Overproductie
Dat lijkt mooi nieuws. In werkelijkheid staat de varkenssector er belabberd voor. Er wordt al jaren geen geld meer verdiend wegens overproductie. Dat helpt het koploperschap niet vooruit.
Nadat marktkenners tijdens het slotgesprek van Foodlogs 1e Vleeskwestie in Wageningen nadrukkelijk constateerden dat er sprake is van overproductie, nam ook staatssecretaris Sharon Dijksma die analyse eind augustus in de mond. Oud-varkensboerenvoorvrouw Annechien ten Have maakte daags daarvoor in een interview duidelijk dat de markt volgens haar op het diepste punt van een varkenscyclus zit.
Inmiddels geven ook de bestuurders van varkensboerenorganisatie NVV toe dat er sprake is van prijsbederf door overaanbod. Gisteren werd bekend dat de prijs voor de tweede maal binnen twee weken dramatisch kelderde. Die situatie doet zich overal in Europa voor.
'Holland varken', een lastige strategie
Oud-minister Uri Rosenthal komt in opdracht van de varkensboeren, Rabobank en het ministerie van EZ één dezer dagen met een plan voor de herstructurering van de Nederlandse varkenshouderij. Insiders verwachten dat daar in zal staan dat Nederland met zijn voorop lopende varken moet blijven inzetten op export. Dat is niet onlogisch, want Nederland eet maar een vijfde van ieder in Nederland geproduceerd varken zelf op. Het exportdier moet ‘Holland varken’ gaan heten.
Maar dat zou weleens een lastige strategie kunnen blijken.
Nederland exporteert zo’n 80% van zijn varkensvlees naar buurlanden. Die hebben allemaal een eigen varken, waar ze net als wij meer dan genoeg van hebben. Wie wil er dus een ‘Holland Varken’?
Azië, zal het rapport vermoedelijk zeggen. Maar zo’n exportstrategie is een ontkenning van het overaanbod in Europa. Het is hooguit een tijdelijke strategie om het teveel netjes te lozen. Het echte probleem zit anders in elkaar. Niemand in Europa kan beslissen welke landen en boeren daarbinnen moeten stoppen met varkens maken. Dat probleem kan Rosenthal niet oplossen. De ministers van Landbouw van de EU al evenmin.
Dan hebben we tenminste onze eigen goeie varkens in de knip en zitten we straks niet met TTIP- en Oekraïense varkens.Maar dat is geen reden om de vlucht naar Azië te kiezen. Voor we het weten zitten we immers met een tweede Rusland. Boeren beweren dat de Russische importstop van varkensvlees vanuit de EU de kern is van het huidige probleem. Dat is niet zo. Rusland was net zo’n oplossing als nu in Azië wordt gezocht. Wie naar de kostprijzen van Braziliaanse en Amerikaanse varkens kijkt, weet dat Europese varkens financieel geen duurzaam product zijn voor Azië. Het resultaat zal dan ook zijn dat de markt het Europese - en dus Nederlandse - overaanbod uiteindelijk alleen door pijnlijke faillissementen kan oplossen.
Brabant zoekt uitdaging
Na de Kwestie over duurzaam vlees ontwikkelden het Transitieteam Brabantse Agrofood van de Provincie Noord-Brabant, dé varkensprovincie van Nederland, en Foodlog een uitdaging met het doel die te bespreken met vleesverkopers en -verwerkers, publiek en NGO’s. Zelfs als die exportkansen te realiseren zijn, dan nog kunnen we in ons land maar beter veel harder werken aan iets anders. Zorg ervoor dat Nederland veel meer dan 20% van een in Nederland gemaakt varken gaat opeten. Dan hoeven we minder varkens te houden en valt er beter aan te verdienen, zodat onze boeren hun kwaliteit alom overtuigend steeds verder kunnen verbeteren.
