Een omroepman versprak zich woensdagavond even. Hij schakelde over naar 'de verkiezingsaanslagen'.

Het was ook even schrikken, maar de cijfers zijn koel en duidelijk: Forum voor Democratie werd vanuit het niets de grootste partij in de Eerste Kamer.

Na de tramaanslag in Utrecht staakte Forum afgelopen maandag zijn campagne niet. Andere partijen spraken er schande van. Zij waren netjes; het Forum niet.

De door de zittende macht toen nog als een melaatse behandelde, was de man die meteen na de verkiezingen de witte ('boreale') Uil van Minerva nog eens nadrukkelijk uit de as van omvolking, cultuur-marxisme, culturele diversiteit en klimaatarmoede wilde laten herrijzen.

Premier Rutte en zijn recent verworven gedoogpartner Jesse Klaver van GroenLinks feliciteerden Forum-trekker Thierry Baudet direct na het bekend worden van de verkiezingsuitslagen met zijn overwinning. 'Boe' roepen mocht niet van Klaver. Volgens Rutte zijn felicitaties een goed gebruik na een campagne waarin de taal misschien wat harder was dan echt bedoeld. Rutte heeft alle vertrouwen in de bestuurbaarheid van het land, zei hij toen hij nog dacht dat zijn VVD weer de grootste partij in de Eerste Kamer was geworden.

En nu? Twee scenario's liggen voor de hand.

Veel water bij de klimaatwijn
De klimaatzorgen waaien politiek weer over. Een parlementair bepalende groep afgevaardigden van burgers vindt ze te duur. Het Klimaatakkoord lag al half van tafel. Dat was de facto het geval toen Rutte het naar zich toetrok omdat het CPB had berekend dat het te duur zou worden voor burgers. GroenLinks sloot zich aan en moet geweten hebben dat er flink wat water bij de wijn van het ondemocratische polderakkoord zou moeten. Volgens Trouw moet links nu flink gaan samenwerken om het overeind te houden.

Dat zal niet gebeuren. De realiteit is dat Baudet de druk zal blijven opvoeren. Er zal nog veel meer water bij de klimaatwijn moeten. Tegelijk kan Klaver Rutte niet meer afvallen als hij nog iets wil bereiken.

Het burgerklimaat is gered door Thierry Baudet. Niet vliegen, elektrisch rijden en warmtepompen zijn weer voor gekkies die graag een ander goed gevoel willen. Voor de rest blijft het nog een tijdje feest. De wereld hoeft niet te veranderen. Mensen mogen houden wat ze hebben. Baudet keert de ondergang van het avondland en heeft beslist een punt dat het Klimaatakkoord voor burgers zeer waarschijnlijk veel duurder zou zijn geworden dan de nette partijen zeggen.
Hij heeft nog een punt. Het is de vraag of de klimaatverandering die zich ontegenzeggelijk en misschien wel heel snel voltrekt, te keren valt met veel geld en vertrouwen in uitvindingen die nog gedaan moeten worden. Geld is aan het einde van de rit altijd van burgers geleende welvaart en koopkracht. Die lening willen ze best geven, maar ze willen ook weten aan wie die ten goede komt en of het beloofde land straks wel is wat ze willen. Burgers weten niet alles en helaas veel te weinig, maar ze voelen doorgaans goed aan wanneer er te veel twijfels zijn en leiders hun eigen dromen najagen.

Het einde van de polder
Het kan ook anders gaan. Het volk kan in groepen uit elkaar vallen. Klimaatmarsen en eisen om behoud van koopkracht en welvaart zullen dan als een scheidingslijn door het land lopen. Dat kan gebeuren als Baudet wil onderhandelen in plaats van blijven drukken. In dat geval is denkbaar dat GroenLinks zijn steun aan Rutte opzegt omdat de partij anders weer meer dan halveert bij de komende Tweede Kamerverkiezingen.

Rutte moet dus kiezen hoe hij en zijn VVD de geschiedenis in willen. Hij heeft de keuze uit twee posities. Wat links van rechts of beduidend rechtser. In beide gevallen verdwijnt het midden en zitten we met een mozaïek van splinterpartijen en twee sterk uiteenlopende brede stromingen met ideeën over de samenleving die elkaar vanwege radicale verschillen niet meer in het midden kunnen raken. Dat is nogal wat in het polderende en daarom zo gematigde Nederland waar nooit iets echt spannends gebeurde, maar na de moord op Fortuyn die rust verdween.

In het tweede scenario zullen de aanleiding en motieven voor die moord nog springlevend blijken.









Toegevoegd 28 maart, 19:00 uur:

Dit artikel afdrukken