De ontwikkelingen op het gebied van technologie zijn bijna niet meer bij te houden. We sturen sondes de ruimte in. Kunnen haast niet wachten op de zelfrijdende auto. Willen alles van ons lichaam weten via een smart watch en sommigen hebben het zelfs al over breinimplantaten. Maar als het over ons eten gaat, zijn we ineens wars van technologie. Genetisch gemodificeerde gewassen (GMO of GGO) zijn omstreden en bij synthetische geur-, kleur en smaakstoffen trekken ook velen hun wenkbrauwen op. Eten moet 'echt' en 'natuurlijk' zijn, er moet vooral niet mee geknutseld zijn.
Extreme 'engineering'
Maar, buiten het zicht van het grote publiek, vindt alweer een nieuwe ontwikkeling plaats, schrijft The Guardian. En het is zelfs zo dat de eerste producten waarin deze 'extreme' engineering toegepast is, hun weg naar de schappen al gevonden hebben. Zonder dat we dat weten, laat staan dat het grote publiek zich er van bewust is.
Synthetische biologie
Het gaat om stoffen die door middel van synthetische biologie, synbio, gemaakt worden. In tegenstelling tot 'gewone' GGO's, waarbij stukjes DNA geknipt en geplakt worden om gunstige eigenschappen van een ander organisme direct in te brengen, gaat het bij synbio om helemaal nieuwe organismes met een DNA dat op de computer samengesteld is. Denk aan algen of bacteriën die stoffen kunnen produceren die anders (te) duur zouden zijn om te winnen, zoals geurstoffen of medicijnen.
Synbio is met name voortgekomen uit de pogingen om biobrandstoffen te laten produceren door algen. Dat blijkt vooralsnog commercieel onhaalbaar, dus zijn de producenten gaan kijken wat er verder nog aan interessants met hun technologie te maken zou zijn. Daarbij kwamen ze al gauw uit op kostbare ingrediënten voor consumentenproducten zoals parfums en cosmetische producten - en smaakstoffen. Daarmee hebben ze wel succes, zie bijvoorbeeld de recente case van de 'synbio' vanilline. Maar verreweg het meeste onderzoek naar deze producten vindt achter gesloten deuren plaats. Namen van producenten - en hun afnemers - zijn grotendeels onbekend.
Wantrouwen
Dat lijkt met name ingegeven te worden door het wantrouwen dat deze nieuwe synthetische maar wel levende producten omgeeft.
Dat wantrouwen is enorm. Geen wonder dus dat producenten hinken op twee gedachten: moet je er trots mee pronken of moet je het juist zoveel mogelijk verstoppen? Toen Ecover, producent van eco-schoonmaakmiddelen, bekend maakte synbio-olie te gaan gebruiken, kreeg het een storm van kritiek over zich heen. Willen de synbio-adepten enige kans op succes hebben, zullen ze volledig transparant moeten worden en aan consumenten de voordelen van de nieuwe technologie moeten uitleggen, schrijft The Guardian. Want die voordelen zijn er: je kunt met synbio de wereld helpen voeden zonder de gebruikelijke ecologische bezwaren. De groeiende wereldbevolking en haar honger naar meer dierlijke eiwitten kan door synbio (mede) ondervangen worden - zo is ook kweekvlees een synbio-toepassing.
Vorige maand nog riepen de vertegenwoordigers van 194 lidstaten van de United Nations Convention on Biological Diversity alle leden van de UN op een 'voorzichtige' aanpak te hanteren ten opzichte van synbio ontwikkelingen en producten daarvan alleen voor veldproeven goed te keuren na 'het uitvoeren van afdoende risico-afwegingen'. Dru Oja Jay, woordvoerder voor de ETC Group (een internationale waakhond die de impact van nieuwe technologieën op mensenrechten en ecologische diversiteit bijhoudt), zegt in The Guardian: "Het gaat voor een heleboel controverse zorgen. [..] Je hebt het over iets dat totaal transformatief is, en, om het in het gebruikelijke jargon te zeggen, disruptief."
Behoedzaam
De grote vraag bij dit alles is of en zo ja, waar consumenten precies hun hakken in het zand gaan zetten ten aanzien van synbio. Want de algemene opinie mag dan overwegend voor traditionele (landbouw)methoden zijn, zonder dat we het weten is synbio al volop in gebruik voor het maken van medicijnen, biobrandstoffen, verpakkingen én voedsel en plukken we daar allemaal de vruchten van.
"Het is heel moeilijk, in het licht van de manier waarop we denken over voedselrisico's, om op te staan en iets te zeggen dat iets absoluut veilig is en dat er geen risico is", zegt Paul Thompson (hoogleraar agricultural, food and community ethics aan de Michigan University). "Voedselrisico's zijn erg complex. Het is niet duidelijk of iets van wat we eten of traditioneel gegeten hebben wel veilig is. Evenmin is duidelijk of we hier ooit wel zorgvuldig hebben nagedacht in het verleden." Kortom: hét woord rondom synbio is... behoedzaam.