Zorg er op die manier voor dat boeren daar zoveel aan kunnen verdienen dat ze nóg grotere koplopers worden. Dan hebben we tenminste onze eigen goeie varkens in de knip en zitten we straks niet met TTIP- en Oekraïense varkens.
Onder meer Supermarkt Jumbo, Hanneke van Ormondt (Wakker Dier), Jacomijn Pluimers (Milieudefensie) en Hans Huijbers (voorzitter van ZLTO) zullen zich even nadrukkelijk over deze zaak uitspreken als Anne-Marie Spierings, de ‘minister van Landbouw’ van de Provincie, dr. Han Swinkels die aan de HAS in Den Bosch jonge boeren opleidt tot varkensboer en Robert Hoste (LEI), het rekengeweten van de Nederlandse varkenshouderij.Dialoog omfietsvarkens: 8 oktober, HAS Den Bosch, inloop 19.30h
Dat klinkt simpel. De uitdaging is echter: hoe bied je de boeren die aan zulk kwaliteitsvlees willen werken een eerlijke kans om dat samen met supers, slagers en nieuwe retailers van PicNic tot HelloFresh te doen? Er is namelijk geen plaats voor alle boeren om daaraan mee te doen.
We noemden de uitdaging hoe maak je omfietsvarkens?. Iedere super moet zich ermee kunnen onderscheiden. Alleen dan gaan wij het kopen en kunnen zij het financieel rondzetten.
Onder meer de Veghelse familiesuper Jumbo, Hanneke van Ormondt (Wakker Dier), Jacomijn Pluimers (Milieudefensie) en Hans Huijbers (voorzitter van ZLTO) zullen zich even nadrukkelijk over deze zaak uitspreken als Anne-Marie Spierings, de ‘minister van Landbouw’ van de Provincie, dr. Han Swinkels die aan de HAS in Den Bosch jonge boeren opleidt tot varkensboer en Robert Hoste (LEI), het rekengeweten van de Nederlandse varkenshouderij. Dat zullen zij doen op in het Live gesprek van de Kwestie 'Hoe maak je omfietsvarkens?' op 8 oktober aan de HAS in Den Bosch (vlakbij NS). De avond start om 19.30 uur en zal een nadrukkelijke dialoog met de zaal worden. 2025 is het doel: hoeveel rendabele en door de Brabanders met trots naast de deur gedulde varkens worden er dan in Brabant gehouden?
Varkensboeren - (heel) grote, kleinere en gemiddelde - schreven zich in naast kritische burgers en organisaties die de overproductie in Brabant als een last ervaren. Komen ze samen tot een helemaal in Holland gegeten varken als dier- en milieuvriendelijke basis voor de toekomst?
Foodlog voerde een gefilmd kwalitatief marktonderzoek uit onder consumenten dat we op de avond van 8 oktober laten zien. Het laat de zogenaamde ‘haakjes’ (= marketingtaal) zien waaraan zoveel mogelijk een in Nederland gegeten kan worden 'opgehangen' (= slagerstaal).
Schrijf nu in als je erbij wilt zijn (print meteen de bevestiging uit; het is je toegangsbewijs). En: er is varken van de toekomst te proeven na afloop! De consumpties zijn vrij.
