De avond werd ingeleid met een prachtige presentatie van professor Jaap Seidell, die ik in het verleden nogal eens plaagde omdat hij betrokken is bij Ik Kies Bewust. Zijn boodschap was glashelder. De belanghebbenden gaan onze eetwereld niet verbeteren. Het plakkertjesplakken helpt een beetje, maar er is een sterke sturende overheid nodig. Die laat het alleen afweten. Over het probleem blijken we het vreselijk eens. Jaap ga ik niet meer plagen. Die man deugt. Nou nog werken aan een oplossing die de afwezigheid van de overheid compenseert en de wereld niet overlaat aan de verkopers en hun verkoopbelangen.
Speciale correspondent Sandra van Kampen van de Stichting Urgenda schrijft later vandaag een verslag over de avond. Ik plak en knip hier alleen mijn eigen stukkie:
Om te kijken hoe vet de buiken van mensen vroeger waren, moet je door de tijd kunnen reizen. Daar heb je een tijdmachine voor nodig. Dr Who doet dat met z’n Tardis, die Londonse telefooncel die er van binnen heel anders uitziet dan van buiten.
Wij hebben zo’n ding natuurlijk niet en moeten dus wat slims verzinnen. Da’s niet zo moeilijk als je niet zover terug hoeft. Wij kunnen bijvoorbeeld kijken naar foto’s en films van mensen uit de jaren zestig en zeventig, die mooie jaren na WO II toen het autootje en de vakantie voor iedereen binnen bereik kwamen. Eten hadden we dus inmiddels meer dan zat, anders zouden we geen auto hebben gekocht of op vakantie zijn gegaan.
Die foto’s en films zijn een heel eenvoudige uitvoering van de Tardis, maar daarom niet minder effectief. Je kunt er veel mee bewijzen.
Wat onmiddellijk opvalt is het aantal vetbuikigen, of liever gezegd het aantal mensen dat dat géén vette buik heeft.
In het zwembad zie je nog geen kinderen met zwembandjes, behalve van die opblaasbare, van plastic. Kijk je naar de wat oudere jeugd dan zie je jonge meisjes die er nog wél bijna állemaal leuk uitzagen. D’r hing nog geen lillend vet over de band van die rare broeken met hele wijde pijpen die je toen had. Sinds kort zijn ze er weer, die broeken. Na bijna veertig jaar. Maar het is een drama geworden. Die blote buiken en te korte shirtjes erbij zijn geen gezicht. Als man raak je er echt niet meer opgewonden van.
Kijk je op foto’s van stations van zo’n veertig jaar geleden , dan zag je nog een stationshal in plaats van zo’n woeste wirwar aan eetwinkels, stalletjes, tafels en automaten. Er waren nog geen snackzaken zús en broodjes zaken zó. Er waren nog geen sappententen. Geen verse en geen foute. Er waren nog geen kléffe en nog geen gezónde broodjeszaken. Van Starbucksen en andere koffietenten was nog niet het minste spoor te bekennen.
En op de perrons had je nog geen kiosken met repen, Cola, Red Bull, chips en ‘vérs’ gebak on-the-go.
Kijk je naar nostalgische plaatjes van tankstations dan zag je er pas diep in de jaren zeventig zo’n jukebox met een paar repen en wat blikjes, maar NIET die hele uitstalling van vandaag. Er waren nog geen bakken vol repen, suikerwater met Ik Kies Bewust, chips, Cono Tops en god-weet-wat. Er lag zélfs nog niet hier en daar een verlept verpakt klef broodje gezond. U-weet-wel, zo eentje dat je vandaag de dag dus toch maar dwingt tot wat anders of dat broodje verse kroket en zelfs verse kípfilet met een excuusblaadje sla.
En kijk je naar een winkelstraat dan liepen ze nog daar gewoon, al die mensen. Ze hadden nog geen een frikadel, ijsje of patatje in hun handen. Ze lurkten nog niet met z’n bijna allemaal aan zo’n XL beker Cola of Icetea (u weet wel, dat is geen thee maar een vermomming voor limonade).
En toch kocht je toen nog snoep, toetjes en afbakpatat zonder Gezonde Keuze Klavertje. Het varkensvlees was vetter dan nu. We aten nog HoH-gehakt in plaats magere biefstukjes. En we juichten nog bij rook- en braadworst in plaats van die vetloze kipfilet van vandaag. Het was de tijd dat we Saroma-pudding uit een pakje aten, met echte suiker en giftige kleuren. Niks aspartaam of 'natuurlijke kleurstoffen'.
