Hoe kan dat? Dat lijkt ons de vraag voor deze draad. Luister maar naar de mensen in het filmpje: Willem van Willem&Drees, Peter van de Ven van zijn eigenste Vennenhof waar hij de lekkerste aardbeien van Brabant teelt, gewone consumenten, Bas Heineke van Flevoplant die aardbeien veredelt en wilde weten wat mensen daar van vinden en Nederlands ongekroonde aardbeienkoning Jan Robben.
Wat de marktmeester zag
Wij spraken na het scheiden van de markt de marktmeester van de Soestermarkt. Hij vertelde ons dat de markt door wat berichtjes in de lokale bladen en blaadjes en wat berichten op z'n Boerenfluitjes tweemaal zoveel publiek had als anders. Hij zag nog iets: omdat mensen konden proeven wat ze gingen kopen, namen ze de aardbei serieus. En nog meer: omdat ze alles over de aardbeien konden vragen, namen ze ze nóg serieuzer. Willem van Willem&Drees zag het ook. De duurste aardbeien die de winkels niet willen omdat ze wat kwetsbaarder zijn, vlogen eruit. Ze waren als eerste uitverkocht. Uiteindelijk moesten zelfs voor het proeven bestemde aardbeien verkocht worden om kopers niet teleur te stellen.
Wat Jan Robben zag
Voor Neerlands aardbeienkoning - die van teler aardbeienacademicus - blijkt dit het ei van Columbus. Aardbeien moet je gewoon laten proeven, verkopen en je geeft antwoord op de honderden vragen die mensen hebben en waarvan je als teler dacht dat ze er toch niet in geïnteresseerd waren.
Jan schreef op zijn blog:
Deze week heb ik ook heel wat afgekletst over aardbeien. Behalve dat ik hier elke dag een kort stukje schrijf over wist-je-datjes kwam ook Felix Wilbrink van De Telegraaf op bezoek. Hij zou die dag toch al gekomen hebben omdat toen de finale van de verkiezing van de Beste Aardbei van Nederland zou plaatsvinden. Die ging niet door wegens gebrek aan telers die mee wilden doen. Zowat een hele middag hebben Felix en ik elkaar bezig gehouden met babbelen en proeven. Aanstaande zaterdag staat het in de krant, al is de insteek van het artikel de aardbeienjamproeverij waar ik in het proefpanel zat. We zullen het zien.
In de rij
In plaats van die verkiezing werd er op de Soestermarkt een alternatief evenementje georganiseerd. Daar was ik gisteren ook van de partij. We lieten de bezoekers aardbeien van verschillende rassen proeven en van verschillende telers. Het verhaal vertelden we erbij. Echt, het marktje met uitsluitend passievolle ondernemers omvat ongeveer vijftien bij vijftien meter, maar de hele ochtend stonden mensen in de rij om te proeven én om te kopen. De mensen kwamen in groten getale voor de experience, maar gingen allemaal naar huis met aardbeien van het ras wat ze het lekkerst vonden, zolang de voorraad strekte.
Joekels en lambada's
Een collega die onder andere Lambada's had meegenomen, baalde dat hij er thuis niet meer had ingeladen. Via het reguliere kanaal zijn ze tegenwoordig aan de straatstenen niet kwijt te worden, althans niet voor een eerlijke prijs. Daar in Soest vlogen de Lambada's als warme broodjes over de toonbank, nadat de mensen hadden kunnen proeven. De potentiële liefhebbers zijn er dus wél, maar die wordt dankzij het reguliere circuit iets onthouden. Een collega die aardbeiplantenkweker is stond er met vijf nieuwe rassen. Over sommige nieuwelingen waren de bezoekers lyrisch. Joekels van aardbeien, die ontzettend lekker smaakten, dat was toch wel helemaal tegen het vooroordeel in.
