Eergisteren publiceerde het IPBES - het IPCC 'in de maak' voor de biodversiteit en natuur - een deprimerend rapport. Een miljoen dier- en plantensoorten zou als gevolg van het menselijk handelen op uitsterven staan.

Op de site van de New York Times reageerden ruim 1.500 mensen onder het lange artikel dat de krant over het rapport schreef. President Trump besteedde er geen tweet aan. In Frankrijk kwam het nieuws in alle kranten en besteedde president Macron er zes tweets aan. Premier Rutte ging gisteren met Macron eten over de toekomst van Europa, in voorbereiding op de Europese top in Roemenië. Heel uitzonderlijk besloten Frankrijk en Nederland samen op trekken voor een in 2050 geheel klimaatneutrale EU, maar niettemin keurde Rutte IPBES geen tweet waardig. Guardian-columnist George Monbiot en Greta Thunberg vonden elkaar in een oproep aan de wereld: waar ben je, doe je niks?!?

De NRC vond het niet acceptabel dat het rapport geen gehoor krijgt omdat bestuur en politiek er niet mee om weten te gaan. Wetenschapsjournalist Maarten Keulemans reageerde sceptisch; er werd al eerder een massale extinctie voorspelt, maar die kwam niet uit. Waarom zou dit getal van 1.000.000 verdwijnende soorten dan nu wel iets betekenen?

Ecoloog Patrick Jansen legde bij Nieuwsuur uit dat het realiseren van de maatregelen een totaal nieuw samenlevingsconcept betekent en dat het duizenddingendoekje dat 'kringlooplandbouw' heet (de verantwoordelijke minister komt deze maand met een complete en concrete visie op hoe die gerealiseerd moet worden) daar in de verste verte niet aan kan voldoen. Volgens Tjeerd de Groot van D66 moet er niettemin meteen wat gedaan worden en is kringlooplandbouw wel het antwoord.

In Trouw legde Nederlands duurzame nummer 1 Louise Vet uit dat de natuur helemaal centraal moet komen te staan en dat er dan nog best hoop is. De FAO liet weten dat ons leven van die hoop afhangt.

En toen, wat gaan we nu doen? En wie beslist dat? Diezelfde Louise Vet schreef met Klaas van Egmond een opinie over klimaatbeleid in de Volkskrant waaruit blijkt dat de politiek niet wil wat ze zou moeten om in de gewenste toekomst te komen. Wat doe je als mensen die toekomst misschien wel willen, maar nu nog even niet? Of misschien wel helemaal niet. Het leven is beter dan ooit, zegt bijvoorbeeld wetenschapsfilosoof Maarten Boudry uit Gent. Met technologie waaronder kernenergie en zelfs DDT gaan we alles oplossen. We gaan onszelf in steden stapelen en de voedsel en energieproductie concentreren, zegt Boudry's geestverwant, de Nederlandse ecomoderne microbioloog Hidde Boersma. Maar, zei Bill Gates een tijdje geleden alweer, dat kan helemaal niet, want weet je wel dat we daar de energie helemaal niet voor beschikbaar op de momenten dat die echt nodig is?

Het is een beetje verwarrend allemaal. In zulke situaties van verwarring doen mensen zelden iets. Dat komt omdat ze geen gecoördineerd en coherent handelingsperspectief kunnen ontwikkelen, terwijl dat nodig is omdat de uitdagingen een integraal geheel vormen. Ik vermoed dat het doorbreken van de barrières die die situatie in stand houden, het grootste en nagenoeg onbesproken vraagstuk van onze tijd is. Onderwijl gaat de een steeds harder tekeer tegen de ander dat hij de oplossing heeft en dat we naar de kloten gaan als we niet naar hem luisteren. De ander doet hetzelfde terug maar met een andere oplossing.









Dit artikel afdrukken