Op dat ene patatje in de 2 weken kreeg je een klodder echte volvette mayo. En die kroket erbij kreeg je maar 1 keer in de maand. Te vet? Daar had nog nooit iemand over nagedacht. Mensen smulden van zo’n tractatie.
In de lunchroom van de Bijenkorf kreeg je appeltaart met slagroom. Geen Duitse – zonder suiker – maar lekkere zoete. Eén keer per halfjaar, want het moest natuurlijk wel een feestje blijven. Iedere dag feest is geen feest, maar het einde van ieder vermaak.
Geen probleem
Vetbuik, obesitas, is dus helemaal geen probleem. Wie dat beweert, snapt het gewoon niet.
Eet gewoon zoals we – pak m beet – tot ergens in de jaren ’60/’70 van de vorige eeuw aten en je ziet dat er niks aan de hand is. Dat wil zeggen: het probleem is in een vloek en een zucht op te lossen
En wist u: in die jaren was er was nog geen ‘light’. Dat had je al wel in Amerika, waar de kinderen toen al net zo dik waren als nu hier.
Maar nee, hier was in de jaren zestig/zeventig nog niks aan de hand.
Dus nu is het helder: het ligt niet aan wát we eten.
Het ligt ook niet aan ons bewegen of niet meer bewegen. Want weet u, er waren ook nog nauwelijks sportscholen zoals tegenwoordig. En al helemaal niet met van die schitterende apparaten. Nou ja, we fietsen en liepen wat meer. Maar we jogden nog lang niet. Dat houdt elkaar aardig in balans.
Wat ging er nou toch mis?
Dat laat zich raden. We moesten steeds meer eten. Het eten moest namelijk steeds goedkoper worden. En dat lukt alleen als je er steeds meer van maakt. En als er steeds meer van gemaakt wordt, dan moeten we er natuurlijk steeds meer van eten.
Dat viel niet meteen op. Tót we begonnen te merken dat niet 1 op de 10, maar al gauw 3 op de 10 kinderen op tevreden biggen begonnen te lijken. Inmiddels lopen we naar de 7 op de 10. Dat tikt aan. Het liep een beetje uit de hand.
De kosten voor de gezondheidszorg lopen op. Het aantal rollators en scootmobiels voor vijftigjarigen neemt waarschijnlijk al binnen 10 jaar gigantisch toe. Inmiddels word je al minstens 1 keer in de week bijna omver gereden door een te hard rijdende scootmobieler van een kilo of 125 en nauwelijks een jaar of 40.
Bedrijven die eten maken en verkopen moeten het kwijt. Steeds meer, want anders redden ze het niet tegen de concurrentie. Daarom geven ze je graag veel voor weinig, altijd en overal. Daar adverteren ze openlijk mee. Massa is kassa, zeggen ze in de vakpers. Een etenswarenverkoperverdient niks aan een paar reepjes of frietjes. Het moet er meteen met scheepsladingen uit want anders gaan ze failliet. Letterlijk.
Daarom liep het dus uit de hand. We moeten flink dooreten, maar zoals het ging kan het niet meer. Daarom moeten er nu plakkertjes op en moet het gedrag een beetje gestuurd worden. U moet nl. ruimte houden voor wat anders, want u moet wel door blijven eten. Zo is onze economie geprogrammeerd.
Knoop het in uw oren. Wát u eet maakt niet uit. Vroeger aten we volvet en gesuikerd, maar we waren niet dik. Pas nog bewees een Amerikaanse hoogleraar zelfs dat je op een dieet van louter snickers, twinkies, marsen, gezonde groentenpillen en nog wat supplementen prima kunt afvallen. Echt mensen, u kunt alles eten. Maar u moet gewoon niet te veel eten. Het zit niet in wát u eet, maar in hoevaak en hoeveel. U moet gewoon veel minder eten. Minder drinken scheelt trouwens een minstens zo grote slok op een borrel.
Vertrouw ze daarom niet, die plakkertjesplakkers, want ze hebben een belang. Hun belang is niet minder verkopen, maar gewoon doorgaan met verkopen en daar wringt de schoen.
Vanmiddag twitte Niels Willems, een marketeer die wel probeert te deugen, me een waarheid als een koe: “als de weg naar gezondheid niet in zichzelf de kenmerken van t doel heeft, blijft de wet van behoud van ellende van kracht.”
Daarom kwam een stel mensen met een ideetje: kijkofhetklopt. Plakkertjes maken mensen dommer. Kijkofhetklopt maakt ze weerbaar. Het maakt van ieder product in de super een detective. Je mag zelf kiezen welke je leest en wanneer. Maar 1 ding is zeker: er is zoveel te ontdekken dat mensen erover gaan praten. Plakkertjes hoeven dan niet meer. Food en hoe we dat krijgen voorgeschoteld wordt the talk of the town.