Media zullen er de komende 5 jaar bol van staan
Maar er is een groot MAAR: de potentie van synbio is zo groot en belooft zoveel goedkopere grondstoffen dat fabrikanten er niet omheen kunnen kijken. Daarbij komt dat er nog geen enkele regelgeving is om de nieuwe technologische mogelijkheden te reguleren. Aangezien wetten altijd pas komen, nadat nieuwe zaken mogelijk blijken, valt met zekerheid te voorspellen dat de media de komende 5 jaar bol zullen staan van de 'schandalen' die synbio producenten ons voorzetten (en al stiekum in ons eten hebben gestopt).
Fotocredits: 'Algae in the Matrix', Steve Jurvetson
Dit artikel afdrukken
Extreme 'engineering'
Maar, buiten het zicht van het grote publiek, vindt alweer een nieuwe ontwikkeling plaats, schrijft The Guardian. En het is zelfs zo dat de eerste producten waarin deze 'extreme' engineering toegepast is, hun weg naar de schappen al gevonden hebben. Zonder dat we dat weten, laat staan dat het grote publiek zich er van bewust is.
Synthetische biologie
Het gaat om stoffen die door middel van synthetische biologie, synbio, gemaakt worden. In tegenstelling tot 'gewone' GGO's, waarbij stukjes DNA geknipt en geplakt worden om gunstige eigenschappen van een ander organisme direct in te brengen, gaat het bij synbio om helemaal nieuwe organismes met een DNA dat op de computer samengesteld is. Denk aan algen of bacteriën die stoffen kunnen produceren die anders (te) duur zouden zijn om te winnen, zoals geurstoffen of medicijnen.
Synbio is met name voortgekomen uit de pogingen om biobrandstoffen te laten produceren door algen. Dat blijkt vooralsnog commercieel onhaalbaar, dus zijn de producenten gaan kijken wat er verder nog aan interessants met hun technologie te maken zou zijn. Daarbij kwamen ze al gauw uit op kostbare ingrediënten voor consumentenproducten zoals parfums en cosmetische producten - en smaakstoffen. Daarmee hebben ze wel succes, zie bijvoorbeeld de recente case van de 'synbio' vanilline. Maar verreweg het meeste onderzoek naar deze producten vindt achter gesloten deuren plaats. Namen van producenten - en hun afnemers - zijn grotendeels onbekend.
Wantrouwen
Dat lijkt met name ingegeven te worden door het wantrouwen dat deze nieuwe synthetische maar wel levende producten omgeeft.
Dat wantrouwen is enorm. Geen wonder dus dat producenten hinken op twee gedachten: moet je er trots mee pronken of moet je het juist zoveel mogelijk verstoppen? Toen Ecover, producent van eco-schoonmaakmiddelen, bekend maakte synbio-olie te gaan gebruiken, kreeg het een storm van kritiek over zich heen. Willen de synbio-adepten enige kans op succes hebben, zullen ze volledig transparant moeten worden en aan consumenten de voordelen van de nieuwe technologie moeten uitleggen, schrijft The Guardian. Want die voordelen zijn er: je kunt met synbio de wereld helpen voeden zonder de gebruikelijke ecologische bezwaren. De groeiende wereldbevolking en haar honger naar meer dierlijke eiwitten kan door synbio (mede) ondervangen worden - zo is ook kweekvlees een synbio-toepassing.
Vorige maand nog riepen de vertegenwoordigers van 194 lidstaten van de United Nations Convention on Biological Diversity alle leden van de UN op een 'voorzichtige' aanpak te hanteren ten opzichte van synbio ontwikkelingen en producten daarvan alleen voor veldproeven goed te keuren na 'het uitvoeren van afdoende risico-afwegingen'. Dru Oja Jay, woordvoerder voor de ETC Group (een internationale waakhond die de impact van nieuwe technologieën op mensenrechten en ecologische diversiteit bijhoudt), zegt in The Guardian: "Het gaat voor een heleboel controverse zorgen. [..] Je hebt het over iets dat totaal transformatief is, en, om het in het gebruikelijke jargon te zeggen, disruptief."
Behoedzaam
De grote vraag bij dit alles is of en zo ja, waar consumenten precies hun hakken in het zand gaan zetten ten aanzien van synbio. Want de algemene opinie mag dan overwegend voor traditionele (landbouw)methoden zijn, zonder dat we het weten is synbio al volop in gebruik voor het maken van medicijnen, biobrandstoffen, verpakkingen én voedsel en plukken we daar allemaal de vruchten van.
"Het is heel moeilijk, in het licht van de manier waarop we denken over voedselrisico's, om op te staan en iets te zeggen dat iets absoluut veilig is en dat er geen risico is", zegt Paul Thompson (hoogleraar agricultural, food and community ethics aan de Michigan University). "Voedselrisico's zijn erg complex. Het is niet duidelijk of iets van wat we eten of traditioneel gegeten hebben wel veilig is. Evenmin is duidelijk of we hier ooit wel zorgvuldig hebben nagedacht in het verleden." Kortom: hét woord rondom synbio is... behoedzaam.
