Wereldwijd zitten 2,5 miljard mensen zonder goede sanitaire voorzieningen, meldde de Verenigde Naties vorig jaar op World Toilet Day. Dat leidt niet alleen tot verlies en economische schade maar ook tot jaarlijks 700.000 kinderoverlijdens (als gevolg van water dat besmet is met poepbacteriën).

Reinvent the Toilet Fair
De Bill & Melinda Gates Foundation heeft het ontwikkelen van schone en efficiënte sanitaire voorzieningen tot een prioriteit gemaakt. Daarom organiseerden ze een 'Reinvent the Toilet Fair, toepasselijk georganiseerd in New Delhi. Een groep wetenschappers van de universiteit van Colorado raakte gecharmeerd door de uitdaging en ging aan de slag. Ze waren er bij, daar in New Delhi, met hun SolChar Toilet dat nóg een probleem oplost.

'SolChar Toilet'
Het SolChar toilet verwerkt dagelijkse poep tot een vruchtbaar 'bodemsupplement'. Daarmee slaat het nieuwe poepen twee vliegen in één klap. Wildpoepen is ronduit gevaarlijk. "They go out to the fields to use the bathroom" met alle gevolgen van dien voor gezondheid, bodem en voedselgewassen, zegt Karl G. Linden, hoogleraar 'Environmental Engineering' aan de universiteit van Colorado - Boulder en hoofdonderzoeker bij dit project in een artikel in Modern Farmer. De zonnepoepdoos lost niet alleen dat probleem op, maar maakt ook nog eens een bruikbare mest-, brandstof en bodemverbeteraar van onze poep.

Hoe werkt het?
Een achttal parabole spiegels vangt het zonlicht en geleidt dat via optische vezels tot in een reactorvat dat gevuld is met menselijke uitwerpselen. Dit wordt tot zo'n 315 graden Celsius verhit. Er komt maar weinig zuurstof bij en zo verkoolt de poep tot een materiaal dat Linden c.s. 'biochar' noemen, geen houtskool maar 'poepkool'. Het is vooral het gebruik van de optische vezels dat het mogelijk maakt te spelen met de afstand tussen de spiegels en het reactorvat - het zal een stuk comfortabeler zijn je niet in het brandpunt van de zonnespiegels te hoeven ontlasten...

Biochar
Door de geconcentreerde hitte gaan gevaarlijke ziektekiemen in de fecaliën dood. Het eindresultaat doet wel wat aan houtskoolbriketjes denken: mooie verkoolde blokjes die helemaal niet meer aan de oorspronkelijke grondstof herinneren.

Maar daar houdt het verhaal nog niet op: de biochar kan op een heleboel interessante manieren ingezet worden. Net als houtskool kun je het gebruiken als brandstof, of om vervuild/besmet water te zuiveren (actieve kool, weet je wel, Norit). Meng je het met de grond, dan houdt die beter water vast en krijg je meer nutriënten in de gewassen. Je zou de mogelijkheden om het als mest te gebruiken overigens ook nog kunnen vergroten met een andere natuurlijke (steriele) grondstof uit het menselijk lichaam: urine. Die wordt in het SolChar toilet sowieso al apart gehouden, en bevat interessante (bemestings)stoffen als fosfaat en ammoniak.

Nu nog te duur
Hoe veelbelovend het prototype en idee ook zijn, in de huidige staat is het SolChar toilet nog veel te duur. Het streven van de Gates Foundation is een toilet te produceren dat niet meer kost dan 5 cent per persoon per dag om het te gebruiken. Het huidige prototype van het SolChar toilet kost zo'n 12.000 dollar. Maar ze werken al volop aan schaalvergroting. Daarvoor hebben Linden en de zijnen echter een nijpende behoefte aan... de ruwe grondstof. Ze organiseren daarom 'Poop for a Purpose' inzameldagen op de campus. Tja, daar verdwijnt anders voor je het weet het kostbare basismateriaal húp down the drain!

Of het nieuwe poepen in zonrijke landen alle onreinheid uit onze poep vist, is ons nog onduidelijk. Doorgaans bevatten onze poep en plas een hele apotheek vol spullen die we niet bij de sla en spinazie willen. Wellicht zijn er biotechnische kenners die meelezen en er hun gedachten over willen delen.

Fotocredits: 'courtesy of the University of Colorado at Boulder', in Modern Farmer
Dit artikel afdrukken