Stier presenteerde zijn Bonaverde machine tijdens het congres van de Colombiaanse Federatie van Koffietelers in Bogotá. Daar keken de telers en branders wel een beetje raar op van het stijlvolle, slanke machientje dat nauwelijks groter is dan een normale thuiskoffiezetmachine. Volgens Stier kan zijn Bonaverde groene koffiebonen op precies de juiste temperatuur en precies lang genoeg roosteren. Het hele proces duurt maar net iets langer dan het zetten van een pot normale filterkoffie. Maar de consument krijgt wel een machine én koffie die met kop en schouders boven de concurrentie uitsteekt. Geen kleine prestatie in de koffiewereld die steeds meer 'upscale' wordt dankzij het oprukken van Nespresso en barista's wereldwijd. "Dit is de meest verse koffie die je ooit zult proeven", zegt Stier op Reuters. Alsof je koffie direct op de koffieplantage drinkt.
Crowd-funding
Stier werkte tot 2011 als advocaat, maar richt zich sindsdien op het ontwikkelen van zijn Bonaverde. Zo haalde hij door middel van crowd-funding 2,5 miljoen dollar op. Inmiddels hebben zich zo'n 3400 klanten voor de eerste lichting van 5000 machines ingeschreven. In eerste instantie gaat Stier de machines - en bonen - uitsluitend via internet leveren. De eerste machines (in China geproduceerd) worden medio 2015 geleverd.
40-60% marge te verdelen tussen boer en consument
De machine wordt gevuld met groene bonen. Voordeel voor alle betrokkenen: groene bonen blijven langer vers dan geroosterde. Via een app kunnen consumenten precies zien van welke teler hun bonen afkomstig zijn. In de zakjes koffiebonen zit een microchip die het optimale rooster-proces van de bonen in gang zet. Versgeroosterde bonen zijn de beste garantie voor een smaakvol kopje koffie, en met de Bonaverde komt die mogelijkheid onder handbereik voor iedereen die er € 299 voor over heeft.
Bonaverde zet daarnaast de Bonaverde Marketplace op, waarmee koffietelers van over de hele wereld rechtstreeks aan consumenten kunnen leveren. Daarmee worden (de vele) tussenstappen in de keten vermeden en houden de telers meer aan hun koffie over. Zon'n 40 tot 60% van de meerwaarde van koffie gaat zitten in het roosteren.
Als je zoveel geld kunt weghalen bij de koffiebranders en het verdeelt tussen boer en consument, heb je wat te pakken. Als dat geen win-win is... Dat vindt ook wereldverbeteraar en ondernemer Gunter Pauli. Daarom investeert hij in Bonaverde.
Dit is ondernemend fair koffie zetten zonder zielig te hoeven doen.
Fotocredits: www.bonaverde.com
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ha Robert-Jeroen, je hebt waarschijnlijk gelijk dat het eerder tot eerlijke handel komt als we niet gaan zitten wachten op the next big thing - in dit geval Bonaverdes handelsplatform - maar zelf de boer op gaan. Het heeft er inderdaad alle schijn van dat Bonaverde onder het vaandel fairtrade het zelfde trucje wil uithalen als Nespresso en Senseo - waar ik overigens nooit ingetuind ben. Ik wacht het antwoord op mijn vraag aan Bonaverde (waar blijft de koffie) rustig af en geef het idee vooralsnog het nadeel van de twijfel.
Maar, voel ik daar een redactioneeltje aankomen?
Zelf koffie kopen, branden er is genoeg over te melden.
Wbt dat desembrood kan ik tot mijn verdediging slechts aanvoeren dat 'ie van 100 procent spelt moet zijn. Verder alleen zout en water. Waarmee ik het mezelf niet gemakkelijk maak. Goed voornemen voor 2015 is de constructie van een kleine rijskast om het proces te standaardiseren. Dat zal de kefir ook goed doen in de koude wintermaanden.
Beste Arjan, ik vermoed dat de markt voor (de grondstoffen voor) wijn en koffie goed te vergelijken is. Het enige verschil is waarschijnlijk dat de laatste in landen verbouwd wordt waar het gemiddeld dagloon nog lager is.
Wat betreft Bonaverde, ik zie weinig heil in zo'n gesloten systeem. Afgezien van de kwestbaarheid van een alles-in-een-doos systeem, is nauwelijks verschil tussen de lock-in die Nespresso al meer dan 25 jaar oplegt en het Bonaverde eco-systeem. In beide gevallen zitten consumenten lange tijd vast aan één systeemeigenaar en diens goede intenties.
Ervaring leert dat die goede bedoelingen doorgaans sterk verwateren door commerciële belangen, eigen agenda's van het management en de weerbarstige realiteit van de markt. De fairtrade illusie doemt hier ook op.
Dan liever zelf een brandertje en verder volledig vrije keuze. Door het 'net is de wereld kleiner geworden en producenten en importeur/retailer weten elkaar steeds vaker te vinden. Op sommige forums worden group buys door consumenten zelf georganiseerd.
Het is kortom niet meer zo moeilijk eerlijker koffie te kopen en zelf te branden.
Het is zelfs makkelijker dan brood bakken van zuurdesem. Al blijf ik het vreemd vinden dat dat jou niet lukt.
Hallo Robert-Jeroen, het is met koffie al niet anders dan met wijn; en welk ander landbouwproduct dan ook. Veel Spaanse wijnproducenten hebben niet eens een eigen bottellijn. Ze produceren voor de bulk en laten eventueel een klein deel door een mobiele bottelaar 'flessen'. De markt in het noorden bereiken valt niet mee en als het al lukt is het vaak een supermarkt die de producent het vel over de oren trekt.
