Hier in de Sierra Norte heb ik Marta en Monte ontmoet, twee power-vrouwen. Schapen- en varkenshouders, maar vooral ook de oprichters en voortrekkers van een vereniging die tot doel heeft de regio nieuw leven in te blazen. Hun voornaamste zorg is om de jeugd in de streek te houden en te laten zien dat dit een regio is die een aantrekkelijke manier van leven biedt. Hun streven gaat verder dan alleen de landbouw. Ze creëerden Whatsapp-groepen om informatie te delen over alles wat relevant zou kunnen zijn. Schapen op de weg. Gesignaleerde ziektegevallen. Hulp nodig. Een evenement in één van de 10 deelnemende dorpen. Er zijn 10 personen die modereren en 144 personen die deel uitmaken van de groep.

We zijn niet alleen met vrouwen, we hebben ook veel prima mannen in onze vereniging. De oudere generatie is niet slecht, maar moe en gelooft niet meer dat verandering mogelijk is. Ze hebben het opgegeven en praten alleen nog in bars en gaan niet meer in gesprek met de overheid of de coöperatie
Een andere Whatsapp-groep gaat over de handel en marktprijzen en sterkt individuele boeren in hun onderhandelingen. De vereniging bestaat nog maar 2 jaar maar is nu al de onofficiële stem van de gemeenschappen naar de overheid. Ze pakt bureaucratie en corruptie aan. "Eigenlijk vechten we niet", corrigeren ze zichzelf als we elkaar ontmoetten in een bar in Cazalla, "we proberen verschillen te overbruggen en de leden te helpen". De combinatie van gevoeligheid en kracht van deze vrouwen raakt me. "We zijn niet alleen met vrouwen, we hebben ook veel prima mannen in onze vereniging. De oudere generatie is niet slecht, maar moe en gelooft niet meer dat verandering mogelijk is. Ze hebben het opgegeven en praten alleen nog in bars en gaan niet meer in gesprek met de overheid of de coöperatie. We hebben nu een vertegenwoordiger in de coöperatie. Een jonge, geëngageerde, slimme man die de steun heeft van onze groep en namens ons zijn mond open doet."

Bureaucratie
Het probleem van Andalusië (en misschien wel van heel Spanje) is de bureaucratie. De regels zijn zo complex dat ze alle kleine en nieuwe initiatieven in de kiem smoren. En niets kan groeien.

Eerder die dag had ik een boer ontmoet, Ricardo Sanchez (een midden-veertiger), die een echt gemengd bedrijf runt met vrij rondlopende Iberische varkens, schapen, legkippen, groenten, fruit en een B&B met een klein restaurant. Hij exploiteert de boerderij met zijn moeder en één medewerker. Hij gaf mij het voorbeeld van zijn schapenkaas: hij maakt 10 kazen per week. Maar die mag hij officiëel niet verkopen omdat hij daarvoor monsters van 5 kazen naar een laboratorium moet sturen om te laten testen. De regels voor wijn zijn zelfs te complex om uit te leggen, dus zijn kleine wijngaard is 'gewoon voor eigen gebruik en voor zijn vrienden'.

Marta & Monte organiseren elk jaar een dorpsestafette tussen de 10 gemeenschappen. De lopers geven elkaar een papier door met een verklaring die in elk dorp voorgelezen wordt. De laatste keer ging het over kinderen die ervoor kiezen hier te blijven wonen.

Hoewel sommige autoriteiten hen als een bedreiging zien, benadrukken Marta en Monte voortdurend dat zij juist een positieve bijdrage willen leveren. Ook als ze kritiek hebben, bijvoorbeeld op een nieuwe wet, is dat altijd bedoeld om deze beter te maken.

Ik werd bij deze vrouwen geïntroduceerd door Sarah Denie, een Nederlandse vrouw die hier een ambitieus project is gestart om een 100 jaar oude verlaten waterkrachtcentrale te renoveren. Samen met haar man Simon combineert ze dit met landbouw, onderwijs, onderwijs, toerisme en gemeenschapsopbouw. En dan hebben ze ook nog twee kleine kinderen. Ik verbleef een paar dagen bij haar terwijl Simon in Engeland moest zijn en zag haar een groep runnen van 10 studenten, haar kinderen, de oude gebouwen die te lijden hadden onder de recente storm en overvloedige regenval, een huishouden met open haard, terwijl ze onderwijl haar visie deelde. Echt geweldig.

Ik schreef eerder al over het feit dat de landbouw een mannenwereld is en het zelf-erkende gebrek aan samenwerking tussen de Spaanse mannen in de bars. Welnu, mijn laatste fietsweek laat zien dat het stimuleren van verandering en samenwerking komt van een nieuwe generatie vrouwen.

Ik ontmoette nog meer boerinnen die een eerbetoon zijn aan de kracht van vrouwen. En last but not least, ik zag afgelopen week Karin weer. Zij hield de dingen bij ons thuis draaiende terwijl ik deze twee wintermaanden aan het fietsen was.

Muchas gracias, dames!
Dit artikel afdrukken