Fotocredits: Het varkensmaal, Renaud Camus
Toegevoegd 30 september 11:30h: Rabobank lijkt vanmorgen een tipje van de inhoud van het rapport Rosenthal op te lichten:
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
#28 ik vind het triest hoe "collega-ondernemers" die aan de laat hebben gestaan van die 260% nu "even" komen vertellen hoe het allemaal moet. Dit zijn niet degenen die een rem hebben geplaatst maar wel constant bezig zijn met nog meer. Jongste enquete die aangeeft dat 17% toch weer wil uitbreiden aankomend jaar ?? Alsof die genetische toename van nog meer biggen nog niet genoeg is ?? LTO of welke partij ook zal altijd een collectieve reactie geven maar dat wil niet zeggen dat het altijd de juiste reactie is of de meest handige reactie. IK geloof ook niet dat het Duitse Tierwohl voor NL er moet komen. Inzet moet wel zijn: zorg dat we prijsafspraken mogen maken, dit bevorderd anders denken en dan is het aan ons ondernemers om partijen erbij te zoeken die ons anders geproduceerde product wil afnemen. Het hele denken in producent redt het wat mij betreft niet. Populaire uitspraken is de (varkens)boer niet meer bij gebaat maar ze zien het zelf nog steeds niet lijkt het wel. Mensen worden ook nog eens bang gemaakt en baas zijn over je eigen gegevens wordt ingezet om die boeren maar aan zich te binden zonder dat iemand zich echt verdiept heeft in alle achtergrond die daarbij hoort. Moet ik me dan eigenlijk nog druk maken om die groep ondernemers ?? Helaas wel omdat dit soort boeren wel naar voren geschoven worden als voorbeeld zoals bv Uri Rosenthal en zijn "werkgroep".
De laatste weken weer veel verwijten gekregen maar waarom eigenlijk ?? Omdat pijnlijke aandachtspunten zoals ook via dit platform telkens weer onder de aandacht komen ?? De romantiek is voorbij, er gaan harde klappen vallen, terecht of onterecht maar ik weiger om op te gaan in anonimiteit of in een systeem waarbij geen ruimte is voor een eigen identiteit. Heel benieuwd of LTO ook gaat uitleggen waarom ze nu deze stelling hebben aangenomen ?? Wie zijn degenen die momenteel echt bepalen wat er gecommuniceerd wordt en met welke onderbouwing want vooral dat laatste: ik zie het niet !
Die factoren zijn onderwerp van de discussie over de '20 cent kostennadeel'. Ik laat mij door varkenseconomen vertellen dat Nederland slechts één nadeel heeft: dierenwelzijn (-4 cent per kilo). De rest is het gevolg van een dichtbevolkt land, maar niet van andere regelgeving.
Daarnaast spelen loonkosten ten opzichte van onze Oosterburen natuurlijk een rol. De Denen laten inmiddels Syrische vluchtelingen in de vleesindustrie toe. Niet voor niets
Dick, alle regels en wetgeving in heel Europa gelijk is onmogelijk. Je kunt nooit hetzelfde minimumloon in Nederland en in een land als Roemenië verwachten. Maar een groot verschil tussen Nederland en Duitsland is op dit punt niet rechtvaardig en ondermijnt de concurrentiepositie van ons land. In de veehouderij is natuurlijk het wel lastig dat het niet zo logisch is om bij gelijke Europese mestregelgeving voor Nederland vanwege onze hoge dierendichtheid om veel soepelere wettelijke eisen te gaan pleiten. Maar er zullen betere voorbeelden uit varkenssector zijn waarin de regels ten onrechte voor Nederland ongunstiger zijn.
Wouter, je bedoelt dus de wetten, regels en lasten gelijk moeten zijn voor iedereen.
Jan Peter, eigenlijk wel mits het een goede is. Als je ziet hoe de Duitse landbouw actief protesteert vanwege een verhoging van het minimumloon dan is het in Nederland waarin het minimumloon en vooral de bijkomende werkgeverslasten heel veel hoger liggen wel erg rustig. Vakbonden slagen er te vaak beter in dan de agrarische belangenbehartigers om hun gelijk rond arbeidsvoorwaarden te halen. In de veehouderij zie ik Wakker Dier met weinig medewerkers goed en vrij succesvol aan het werk om hun doelstellingen te realiseren. Ik heb een heel andere visie op veehouderij dan Wakker Dier maar soms wel respect hoe daadkrachtig ze hun doelen willen realiseren. En daar deels ook in slagen. Ergens is het knap hoe ze de publieke opinie weten te bespelen. Daar kunnen andere partijen die voor belangen van andere spelers moeten opkomen echt nog wat van leren.