Het Corona-effect Tot 40% Duitsers in ‘hoog risico’-groep; sterftecijfer tweede golf blijft achter bij eerste golf

Vandaag het nieuws van 9 november. Hier vind je onze voorgaande selecties.

In de commentaren kunnen we samen het Corona-effect duiden.

Na Japan heeft Duitsland de oudste bevolking ter wereld. Welvaartsziekten als diabetes, hoge bloeddruk en obesitas komen in Duitsland algemeen voor (net als in de meeste andere ontwikkelde landen). Dat heeft tot gevolg dat volgens de definitie van Covid-19-risicogroepen 30 tot 40% van de Duitse bevolking in een hoog risicogroep zit, zei minister van Volksgezondheid Jens Spahn (Deutsche Welle, zie 4.4).

Volgens een analyse van Imperial College London en de WHO ligt de sterfte aan Covid-19 in rijkere landen, met hun oudere bevolking, tussen de 0,78 en de 1,79%. In lage-inkomenslanden ligt de sterfte tussen de 0,14 en de 0,42% uitkomt. Dat schrijft journalist Maarten Keulemans naar aanleiding van de vraag of het virus minder dodelijk is dan we dachten in de Volkskrant (zie 3.2).

Een analyse in Nature toont een top-45 van landen, gerangschikt naar de kans om te overlijden aan Covid-19. Het vergrijsde Japan staat bovenaan; Nederland staat op de 15^e plaats. Keulemans gaat in op de vraag wat er zou gebeuren als we in Nederland alle 70-plussers zouden isoleren. Zonder de 70-plussers zouden er dan alsnog zo’n 20 duizend mensen overlijden, onder wie ongeveer 50 kinderen, 200 twintigers, 500 dertigers, 1.500 veertigers en pakweg 5.000 vijftigers. En dat is, zegt Keulemans, nog afgezien van de rest. Volgens hem zouden naar schatting 180 duizend personen naar het ziekenhuis moeten, zou de zorg imploderen zodat andere patiënten overlijden. Vele duizenden zouden weliswaar herstellen maar langdurig klachten houden en misschien zelfs voorgoed in de Ziektewet belanden.

Keulemans ontkracht het 'rondzingende' bericht dat de WHO het sterftecijfer drastisch zou hebben verlaagd, van rond de 1% naar slechts 0,23%. Het percentage blijkt afkomstig van de bekende medische wetenschapscriticus John Ioannidis (Stanford University). Een aantal wetenschappers zet vraagtekens bij het onderzoek van Ioannidis. Het wereldwijde gemiddelde zou gebaseerd zijn op twijfelachtige gegevens. Zo zijn de cijfers uit Chili gebaseerd op een steekproef onder schoolkinderen en de gegevens van Kroatië op een steekproef onder fabrieksarbeiders. Voor Nederland baseert Ioannidis zich onder meer op een onderzoek van bloedmonsters uit een Rotterdams ziekenhuis. Prof. Marion Koopmans, die dat onderzoek leidde, is verbaasd als ze ervan hoort. "Dat is op geen enkele manier een studie waaruit je het landelijke sterftecijfer kunt afleiden", benadrukt ze. [..] "Ik weet niet of het bewust of onbewust is, maar dit onderzoek is duidelijk slordig", zegt medisch statisticus Maarten van Smeden (UMC Utrecht).

Dat alles neemt niet weg dat het sterftecijfer daadwerkelijk lager ligt dan tijdens de eerste golf. De vraag blijft waar dat precies aan ligt.