Goede en slechte partijen worden vakkundig door elkaar gehusseld en met kunst en vliegwerk tot een herkenbaar massaproduct verwerkt. Omdat 'de klant' dat zogenaamd wil. Voor individuele producenten valt er vaak geen eer te behalen. Willen ze onder eigen label verkopen dan moeten ze via dure beursruimte medailles 'kopen' enzovoorts. In plaats van een race naar de bodem aan de ene kant en een veel duur marketing gedreven kwaliteitssegment aan de andere kant, ligt de grote winst in het midden: goede kwaliteit - standaard 'bio' - met een fatsoenlijke prijs voor zowel de producent als de consument.
Bijkomstig voordeel van de (internet)globalisatie is dat de handel steeds minder in handen is van de facto monopolisten. De democratisering van de handel begint op gang te komen. Het feit dat jij nu al kunt kiezen uit koffiebonen van over de hele wereld, was tot voor kort ongehoord. Laat staan in de VOC-mentaliteit van de handelsmonopolisten.
Maar we zijn er nog lang niet. 'Eerlijke' prijsvorming blijft problematisch. Getuige ook het feit dat Bonaverde wél de machine voor elkaar heeft, maar nog geen bonen levert. Dat zou natuurlijk precies andersom moeten. Want als ik je goed begrepen heb is zelf branden iets wat prima zelf te doen is.
(Hoewel je dat ook beweerde van desembrood en dat rijst bij mij vooralsnog niet de pan uit ;-)
Beste Arjan, ik koop mijn ongebrande bonen bij enkele daarin gespecialiseerde (online) winkels. De marge van die leveranciers komt dus nog op de prijs die de importeur per kg rekent. Die laatste is uiteraard vooral geïnteresseerd in de verkoop van grote hoeveelheden (denk: pallets met 60kg balen) en niet in verkoop aan consumenten.
Bij mijn leveranciers koop ik alleen soorten koffie van hoge kwaliteit, waarvan ik sterk betwijfel of Melitta die zou inkopen. Als dat al zo zou zijn, betreft het vermoedelijk een gering percentage in een blend met grotendeels "milds" (zeg maar, goedkope bulkkoffie met neutrale smaak).
Van die bulkkoffie gaat het grootste deel naar tussenhandel (verwerking, exporteur, vervoer, importeur). Bedenk daarbij dat, net als veel andere grondstoffen, ook de koffiehandel een futures markt is. Kort door de bocht, voordat een boon geoogst wordt, kan deze al vele malen van "eigenaar" veranderd zijn.
Al met al vermoed ik dat van de 4 dollar marktindex, een koffieboer misschien een paar dubbeltjes overhoudt.
Koffie van (zeer) hoge kwaliteit wordt vrijwel altijd buiten het circuit van bulkhandel verkocht, soms via veilingen, soms rechtstreeks van de boer ingekocht door de importeur, wat soms een koffiebrander/-koper is die ook direct aan consumenten levert. Daarbij kan de koffieboer een (hoge) prijs bedingen.
Bij dit laatste moet wel de kanttekening geplaatst worden dat het hier gaat om een schaars goed. Op de meeste plaatsen op aarde is het door omstandigheden alleen mogelijk koffie van middelmatige kwaliteit te verbouwen; bulkkoffie dus.
Weinig koffieboeren verkeren in de luxe omstandigheden dat zij in staat zijn koffie van werkelijk hoge kwaliteit te leveren. Een koffieboer moet veel kennis in huis hebben om die kwaliteit te kunnen produceren en moet bovendien een redelijk groot areaal hebben om op lange termijn winstgevend te zijn. Die combinatie van factoren is vrij zeldzaam.
Vaker komt het voor dat (kleinere) koffieboeren in cooperaties kennis delen, gezamenlijk de eerste verwerking (laten) uitvoeren en hun koffe als cooperatie verkopen. Dergelijke koffie kan ook heel goed zijn, al is de kwaliteit tot zekere hoogte afhankelijk van de zwakste schakel.
Een paar dagen geleden heb ik een Rwandese koffie van zo'n cooperatie gebrand. Het verwerkingsbedrijf (Buf Café) sorteert de bonen op kwaliteit en biedt ze aan op de vrije markt. De cooperatie van koffieboeren houdt er een goede boterham aan over.
De koffiebrander (ook: de thuisbrander) betaald er wel fors voor, zo'n 24 euro per kg, brandverlies meegerekend. Maar lekker dat het is!
Robert-Jeroen, waar koop jij je groene bonen? En koop je daar, naast die goede Braziliaanse van 12,50 per kg, ook die van het soort die de D.E.'s en Nestlé's van deze wereld gebruiken? De Melitta die ik nu drink kost in de winkel 8 euro per kg. Gemalen en gebrand. Rekening houdend met 15 - 20 procent brandverlies correspondeert dat met ca. 10 euro aan groene bonen.
"Zon'n 40 tot 60% van de meerwaarde van koffie gaat zitten in het roosteren", meldt de tekst hierboven. Wat dan neerkomt op een kiloprijs van gemiddeld 5 euro voor een kilo groene bonen.
Momenteel kost koffie in bulk 4 dollar per kg wat dan weer neerkomt op 3,20 per kg in euro's. Wat zou de boer krijgen? De helft?
Dus als de winst zoals Bonaverda zegt na te streven inderdaad verdeeld wordt tussen de boer en de consument, dan lijkt een prijs van 6 euro per kg bijzonder fair.