Hoogeboom reageert rustig op de uitspraken van Feunekes: “Iedereen heeft recht op zijn eigen mening.” Hij geeft aan dat er vier redenen zijn waarom zijn bedrijf voor Nutri-Score heeft gekozen. “Uit inmiddels 20 onderzoeken blijkt dat consumenten de systematiek van Nutri-Score snappen. Dat ze er gezondere keuzes door gaan maken. Dat ze er meer groenten door gaan eten. En bovendien dat het net zo werkt voor mensen met een kleinere beurs. Dat zijn vier belangrijke factoren die pleiten voor Nutri-Score, al helemaal in een land dat binnen Europa achteraan bungelt als het op de dagelijkse consumptie van groenten aankomt. In plaats van de aanbevolen dagelijkse 250 gram, blijft Nederland steken op 134 gram gemiddeld. Daarmee zitten we in de bezemwagen van de EU.”
Wil Nederland doen alsof het een eiland is, waar alles anders is dan elders?Heeft Feunekes geen punt dat het ministerie een proces met alle stakeholders in is gegaan en dat het goed zou zijn dat af te wachten?
Hoogeboom: “Formeel wel en we zullen ons straks uiteraard houden aan de wet. Maar laten we wel wezen. Het onderzoek naar voor- en nadelen waar Feunekes het over heeft, is in feite al gedaan. Wil Nederland doen alsof het een eiland is, waar alles anders is dan elders? In Frankrijk, België, Spanje, Zwitserland en Portugal is al gekozen voor Nutri-Score. De Nederlandse retail omarmt het. Ook in de Duitse retail gooit het logo inmiddels hoge ogen, zoals mag blijken uit de advertenties in de Lebensmittelzeitung van afgelopen week. Daarin maakten grote merken als Alpro en Danone en retailer Edeka bekend met Nutri-Score te gaan werken. Dat zijn heel grote markten. Mede vanwege het bewezen nut van het logo, kan ik me dus niet voorstellen dat Nederland een andere keuze gaat maken.”
Stel dat het ministerie straks toch voor een ander logo kiest. Haalt u dan het logo weer van uw verpakkingen?
“Dan zullen we in eerste instantie naar de rechter stappen en onze argumenten om het te willen voeren, duidelijk maken. Wij bestaan 70 jaar en hebben al die jaren gestaan voor onze missie om mensen meer groenten te laten eten. Dit logo helpt om dat doel te verwezenlijken en wordt gebruikt in de landen om ons heen waar consumenten onze producten ook kopen.”
Geen enkel logo is perfect, maar consumenten zijn niet domDat is een wat activistische opstelling. Hoe valt die binnen de FNLI, de belangenkoepel van voedselverwerkers waarvan u lid bent? De koepel lijkt immers niet zo gecharmeerd van Nutri-Score.
“Wij hebben dit voorjaar aan zowel de FNLI als het ministerie van VWS onze keuze en argumenten zoals ik die net aangaf laten weten. VWS heeft ons standpunt voor kennisgeving aangenomen. De FNLI liet weten die te betreuren en het proces met VWS af te willen wachten. Inmiddels is de karavaan alweer een stuk verder en hebben meer landen en organisaties het logo geaccepteerd als het beste. Natuurlijk is geen enkel logo perfect en dus ook Nutri-Score niet. Maar je moet de drang naar perfectie niet de vijand van een goed resultaat laten worden, zoals Nederland nu lijkt te doen. Dan begin je nooit. Ik weet dat er gesteggel is over de kleuren rood voor bijvoorbeeld olijfolie en frisdrank met suiker. Die lijken dan even ongezond en consumenten zouden zich daarin vergissen. Maar consumenten zijn niet dom. Ze weten dat ze binnen een categorie producten met elkaar moeten vergelijken en niet tussen categorieën. Nutri-Score is bedoeld om ontbijtgranen te vergelijken met ontbijtgranen. Olijfolie met olijfolie en frisdranken of waters met een smaakje.
Ik herhaal: als zoveel landen en organisaties - waaronder naast de supermarkten in vele Europese landen, Iglo, Alpro en wij ook de de internationale gigant Nestlé - voor Nutri-Score gaan, hoe kan Nederland dan achterblijven? Zeker gezien ook onze grote export naar die andere landen. De consequentie van een eigen Nederlandse keuze betekent dat fabrikanten andere etiketten voor Nederland moeten maken. Of is het zo dat als een fabrikant een product maakt in een land waar Nutri-Score toegestaan is, dit gewoon mag leveren in Nederland of een andere markt omdat we vrij handelsverkeer en wederzijdse erkenning hebben binnen Europa? Volgens Feunekes moet er één eenduidig logo voor consumenten komen. Dan is het ook het beste als dat voor heel Europa geldt.”
