Het doel van een voedselkeuzelogo is het makkelijker maken van gezonde keuzes. Enerzijds helpt het consumenten door het beschikbaar stellen van begrijpelijke informatie. Anderzijds motiveert het de voedingsmiddelensector tot productverbetering. Een voedselkeuzelogo waar nu de schijnwerpers op gericht staan is het Franse Nutri-Score. In februari is een internationale wetenschappelijke commissie begonnen om het achterliggend algoritme van Nutri-Score aan te passen zodat het beter past bij de Schijf van Vijf. Maar waarom eigenlijk? En wat is een algoritme?
Na een evaluatie van diverse Europese voedselkeuzelogo’s en veel politieke druk nationaal en internationaal vanuit het diverse partijen, koos de Nederlandse overheid (staatssecretaris Paul Blokhuis) in november 2019 voor het invoeren van het voedselkeuzelogo Nutri-Score.
Waarom aanpassen?
Maar wel onder de voorwaarde dat het algoritme wordt aangepast. Dat was een politiek compromis. Wij, 170 voedingswetenschappers, diëtisten en artsen, hadden namelijk bezwaar gemaakt tegen de Nutri-Score, omdat deze in strijd is met de Schijf van Vijf, de manier waarop wij in Nederland over gezonde keuzes communiceren. De oplossing hiervoor: zorg dat Nutri-Score en de Schijf van Vijf wél bij elkaar passen door het achterliggende algoritme aan te passen. En dat gaat dus nu gebeuren. Echter niet alleen voor Nederland, maar op Europees niveau, althans voor 7 landen (Frankrijk, Nederland, België, Duitsland, Luxemburg, Zwitserland, Spanje).
Nutri-Score
Het voedselkeuzelogo Nutri-Score staat op de voorkant van de verpakking van voedingsmiddelen. Er zijn 5 verschijningsvormen: A, B, C, D, E. Voedingsmiddelen met een donkergroene A zijn het meest gezond. De minst gezonde voedingsmiddelen krijgen een rode E.
Welke kleur en letter een voedingsmiddel krijgt wordt bepaald door de samenstelling van het product. Zo krijgt een voedingsmiddel pluspunten voor eiwit, vezels, groente en fruit. En minpunten voor energiegehalte (kcal/kJ), suikers, verzadigd vet en zout. De totaalscore bepaalt of een voedingsmiddel een A, B, C, D of E krijgt. Dat is het algoritme. Een donkergroene A staat dus voor de meest gezonde samenstelling. Voedingsmiddelen met de minst gezonde samenstelling krijgen een rode E.
Weging van positieve en negatieve punten
Nutri-Score weegt positieve en negatieve voedingsstoffen. Dat is ook meteen een probleem van dit algoritme. En oorzaak van veel onlogische scores. Zoals Chocoballs ontbijgranen en Naturel muesli, allebei met een donkergroene A. Of de Nesquick chocolade shake (19g suiker) en half volle melk (5g suiker) allebei een lichtgroene B. Fabrikanten hoeven de suikergehaltes niet te verlagen, voor een betere score kunnen ze ook de vezels of eiwitten verhogen. Maar daar wordt het voedingsmiddel niet gezonder door.
Andere onlogische keuzes
Doordat Nutri-Score dezelfde puntentelling gebruikt voor vrijwel alle voedingsmiddelen, gaat het op verschillende plaatsen mis: er zijn voedingsmiddelen die een A of B krijgen maar niet in de Schijf van Vijf passen. Zoals cola light, Chocoballs ontbijtgranen en chocolademelk. Ook zijn er voedingsmiddelen die wel in de Schijf van Vijf vallen maar toch een ongezonde C, D of E Nutri-Score krijgen. Voorbeelden daarvan zijn olijfolie en 30+ kaas. Ik schreef daar eerder een blog over.
Wat zou de commissie die het algoritme van de Nutri-score gaat aanpassen, dan moeten gaan doen? Ik heb daar wel ideeën over. In mijn volgende tekst vertel ik daar meer over.
Dit artikel afdrukken
Waarom aanpassen?
Maar wel onder de voorwaarde dat het algoritme wordt aangepast. Dat was een politiek compromis. Wij, 170 voedingswetenschappers, diëtisten en artsen, hadden namelijk bezwaar gemaakt tegen de Nutri-Score, omdat deze in strijd is met de Schijf van Vijf, de manier waarop wij in Nederland over gezonde keuzes communiceren. De oplossing hiervoor: zorg dat Nutri-Score en de Schijf van Vijf wél bij elkaar passen door het achterliggende algoritme aan te passen. En dat gaat dus nu gebeuren. Echter niet alleen voor Nederland, maar op Europees niveau, althans voor 7 landen (Frankrijk, Nederland, België, Duitsland, Luxemburg, Zwitserland, Spanje).
Nutri-Score
Het voedselkeuzelogo Nutri-Score staat op de voorkant van de verpakking van voedingsmiddelen. Er zijn 5 verschijningsvormen: A, B, C, D, E. Voedingsmiddelen met een donkergroene A zijn het meest gezond. De minst gezonde voedingsmiddelen krijgen een rode E.
