Rob Baan staat voor zijn zaak. Zijn bedrijf Koppert Cress levert wereldwijd bijzonder smakende microgroenten aan de horeca. De lockdowns treffen Koppert Cress onevenredig hard. Maar dat is geen reden voor Baan om zich terug te trekken en in een hoekje te gaan zitten. Toen hij onlangs 65 werd, tweette hij dat de nazomer van zijn carrière nog lang niet begonnen is.

Die geest spreekt ook uit de zaak die hij heeft aangespannen tegen de Nederlandse belastingdienst. Die diende afgelopen woensdag 12 mei bij de rechtbank in Den Haag. Het is de eerste stap in een zaak die hij desnoods tot de Hoge Raad zegt te willen uitvechten.

'Gewend aan ongezonde meuk'
Sinds 2017 serveert Baan al zijn medewerkers een gratis lunch waarin, volgens de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van het Voedingscentrum, 250 gram groenten zijn verwerkt. Daarvoor heeft hij een team dat er iedere dag opnieuw iets lekkers van weet te maken. Baan vindt eigenlijk dat mensen 400 gram groenten en fruit zouden moeten eten, conform het advies van de World Health Organization. Wie mensen aan die hoeveelheid wil laten komen, heeft een uitdaging. Baan: "Als je geen groente luncht, lukt het niet om inclusief het avondeten, dagelijks 400 gram groenten binnen te krijgen. Daarom doe ik mijn uiterste best om mijn medewerkers andere voedingsgewoontes bij te brengen. Het standaard broodje kaas of hagelslag bevat zelden de groene aanvulling. Als ik het even niet netjes mag zeggen: ze zijn gewend aan ongezonde meuk."

Baans betoog luidt dat hij zijn personeel beschermt conform geaccepteerde Arbo-praktijken
Baan spant de zaak aan omdat Koppert Cress over 2017 en 2018 een belastingaanslag van 80% ontving over de verstrekte maaltijden. De belastingdienst beschouwt de gratis maaltijden als verkapt loon in natura, waarover de werkgever en de werknemer moeten afrekenen. Baan en zijn juridische en fiscale adviseurs zien het heel anders. "We serveren niet zomaar een gratis maaltijd met een plukje groenten. We beschermen de gezondheid van onze mensen met een totaal ander pakket voeding."

'Topprioriteit, maar het mag niet'
Volgens Baan moet zijn gezonde lunch gezien worden als het equivalent van beschermende kleding die als een Arbo-voorwaarde mag gelden. "Met veiligheidsschoenen mag en moet ik zelfs zowel de linker- en rechter grote teen van mijn mensen beschermen. Met onze lunches bescherm ik hun linker- en hun rechternier. Dat vindt zo langzamerhand iedereen een topprioriteit, maar het mag niet. Waarom wordt het gezien als een gewone lunch? Ik snap wel dat een gratis lunch als loon mag worden beschouwd, maar niet waarom een fundamenteel initiatief dat de gezondheid van mensen beschermt niet herkend wordt. Het mooie is ook nog eens dat een deel van ons personeel inmiddels ook zegt thuis anders te willen eten. Waarom? Ze voelen dat het hen goed doet. Gezond eten lekker maken met het goede voorbeeld werkt echt!"

Baan wil niet dat zijn personeel een extra loonheffing krijgt en moest daarom naast de kosten van de lunch ook nog eens alle fiscale lasten dragen, inclusief een beetje loon dat linea recta in de zakken van de belastingdienst verdwijnt
Ondersteund met literatuur en onderzoeksmateriaal maakte Baan voor de rechtbank duidelijk dat veel meer groenten en fruit eten van dringend belang is voor de volksgezondheid. Het is een aanpak die mensen beschermt, beoogde hij. Net zoals ARBO-wetgeving een werkgever verplicht bedreigende situaties te voorkomen. Daarom mag hij zonder discussies over verkapt loon wel veiligheidsschoenen, hoofdbescherming, veiligheidsbrillen en oorbeschermers ter beschikking stellen. Ook cursussen stoppen met roken en mindfulness zijn, zegt Baan, mooie voorbeelden van door de belastingdienst erkende middelen om medewerker te beschermen. "Wie ongezond eet kan gemiddeld zeven jaar eerder doodgaan en leeft zelfs 14 jaar met gezondheidsklachten terwijl een gezond levend mens daar geen last van heeft. Weten ze wel wat dat kost?", doceert Baan uit een stapel statistisch onderzoek.

Kort samengevat luidt Baans betoog dat hij zijn personeel beschermt conform geaccepteerde Arbo-praktijken. Op andere fronten - zoals veiligheidsschoeisel, roken, mindfulness - accepteert de belastingdienst zelfs een privé-voordeel - een gratis cursus waar de werknemer ook buiten zijn werk iets aan heeft - in die gevallen. Daarom moet ook zijn gezonde lunch gelden als onderdeel van werknemersbescherming en niet als verkapt loon in de vorm van een willekeurige lunch. Hij benadrukt te snappen dat hij voor een "gewone lunch, maar dan een beetje beter" terecht een naheffing zou moeten betalen. Voor zijn gezonde lunch vindt hij dat echter totaal onterecht

Ter zitting verwierp de landsadvocaat de argumenten van Baan en stelde als een formele ijzeren Hein dat Koppert Cress 80% moet betalen over het normbedrag van €3,75 per werknemer (enkele honderden) per lunch per dag. Baan wil niet dat zijn personeel een extra loonheffing krijgt en moest daarom naast de kosten van de lunch ook nog eens alle fiscale lasten dragen, inclusief een beetje loon dat linea recta in de zakken van de belastingdienst verdwijnt.
Hij wil gezond eten als nieuw element aan geaccepteerde Arbo-regelingen toevoegen. De uitspraak van de rechter over het verschil van inzicht volgt over zes weken.
Dit artikel afdrukken