Dr Who & Vetbuik - hoe zet je de tijd terug? from dickfoodlognl on Vimeo.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Mijn oma, een echte brabantse, kookte ècht volvet. Met heel, heel veel spekjes en van die heerlijke witte randen aan het suddervlees. Zelf ingemaakte Snijboontjes met spekjes. De jongens twee gehaktballen op het bord zwemmend in een dikke laag jus, "Koninginne"soep vooraf waar je je lepel rechtop in kon zetten. Ze had twaalf kinderen. Allemaal mager, behalve een tante die behoorlijk verslaafd was aan Cola. Ze dronk het zelfs bij het ontbijt heb ik gehoord. Deze tante heeft Suikerziekte gekregen, als enige uit de hele familie.
Ik kreeg als kind 1x per week limonade, op zondag. Van die aanleng-frambozen-limonade thuis en bij mijn oma echte 7-up. Door de weeks dronken we Water of melk.
Nee, er waren niet veel sportscholen. Maar wat "even" vergeten word: bekijk eens een foto van een straat uit de jaren '60-'70. Je ziet bijna geen Auto's. Mijn vader ging op de fiets naar het werk (wat echt niet om de hoek was), kinderen gingen allemaal lopend of op de fiets naar school. Wij hadden geluk, mijn moeder had een Mobilette en overburen hadden een solex.
Dikke mensen zag ik niet in mijn omgeving. Die zag ik pas toen er auto's op de opritten kwamen, het liefst twee.
Hulde! Leuk en vooral goed artikel waar ik me goed in kan vinden!
Het blijft een mooi verhaal. Helaas hebben we gisteren niet meer verder kunnen praten, want ik was erg benieuwd naar je door Rottenberg afgekapte opmerking "mensen kunnen die complexiteit niet aan.."
Want ik denk dat, hoewel kijkofhetklopt een goede filosofie heeft, het geen oplossing is voor dat probleem dat de mensen die die website nodig hebben de complexiteit niet aan kunnen, en dat de mensen die de complexiteit aan kunnen grotendeels toch wel gezond eten.
Want kijkofhetklopt vergroot - lijkt mij - juist de complexiteit, en dat zal de frikandel-etende onderlaag van de samenleving niet uitnodigen.. Of zie ik dit helemaal verkeerd?
Misschien wil je daar nu nog even op reageren?
Groet,
Stephan ('shit my head says')
Perfecte voordracht, Dick! Je treft de kern van het probleem. Iedere Nederlander moet op z'n minst 1000 kcal per dag meer eten dan hij of zij nodig heeft, anders wordt er in diverse bedrijfstakken te weinig verdiend. Industrie, overheid, gezondheidszorg en media spannen ('Samenzweringsfantast!') samen om deze winstgevende status quo te handhaven. Minder eten en gezondheid vormen simpelweg een te grote financiele aderlating voor te veel (invloed)rijke mensen. Ik ben het niet helemaal met je eens dat kwaliteit per se minder belangrijk is dan kwantiteit en beschikbaarheid. Het moderne voedingsaanbod bevat waarschijnlijk elementen die de energieregulatie veranderen, waardoor er ook een buitengewoon moeilijk te negeren hormonale drive ontstaat om te veel te eten. Als er geen hormonale impuls bestaat om een van de 102 broodjeszaken in de stationshal binnen te stappen, lopen veel mensen er straal voorbij.
Ik vind het ook aardig dat je impliciet vraagtekens plaatst bij die voortdurende berichten dat we steeds ouder en steeds gezonder worden. Ouder ja. Gezonder? Volgens mij hebben ze bij het CBS een wat apart idee van de D in DALY. Op je vijftigste je 125 suikerzieke kilo's schoon aan de haak op een scooter moeten hijsen, wordt kennelijk niet als 'disability' gezien.
Je verhaal is een mooie combinatie van nostalgische emotie en ratio.
Het straatbeeld wat je kenmerkend schetst is een gruwel voor het oog.
Het stemt mij droevig. De jongetjes en meisjes op hun opoe-fietsen.
Ze zijn niet vooruit te branden. Probeer in hun schoolpauze maar eens een boodschap te doen bij de “super”. Kijk wat ze en masse kopen. Het stemt mij weinig hoopvol. Ik vrees dat dit tij niet meer te keren is, ondanks de goede bedoelingen van deze en gene.