er zijn namelijk geen concrete stoffen in fruit gevonden die het hart beschermen. Vijftien jaar geleden dacht de wetenschap met flavonoïden zulke stoffen te hebben gevonden. Flavonoïden zijn anti-oxidanten die houden schadelijke reacties van eiwitten en DNA met zuurstof tegen. Maar vitamine C en vitamine E zijn ook anti-oxidanten, en deze vitamines blijken zelfs in grote hoeveelheden geen hartinfarcten of kanker te voorkomen.

Verbranding van vetten
Het Wageningse onderzoeksinstituut RIKILT doet nog veel onderzoek naar flavonoïden. Die studies richten zich nu vooral op het effect van polyfenolen zoals resveratrol en quercetine op de energiehuishouding van de cel. Deze polyfenolen laten cellen meer vetten verbranden. Hoe minder vetzuren in het bloed zitten, des te kleiner is de kans op hart- en vaatziekten. Daarom zou een hoge inname van flavonoïden toch bescherming tegen hart- en vaatziekten kunnen bieden.

Discussie over claims
Er zijn momenteel veel voedingswetenschappers die in het openbaar tegen voedingsclaims van bedrijven ageren, omdat die in hun ogen onvoldoende worden onderbouwd. In de jaren tachtig en negentig waren er hoge verwachtingen van methodes om via de voeding de gezondheid te verbeteren. Er zijn toen grote studies opgezet om die ideeën te toetsen. Die onderzoeken lopen nu af, en de uitkomst is niet erg positief. Bij de voedingsindustrie zijn de bestuurders er juist van overtuigd geraakt dat er markt is voor producten met gezondheidsclaims. De grote bedrijven hebben bovendien veel geïnvesteerd in onderzoek en productontwikkeling, en willen daar iets voor terug zien.

Vetten
De Amsterdamse hoogleraar Katan was zich er van bewust dat hij met zijn stuk in de Volkskrant het nodige los zou maken. De wetenschapper ziet momenteel een zelfde trend met fruit als tussen 1980 en 2000 ten aanzien van vet. Mensen moesten geen vet eten maar koolhydraten. Toch waren de wetenschappelijk aanwijzingen daarvoor incompleet, terwijl de effecten van koolhydraten op overgewicht en kanker nauwelijks waren onderzocht. Verzadigde vetten zijn weliswaar slecht voor het hart maar onverzadigde vetten zijn daar juist goed voor.

Fruit
Momenteel pleiten voorlichters voor een dieet met veel groenten en fruit, omdat dit de kans op overgewicht, kanker en hart- en vaatziekten zou verkleinen. Wat betreft groenten wil Katan daar nog wel in mee gaan. De wetenschapper stelt echter vast dat er ook tal van levensmiddelen met kleine hoeveelheden fruit op de markt worden gebracht die als gezond worden aangeprezen. Er is volgens hem nauwelijks onderbouwing dat deze producten ook echt wat bijdragen aan de gezondheid.


bron: Resource
Dit artikel afdrukken