U suggereert nu eigenlijk dat een bedrijf dat bijvoorbeeld in België, zoals Alpro, of Frankrijk, zoals Danone, produceert in Nederland Nutri-Score mag voeren ondanks de keuze van Den Haag voor bijvoorbeeld het Britse stoplichtsysteem of het Zweedse Keyhole?
“Dat klopt, want daar lijkt het wel op. Ik zou dan ook graag willen weten of ik dat verkeerd zie. Zowel van ons ministerie van VWS in Den Haag als van de nieuwe Europese Commissie.”
Advocaat Victor van Ahee (Loyens en Loeff) verklaarde onlangs dat in België gemaakte producten van Ahold Delhaize die in België bij Delhaize een gezonde A krijgen (groen) van Nutri-Score, ook door Albert Heijn in Nederland kunnen worden aangeboden als dat logo in Nederland niet erkend is. Bij productie in België worden de producten immers gemaakt in een land dat het logo erkent, terwijl vrijhandelsverkeer export binnen de gemeenschappelijke markt van de Europese Unie toestaat. Echter, een in Nederland gevestigde fabrikant mag volgens Van Ahee geen gebruik maken van Nutri-Score op producten voor de Nederlandse markt als het logo door Den Haag niet erkend is. “Want”, zegt Van Ahee, “dan heb je te maken met een niet-toegelaten claim.”
Als de woorden van de advocaat juridisch stand houden, kan in Europa een verwarrende situatie ontstaan. Vrij handelsverkeer staat fabrikanten toe producten met een in hun land van vestiging erkend logo te exporteren naar een ander EU-land. In het ontvangende land mogen winkeliers het gewoon verkopen. Producten die in het ontvangende land worden geproduceerd, mogen dat logo echter niet voeren als het in het ontvangende land niet erkend is als gezondheidsclaim.
Dit is het zevende artikel in onze serie over het voedselkeuzelogo.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Frank Eric, ik bedoel daarmee dat niemand dat erg lijkt te vinden dus dat het dan wel niet erg is.
Wat je overigens wel kan zien is dat burgers zelf, alleen of georganiseerd, vaker voor zichzelf opkomen. En de meest effectieve manier daarvoor lijkt de gang naar de rechter te zijn. Die gaan het nog druk krijgen, terwijl ook daar de buikriem wordt aangetrokken. Dat wordt nog wat.
#35, Jan Peter, " Maar is dat erg?" Wat bedoel je daarmee?
Wouter, het is zeker triest dat ons politieke bestel zo slecht werkt. Daar ging mijn opmerking “En ja de lobbycratie is buitengewoon ernstig. Zit in elk dossier.” ook over. Maar wereldwijd en dus ook in Nederland ligt dat wel binnen de verwachtingen. En ik weet niet of ons kiesrecht ons daar nog uitrommelt.
Maar erger nog is dat dit beleid uiteindelijk zo weinig voor de burgers doet. Maar is dat erg?
Wouter, ook voedingsclaims (nutritionele claims) zijn niet toegestaan, tenzij expliciet door EFSA goedgekeurd. Er is een lijst met goedgekeurde voedingsclaims.
In die zin maakt het dus niet zoveel uit onder welk regime een keuzelogo valt. Bovendien, ook voedingsclaims hebben een relatie met gezondheid.
Het Vinkje werd altijd onder voedingsclaims geschaard. In mijn beleving gaat een keuzelogo verder dan strikt nutritioneel, aangezien de kleur en/of letter een expliciete uiting is van beter of slechter. Daarom vind ik een keuzelogo dichterbij een gezondheidsclaim zitten en Dick meldt hieronder dat er meer mensen zo over denken.
Dick, Dennis, jullie zijn beter geïnformeerd dan ik, denk ik nu. In de EU wet staan maar twee type claims meen ik me te herinneren:
- nutritionele claims. Deze zijn toegestaan, en zijn van het type 25% minder zout, 25% meer eiwit, etc.
- gezondheidsclaims. Deze zijn verboden (tenzij toegestaan door EFSA), elke link met een ziekte en een product is verboden. Dus je mag niet zeggen dat als je veel tomaten met lycopeen eet, je nooit zult verbanden, ook mag je niet zeggen dat je door het eten van vette vis nooit alttheimer krijgt, of dat plantensterolen je cholesterol verlagen en je dan een lagere kans op hartfalen hebt.
Is een logo nu 1 of 2 (of geen van beide) volgens jullie?