Het nieuws van 7 april 2021. Hier vind je onze voorgaande selecties.

Farmaceuten hielden geen rekening met sekse
"Covid-19 komt de cel binnen via receptoren die gevoelig zijn voor geslachtshormonen, en kan bij mannen en vrouwen andere signalen afgeven”, zegt Chahinda Ghossein-Doha, onderzoeker en cardioloog in opleiding aan het Maastricht UMC+. “Wetenschappelijk kom je er niet omheen de interactie tussen geslacht en Covid-19 te onderzoeken, ook niet wat betreft behandelmethodes en medi­catie.” Toch hebben vaccinproducenten dat niet gedaan. Er is geen verschil gemaakt tussen mannen en vrouwen en daardoor kan alleen maar in de praktijk blijken of mannen en vrouwen verschillende bijwerkingen ondervinden.

86,6% van de bijwerkingsmeldingen afkomstig van vrouwen
De praktijk leert dat dat het geval is: bij het Nederlands bijwerkingencentrum Lareb kwamen tot nu toe 26 duizend meldingen met bijna 152 duizend bijwerkingen binnen. Van de melders was 86,6 procent vrouw. Dat blijkt uit een onderzoek van Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico (3.1) waar ook Trouw (3.2) en De Groene Amsterdammer (3.3) over publiceren.

"Doodzonde," zegt Loes Visser, farmaco-epidemioloog aan het Erasmus MC en apotheker in het HagaZiekenhuis. Want ook al in 2010, na de Mexicaanse griep, raadde de Wereldgezondheidsorganisatie aan de fysiologische verschillen tussen man en vrouw standaard mee te nemen in toekomstig onderzoek.

Binnen de medische wetenschap is het schering en inslag dat 'de man' als standaard wordt gebruikt. Ook in proefdieronderzoeken is het gebruikelijk dat er alleen mannetjes gebruikt worden. Inmiddels is wel doorgedrongen dat mannen en vrouwen anders reageren op medicijnen. De vrouw is netzomin 'een kleine man' als een kind een klein mens is voor wie de dosis van medicijnen op basis van lichaamsgewicht kan worden berekend. "Die boodschap is in de huidige pandemie blijkbaar helemaal ondergesneeuwd in de paniek waarmee we nu aan de slag zijn gegaan," zegt Visser.

Vrouwen hebben recht op bescherming
Vrouwen worden onevenredig zwaar getroffen in de coronapandemie. Uit het jaarverslag van Amnesty International blijkt dat de geslachtsongelijkheid in de wereld door de coronapandemie sterk vergroot is, schrijft hoofdredacteur Manuela Kasper-Claridge van Deutsche Welle. Vrouwen lopen 44% meer risico hun baan kwijt te raken, krijgen bijna automatisch de lasten van thuisonderwijs toegeschoven, worden vaker slachtoffer van huiselijk geweld en blijven belast met het leeuwendeel van de huishoudelijke en zorgtaken. Daar komt nog bij dat 70% van het zorgpersoneel wereldwijd van het vrouwelijk geslacht is, dus meer risico loopt besmet te raken, én de bovengenoemde sekse-bias van het vaccinonderzoek. Schokkend, zegt Kasper-Claridge, is vooral de mate waarin dit feit wordt aanvaard.

Andere wetenschappers zeggen dat het hek van de dam is als onderzoekers eenmaal beginnen aan sekse-specifiek onderzoek. Wie dat doet moet bijvoorbeeld ook leeftijdsgroepen per sekse gaan invoeren als onderdeel van het specifieke testprotocol. En daarnaast nog kenmerken, zoals de mate van overgewicht. Dat is te complex volgens de tegenstanders van sekse-specifiek onderzoek.
Dit artikel afdrukken