Het wordt er voor de vakantiegangers en -terugkeerders niet overzichtelijker op. De regels waar ze zich aan moeten houden, veranderen met de dag. Zo is vanaf maandag 9 januari in Frankrijk de 'pass sanitaire' verplicht in de horeca. Op plekken waar veel mensen komen was dat al het geval, maar deze stap naar een strenger beleid leidt tot veel protest. Afgelopen weekend protesteerden in heel Frankrijk 237.000 mensen tegen de verstrenging van het beleid dat, tegen de belofte van president Emmanuel Macron in, de pass sanitaire als een 'toegangsrecht' hanteert (de Volkskrant, 3.3).

De pass sanitaire komt er niet voor niets. De besmettingen in het zuiden van Frankrijk lopen razendsnel op. De hele Middellandse Zee-regio kleurt (donker)rood. Dat is reden voor de Duitse regering om niet-gevaccineerde terugkeerders een quarantaineverplichting op te leggen. Gevolg: een vervroegde uittocht van vele Duitsers die hun vakantie afbreken om thuis niet in quarantaine te hoeven (France TV Info, 3.4).

Keer je uit Frankrijk terug naar Nederland, dan moet je sinds dit weekend gevaccineerd zijn of kunnen bewijzen dat je niet besmet bent. Daarmee wil het kabinet voorkomen dat het coronavirus, net als vorig jaar, van vakantie mee teruggebracht wordt. Alleen: de grenscontroles gaan pas vanaf maandag beginnen. Wordt je 'gepakt' zonder geldig bewijs, dan moet je €95 boete betalen. De marechaussee gaat 'steekproefsgewijs' controleren, aldus de NRC (3.1), vanaf maandag. Opvallend: er wordt geen extra mankracht vrijgemaakt voor de controles.

Ook droevig lijkt het gesteld met de controle op negatieve test- en vaccinatiebewijzen door luchtvaartmaatschappijen. Volgens Het Financieele Dagblad (3.2) blijkt uit steekproeven dat tot 5% van de reizigers die naar Nederland vliegen niet over de juiste papieren beschikken. Ook doen verhalen over reizigers die nergens gecontroleerd zijn de ronde. Volgens veldepidemioloog Amrish Baidjoe kon je erop wachten dat de controle zou gaan haperen. "Een controlesysteem opzetten is een immense klus. Voor de zomerpiek begon was er niet echt een plan. Nu is het druk op vliegvelden, en dus is het systeem niet meteen waterdicht."

België toont zich pragmatisch. Tot afgelopen vrijdag gold een inreisverbod vanuit rode gebieden ('hoogrisico'-gebieden). Maar dat verbod is opgeheven. De deltavariant van het coronavirus is inmiddels 'ultradominant' (het wordt nu in 95% van de gevallen gevonden) zodat nieuwe import van varianten uit die hoogrisico-landen nauwelijks nog aan de orde is. België doet er beter aan te focussen op de controle op terugkeerders uit de landen die niet als 'hoogrisico' bekend staan omdat juist van daaruit het aantal besmettingen weer oploopt. "Spanje is voor het tweede jaar op rij een netto-exporteur is van het virus," zegt biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven) in De Standaard (4.7). "Bij de terugkerende reizigers stelden we een positiviteitsratio van 7,5 procent vast op de coronatests. Daar schuilt een groter gevaar in."

Molenberghs vervolgt: "We staan voor een enorme massa ­terugkeerders. We moeten die terugkerende reizigers goed opvolgen, maar ik hoor van velen dat ­andere landen daar veel ­strenger in zijn dan hier."
Dit artikel afdrukken