Media zullen er de komende 5 jaar bol van staan
Maar er is een groot MAAR: de potentie van synbio is zo groot en belooft zoveel goedkopere grondstoffen dat fabrikanten er niet omheen kunnen kijken. Daarbij komt dat er nog geen enkele regelgeving is om de nieuwe technologische mogelijkheden te reguleren. Aangezien wetten altijd pas komen, nadat nieuwe zaken mogelijk blijken, valt met zekerheid te voorspellen dat de media de komende 5 jaar bol zullen staan van de 'schandalen' die synbio producenten ons voorzetten (en al stiekum in ons eten hebben gestopt).
Fotocredits: 'Algae in the Matrix', Steve Jurvetson
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Sorry hoor,
maar als het over bovenstaand stuk moet gaan, denk ik dat we terug moeten naar hoe ingewikkeld onze lijven en de instandhouding daarvan door voeding in elkaar zitten.
Een enkel ingrediënt (kaas, brood, thee) van een maaltijd bevat al honderden, zo niet duizenden stofjes. Een hele maaltijd is dus al niet meer te analyseren. Wat wij nu als goede voeding zien is in de loop van vele generaties uitproberen ontstaan, en gezien alle 'beschavingsziektes' is het nog niet zo simpel daar met nieuwe voedingsmiddelen het evenwicht in te bewaren.
Dus inderdaad is behoedzaamheid op zijn plaats.
Anja, mogelijk gaat het als met een bloemengieter, het water stroomt voluit totdat hij helemaal leeg is.
Wil je verandering dan moet je inderdaad zorgen dat de primaire sector op zijn minst weer wat ruimer in zijn jasje komt te zitten. En zelfs dan ben je er nog lang niet. Nu worden alle productiemiddelen tot het uiterste uitgebuit. Daar lijkt in dit land voorlopig nog geen einde aan te komen, immers de heersende ideologie van de huidige partijen die aan de macht zijn en/of dringen gaat qua ideologie precies de verkeerde kant op. Wie investeert er in? Een mestbalans voor elk huishouden die daarvoor geld vrij maakt?
#3 Hendrik; Wie heeft er nu, in de huidige maatschappij, geld over voor fosfaten? In de toekomst wel schaars, maar nu nog niet. Toch? Zonder fosfaat geen leven. Maar wie investeerd er in? De consument heeft er geen benul van.
Dat is niet afstompen, dat is veranderen. Mijn ouders kunnen dingen die ik niet kan, omdat ik dat niet geleerd heb. Ik kan een boel dingen die mijn ouders niet kunnen, omdat ik dat wel geleerd heb. Ben ik nu afgestompt of anders?
Vroeger hadden weinig mensen veel geld en deed men daarom veel zelf, ten koste van vrije tijd. Nu bel je gewoon een klusjesman en ga je bezig met wat je zelf leuk vindt om te doen, muziek maken, dansen, sporten, lezen, werken, je hebt alle keus. Wie bepaalt welke vaardigheden noodzakelijk zijn in het leven? Zou Obama of Rutte weten hoe je een kastje in elkaar timmert?
En wat is het probleem met afhankelijk zijn? Je bent altijd afhankelijk van vele dingen. Van mensen, van het seizoen, van het weer, en ja, tegenwoordig van elektriciteit. Er is al een hele generatie opgegroeid die altijd met stroomt heeft geleefd, en geen levensontwrichtende stroomstoring heeft gehad. Valt het onverhoopt uit, dan ga je wat anders doen, boek lezen bij kaarslicht, wandelen etc. Is dat zo problematisch? Of moet iedereen bij de padvinders om te leren vuur te maken, een beest te vangen, een tent te bouwen? Kun jij vuur maken als je in het bos neergezet wordt, een beest vangen, eetbare planten, knollen en vruchten vinden en bereiden? Hoe lang overleef jij in het bos in je uppie? Is het erg als je die vaardigheden niet bezit maar wel weer een boel andere dingen weet en kan?
Om Socrates (400 v. Chr.) maar eens te citeren: "De jeugd van tegenwoordig houdt van luxe, heeft slechte manieren, heeft minachting voor alle gezag en heeft geen eerbied voor ouderdom." Tis wat met die jeugd, dat wordt niks meer in de toekomst! ;)
Maar goed, we dwalen ernstig af van de discussie. ;)
Afgestompt raken van wat er werkelijk om je heen gebeurt bijv? Blijf maar kijken en meestemmen met al die muziektalentenjachten, dat de dollar op instorten staat ben je je niet bewust van. Kijk eens naar het gebruik van rekenmachines, wij mochten die alleen bij wiskunde gebruiken, het meeste moesten we uit ons hoofd doen, gebeurt dat nog? Jongelui die de helft van mijn leeftijd zijn kunnen al niet meer hoofdrekenen.
Ik las laatst een reactie in een ander artikel hier op foodlog over 'de school waar niet meer met de hand geschreven wordt' Handig, maar wat nu als all stroom uitvalt, typemachines bestaan niet meer en je moet terug naar handgeshreven berichten? Niemand kan dan nog schrijven. Kan er nog iemand met doodgewoon hamer, schroevendraaier enz uit de voeten? Veel jongelui niet meer, dat wordt niet meer geleerd.
Ga zo maar door, dat bedoel ik met afgestompt raken.