Lees ook
Het regeerakkoord is een doorwrocht stuk werk. Tientallen pagina’s met maatregelen waarlangs Nederland de komende vier jaar strak geleid gaat worden. Dat wekt vertrouwen. Het is zelfs dermate gedetailleerd dat je je afvraagt wat een minister straks zelf nog mag bepalen, laat staan dat er invloed is van het parlement. Het regeerakkoord kent overduidelijk de signatuur van twee stedelijke, liberale partijen en twee gezinspartijen die dominant zijn op het platteland. Gelardeerd met honderden zinnen en maatregelen die er door gerichte lobby’s van belangenpartijen in zijn beland.

In algemene zin oogt het akkoord groen. Er wordt stevig ingezet op het realiseren van de klimaatdoelstellingen van Parijs. In 2030 moet Nederland de Europese koppositie te pakken hebben als het gaat om CO2 reductie. Huizen worden niet meer aangesloten op het aardgas. Emissies worden teruggedrongen en via een klimaatwet, klimaatakkoord en waarschijnlijk een klimaatminister wordt de strijd aangegaan met het broeikaseffect. Miljarden worden vrijgemaakt om de energietransitie in te zetten. Daar valt overigens bij nadere lezing wel wat op af te dingen. Want we blijven vrolijk 130 km per uur rijden, en de meeste emissiemaatregelen zijn drie kabinetten verder pas op volle sterkte. De helft van de winst moet dan komen uit sluiting van de kolencentrales, benutting van warmte en opslag van CO2 van de zware industrie. Dat is voorlopig vooral wishful thinking. Kortom, de ambitie is strak, de invulling lijkt zodanig gekozen dat het nog niet te veel pijn mag doen.

Transitie?
Curieus wordt het regeerakkoord als het om ons voedsel gaat. De afgelopen anderhalf jaar werd er door vier ministeries eendrachtig samengewerkt aan een beter voedselbeleid. De voedseltransitie stond centraal. De agrofoodsector moest zich heruitvinden om (nog) veel gezonder, duurzamer en innovatiever te gaan produceren. En met meer aandacht voor de balans met de natuur. Het akkoord kiest een andere route. Als je goed leest staan de woorden duurzaam, voedselzekerheid en voedselveiligheid centraal. We zijn hier goed in als BV Nederland, dus laten we op de ingeslagen weg doorgaan om de wereld ook op deze koers te krijgen.
De woordvoerder van stadspartij D66 was heel tevreden met dit akkoord. Ik denk dat vooral plattelandspartij het CDA en zijn lobbyisten blij zijn met het ‘verdwijnen’ van de transitie. Het is bizar te zien dat er nergens in de paragrafen over landbouw en voedsel gerept wordt van de noodzaak ons voedsel veel GEZONDER te maken. Voor onszelf EN voor de wereld

Nuttige zaken
Daarbij moet er in Nederland extra aandacht komen voor issues als stalbranden, bodemvruchtbaarheid, meer NVWA-inspecties, emissiereductie van methaan, een betere verdeling van de macht in de keten. En daarnaast bescherming van kwekersrecht en nieuwe veredelingstechnieken, het herstel van de algemeen verbindend verklaring voor delen van de sector, bescherming van de positie van de visserij en tal van andere uiterst nuttige zaken. Maar opvallend is dat er compleet is gebroken met woorden als transitie en voedselbeleid.

Gezonde voeding
De woordvoerder van stadspartij D66 was heel tevreden met dit akkoord. Ik denk dat vooral plattelandspartij het CDA en zijn lobbyisten blij zijn met het ‘verdwijnen’ van de transitie. Het is bizar te zien dat er nergens in de paragrafen over landbouw en voedsel gerept wordt van de noodzaak ons voedsel veel GEZONDER te maken. Voor onszelf EN voor de wereld. Nationaal kennen we meer dan een miljoen diabetes patiënten, een aantal dat snel stijgt. En een veelvoud aan mensen met overgewicht, vooral in de lagere inkomensklassen. Het aantal fastfoodrestaurants en bezorgdiensten is ook het afgelopen decennium explosief gestegen. De oplossing is alom bekend. Meer bewegen, het gezonder maken van bewerkt voedsel en vooral meer consumeren van water, groente en fruit. Je zou zeggen: kabinet, zet naast de ambities van een energietransitie ook een – gezonde – voedseltransitie. Dat is immers de aspiratie van honderden landelijke voedselgroepen en lokale voedselhelden.

Taboe
De werkelijkheid is dat deze idealen niet in het regeerakkoord beland zijn. De voedselbeweging lijkt sterk in de media, maar is tot op heden politiek krachteloos. In lijn met vorige kabinetten die mineraalwater van het lage naar het hoge btw tarief van frisdranken brachten, wordt er nu bijna 3 miljard euro aan belasting inkomsten gevonden door voedsel als groenten en fruit, brood, vis en vlees met 3 procent zwaarder te belasten. Dit heet in het akkoord vergroening van het systeem. Voor vlees valt dit nog uit te leggen, maar voor groente en fruit??? Dat gaat de lagere inkomensgroepen dus niet helpen gezonder te eten. Er wordt onder Volksgezondheid weliswaar ook enkele miljoenen uitgetrokken voor de strijd tegen overgewicht, maar dit is wel erg bescheiden. Voedselbeleid heeft tot doel het systeem zodanig te hervormen dat waarden als natuur, duurzaam en gezond geoptimaliseerd worden in de productie en consumptie van ons voedsel. Door slim en innovatief te opereren. En met die kennis en producten wereldwijd het systeem naar een hoger niveau te brengen. En alle lagen van de bevolking gezonder te voeden. Maar dat gaat niet als delen van de sector en de politiek gezonde voeding taboe verklaren.

Dit artikel afdrukken