Als natuurliefhebber zie ik de noodzaak om de druk die de landbouw uitoefent op de natuur snel te verlichten en de verdroging aan te pakken. Dat bespraken we in zaaltjes, in de stal en aan keukentafels. Maar daarbij vergeet ik niet de les die onze Commissaris van de Koning mij leerde: “Het slechtste wat je in de politiek kunt doen is mensen hun perspectief ontnemen want dan hebben ze niets meer te verliezen”. Op het moment dat Gerrit belde besefte ik maar al te goed dat dat gebeurd was.
Het slechtste wat je in de politiek kunt doen is mensen hun perspectief ontnemen want dan hebben ze niets meer te verliezenVanaf maart dit jaar heb ik de politiek verruild voor de praktijk van het agrarisch natuurbeheer. Elke dag mag ik samen met agrariërs werken aan het onderhouden van het landschap. Elke dag zie ik de kansen die er zijn om samen te werken aan een toekomst voor de landbouw met respect voor de natuur.
Johan Remkes zei het kernachtig: “Er is geen boer die niet om de natuur geeft. Dat wordt vaak vergeten en een deel van de boeren ervaart dat ze als ‘verliezer van de discussie’ in de hoek worden gezet”. Gerrit zei het nog krachtiger: “Ik ga staken!” Het terugwinnen van het vertrouwen van boeren is het waard om voor te knokken. Dat motiveert me om met elke agrariër in mijn gebied in gesprek te gaan en te zoeken naar de kansen om boer en natuur te verbinden.
En het is niet onmogelijk. Soms word ik tijdens m’n ontbijt gebeld door een boer die er tijdens het melken eens stevig over nagedacht heeft. Als ik dan opneem en aan de andere kant van de lijn hoor, “Hermen ik doe toch mee!”, dan weet ik dat er perspectief is.
Hermen Vreugdenhil is directeur van het Agrarisch Collectief Rivierenland en voormalig Statenlid voor de ChristenUnie. Deze column verscheen op de website van het Wetenschappelijk Instituut van de CU.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik heb het bange vermoeden dat de situatie onder de boeren veel en veel ernstiger is dan zo gemakkelijk wordt aangenomen. Toen ik eind jaren 50 het melken een beetje zat was meldde ik me aan als monsternemer. Kon je kijken naar iemand anders die zat te melken. Weinig melkmachines en een rustig melkende boer. Vaak met zijn vrouw. Tijd om na te denken. Dat is verdwenen. In een melkstal met meer dan 100 koeien ben je daar veel te druk voor. Daarna ben je druk met voeren en de rest van je bedrijf verzorgen.
En daar komt mijn bange vermoeden vandaan. Er zijn weinig boeren die de tijd hebben om met trekkers naar Den Haag te rijden. Als dat toch gebeurt is er iets heel ernstigs aan de hand.
Als jonge boeren zelfmoord plegen is het hoog tijd dat er eens serieus gekeken wordt naar wat er werkelijk aan de hand is. Mensen hun hoop weg halen, hun toekomst vernietigen is heel erg.
Ik weet niet zeker of men wel begrijpt wat er om gaat in een boer die ineens zijn bestaan ziet aangetast door een aantal bureaucraten. Gideon van Meijeren wordt ten onrechte verweten dat hij aanzet tot revolutie, maar in feite doet hij niet anders dan wijzen op een uit de hand lopende situatie. Waarom denk je dat er zoveel steun is voor de boeren? Voor BBB? en de opmars van PVV?
Dat boeren de tijd vrij maken om naar Den Haag te rijden is veel ernstiger dan men denkt.
Mooi artikel Hermen.
Het illustreert exact de spagaat waar boeren in zitten en die door de polarisatie wordt versterkt in plaats van de verbinding te zoeken.
Tijdens het melken hebben boeren ook nog tijd om na te denken ( multitasken) .