Roadshow: iedereen met z'n favoriet naar huis
We spraken er gisteren ter plekke al over. Dit soort publieksactiviteiten zouden we vaker moeten doen. Vaker? Ja, in principe elke dag ergens in Nederland als het aan mij ligt. Een soort Lekkerste Aardbeien van Nederland Roadshow. Laat de mensen verschillen proeven, vertel erover, vermaak de mensen met mooie aardbeienverhalen en iedereen gaat met zijn voor die dag favoriete aardbei naar huis. Telers die iets bijzonders telen, daar trots op zijn en vastlopen in het gangbare circuit zouden daar allemaal bij aan kunnen sluiten.
Zo dus, nu nog goed uitvoeren
Is hiermee aangetoond dat boeren eens moeten ophouden met klachten en weer gewoon naar de markt moeten? Dat hoeven ze niet allemaal. Je hebt een paar Jan Robbens, Peter van de Vens en Bas Heineke's nodig. Ze kunnen de superlekkerste aardbeien van nog 5 telers meenemen en de vragen daarover ook beantwoorden. Als ze dat per toerbeurt doen is het helemaal feest voor de telers en voor ons consumentenvolk. Dan kunnen ze bijvoorbeeld 14 dagen telen en oogsten en 1 dag 1 de 2 weken ons hun spullen eindelijk eens echt en lekker verkopen.
Zo zag Dorine Ruter van NieuwVers het. Ze zei: "Dit is gewoon echt. Tussen mensen. Heel wat anders dan onze verkiezingen. Van media naar mensen is een lange weg. Het kan sneller en echter. Dat blijkt."
Hoe verkoop je aardbeien? Dat probleem is dus gekraakt. Nou het nog goed uitvoeren.
Trouwens, zou het behalve voor aardbeieren ook voor kippeneieren zo werken?
Fotocredits: Ron Witkamp, Soestermarkt
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
De drie belangrijkste criteria voor een A merk:
1. hoge bekendheid
2. constante kwaliteit
3. overal verkrijgbaar
Ik zie niet in waarom dat voor een aardbei niet zou kunnen.
Leuk artikel, vol met kansen. Ik denk dat het ook belangrijk is om de juiste ketenpartners te kiezen.
Iedere ketenpartner dient een specialist te zijn met toegevoegde waarde. De teler die een aardbei teelt welke zich onderscheid in smaak. Het handelshuis met de contacten met de retail én met de ervaring hoe je iets onderscheidend van de 'bulk' in de markt moet zetten. En de retailer of het foodservice bedrijf die zorgt voor de verkoop aan de consument en/of horeca.
Als het initiatief van slechts één van de partijen komt dan zal het denk ik altijd bij een kleine niche blijven.
Wat @Henric zegt dat klopt. Ik kan nóg zo'n lekkere aardbeien telen als ik wil, maar zodra de Lidl, Jumbo en andere supers gaan stunten met de aardbeien om klanten te lokken, gaat mijn directe verkoop aan de consument met tweederde naar beneden. En dan moeten die bijzondere rassen in de jam. Om klanten te houden moet ik ook onder de kostprijs gaan verkopen, maar dat heb ik veel te veel jaren gedaan, met alle gevolgen van dien.
Willem, ik hoop dat je begrijpt dat ik een beetje advocaat van de duivel speel. Ik begrijp dat het heel inspirerend werkt om met de eindklant te praten. Maar daarna ga je weer terug naar je bedrijf, en moet je proberen die pallets handel kwijt te raken. En die consument gaat weer terug naar de Albert Heijn, waar deze week een pond aardbeien voor 1.99 staat.
De keten is op een bepaalde manier georganiseerd, en dat is niet voor niets. Dat veranderen betekent de klant veranderen, en dat valt zacht gezegd niet mee.
@henric had net heel antwoord gestuurd, maar dat is niet verzonden.
Samengevat: oog in oog staan met consumenten heeft NIETS te maken met kleinschalig en lokaal en terug naar vroeger. Het heeft alles te maken met het met je ogen gericht staan op de markt.
Een dagje op de markt is in de basis geen verdienmodel waar je een teeltbedrijf op kan runnen. Het geeft wel enorm veel inzicht en inspiratie. En als je samen met je vakbroeders om toerbeurten de consumenten in hun ogen aankijkt, dan zal je zien dat je sector enorm veel profijt daarvan heeft.
Kom een dagje op de Soestermarkt en je zal het ervaren.