Na iedere maaltijd verteert ons lichaam de binnengekomen voedingsstoffen en verdedigt het zich tegen de bacteriën die meekomen. Dat zorgt voor een ontstekingsreactie die het immuunsysteem activeert.

In een muizenstudie toonden onderzoekers van het Universiteitsziekenhuis van Basel aan dat die ontstekingsreactie bij een gezond eetpatroon beschermend werkt. Als er sprake is van teveel en te vaak eten, blijkt de reactie juist schadelijk te worden en kan het leiden tot diabetes type 2.

Gezonde ontstekingsreactie
Onderzoeker Erez Dror vertelde me hoe dat werkt. “Na iedere maaltijd verzamelen bepaalde immuuncellen, macrofagen, zich in de ingewanden. Deze macrofagen produceren de boodschapperstof Interleukine-1beta (IL-1beta), die verrassend genoeg ook de insuline-afgifte van de alvleesklier blijkt te stimuleren, afhankelijk van de bloedglucosewaarden.”

“De korte ontstekingsreactie na een maaltijd is dus belangrijk voor het absorberen van suiker. Samen met insuline reguleert interleukine-1bèta de bloedglucosespiegel, maar IL-1beta zorgt er ook voor dat het immuunsysteem wordt voorzien van suiker en wordt geactiveerd. Dat is van belang om de aanwezige bacteriën onschadelijk te maken.”

Gezonde reactie kan chronisch worden
IL-1beta maakt deel uit van een gezonde, beschermende reactie, maar kan ook schadelijk worden. Dat gebeurt als de stof constant aanwezig is en de ontstekingsreactie niet meer verdwijnt. “Als de in principe gezonde ontstekingsreactie te lang aanhoudt - bijvoorbeeld door te veel en te vaak eten - blijven de insuline-producerende cellen geactiveerd en beschadigen ze daardoor. De ontsteking wordt dan chronisch en dat kan leiden tot diabetes.”

Gezond eetpatroon
Of het samenspel tussen het metabolisme en het immuunsysteem gezond of ongezond uitpakt, hangt af van zowel de bacteriën als de nutriënten in het voedsel. Als een maaltijd voldoende nutriënten bevat, krijgt het immuunsysteem genoeg glucose om actief de met het eten meegekomen bacteriën onschadelijk te maken. Bij gebrek aan nutriënten, bewaart het lichaam de schaarse calorieën voor de belangrijkste lichaamsfuncties. Dat gaat ten koste van de immuunrespons, zodat het risico op infectieziekten groter wordt.

Een gezond eetpatroon waarin je niet te veel en te vaak eet en de maaltijden voldoende glucose bevatten, lijkt er – in ieder geval bij muizen - dus voor te zorgen dat de ontstekingsreactie gezond blijft en beschermend werkt.
Dit artikel afdrukken