Nutri-Score weegt positieve en negatieve voedingsstoffen. Dat is ook meteen een probleem van dit algoritme. En oorzaak van veel onlogische scores.Het algoritme uitgelegd (zie afbeelding):
Welke kleur en letter een voedingsmiddel krijgt wordt bepaald door de samenstelling van het product. Zo krijgt een voedingsmiddel pluspunten voor eiwit, vezels, groente en fruit. En minpunten voor energiegehalte (kcal/kJ), suikers, verzadigd vet en zout. De totaalscore bepaalt of een voedingsmiddel een A, B, C, D of E krijgt. Dat is het algoritme. Een donkergroene A staat dus voor de meest gezonde samenstelling. Voedingsmiddelen met de minst gezonde samenstelling krijgen een rode E.
Weging van positieve en negatieve punten
Nutri-Score weegt positieve en negatieve voedingsstoffen. Dat is ook meteen een probleem van dit algoritme. En oorzaak van veel onlogische scores. Zoals Chocoballs ontbijgranen en Naturel muesli, allebei met een donkergroene A. Of de Nesquick chocolade shake (19g suiker) en half volle melk (5g suiker) allebei een lichtgroene B. Fabrikanten hoeven de suikergehaltes niet te verlagen, voor een betere score kunnen ze ook de vezels of eiwitten verhogen. Maar daar wordt het voedingsmiddel niet gezonder door.
Andere onlogische keuzes
Doordat Nutri-Score dezelfde puntentelling gebruikt voor vrijwel alle voedingsmiddelen, gaat het op verschillende plaatsen mis: er zijn voedingsmiddelen die een A of B krijgen maar niet in de Schijf van Vijf passen. Zoals cola light, Chocoballs ontbijtgranen en chocolademelk. Ook zijn er voedingsmiddelen die wel in de Schijf van Vijf vallen maar toch een ongezonde C, D of E Nutri-Score krijgen. Voorbeelden daarvan zijn olijfolie en 30+ kaas. Ik schreef daar eerder een blog over.
Wat zou de commissie die het algoritme van de Nutri-score gaat aanpassen, dan moeten gaan doen? Ik heb daar wel ideeën over. In mijn volgende tekst vertel ik daar meer over.
Voedingsexpert Annet Roodenburg is lector aan de HAS Hogeschool in Den Bosch. Al 2 decennia houdt ze zich bezig met voedselkeuzelogo's. Ze vindt de Farm-to-Fork-strategie een goed moment voor een serie artikelen over voedselkeuzelogo’s. Die verschijnen hier wekelijks op vrijdagmiddag. Ze laat zien wat voedselkeuzelogo’s beogen, hoe ze werken en wat volgens haar de beste oplossing is om de consument te helpen gezond te kiezen.
Annets voorgaande tekst is te vinden onder de volgende link: Waarom een voedselkeuzelogo?
Annets voorgaande tekst is te vinden onder de volgende link: Waarom een voedselkeuzelogo?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De schijf van vijf. Spruitjeslucht uit de jaren 60.
Meerdere keren per dag op elke media de schijf van vijf promoten zou inderdaad al een begin zijn. Beetje tegengif voor het overspoelen met reclame voor ongezond eten.
"Het doel van een voedselkeuzelogo is het makkelijker maken van gezonde keuzes".
Hier lijkt sprake te zijn van een groot misverstand?
Ik verzucht het nog maar eens: wie bepaalt wat gezond voedsel is?
Waar blijft de nadruk op vers en onbewerkt als meest voor de hand liggende gezonde keuze?
Waarom wordt er gesproken over meer of minder gezonde keuzes, terwijl het voornamelijk gaat over meer of minder ongezonde keuzes. Ik zou dan ook niet kiezen voor groen als ''meest gezond'', maar voor een lichte variant van rood voor ''minst ongezond''.
Mensen die hun volledige voedselpakket samenstellen uit producten met A's en B's op het etiket krijgen nu de indruk dat ze heel erg goed bezig zijn.
Neem nou die toegevoegde vezels in droge producten. Vezels zonder voldoende vocht zijn uitermate ongezond, want veroorzaken verstopping en vertraagde darmpassage ofwel obstipatie.
Wat een armoede in de presentatie en de discussies hier vaak ten toon gesteld. Weten we eigenlijk wel waar het echt om gaat? Als voorbeeld uit het gepresenteerde.
Na een evaluatie van, en veel politieke druk, koos de Nederlandse overheid (staatssecretaris Paul Blokhuis) voor het invoeren van het voedselkeuzelogo Nutri-Score. Dat was een politiek compromis. Het is toch de Schijf van Vijf, de manier waarop wij in Nederland over gezonde keuzes communiceren.
Ik mag toch hopen dat Annet Roodenburg, vanuit haar professie, in haar notities uiteindelijk uitkomt op een beeldvorming wat gezonds voedsel inhoudelijk echt voor stelt.
In dat kader wil ik haar de volgende gedachten graag meegeven.
Gezond voedsel heeft die voedingstoffen in zich, in de goede hoeveelheid, de goede vorm en de juiste balans, die ons lichaam van ons voedsel vraagt.