Het Corona-effect ‘Val niet’, grens van 1 miljoen gepasseerd, ‘lokaal’ belangrijkste les uit de coronapandemie

Het nieuws van het weekend van 7 en 8 februari 2021. Hier vind je onze voorgaande selecties.

In de commentaren kunnen we samen het Corona-effect duiden.

'Val niet'
Met het oog op de verwachte 'historische dikke sneeuwlaag' stelde de Rijksoverheid nieuwe richtlijnen op. Sneeuwballen gooien en inpeperen mag, maar alleen met het eigen gezin. En schaatsen mag ook - het is immers een buitensport - als je het maar met niet meer dan 1 vriend of vriendin doet. "Ook bij het genieten van een pak sneeuw of een mooie laag ijs, blijft de oproep om zo min mogelijk mensen te ontmoeten en uw reisbewegingen te beperken," benadrukt de overheid. En natuurlijk: voor het ingaan van de avondklok weer binnen zijn! De maatregelen schrokken de Nederlanders niet af: "Even niet aan corona denken", zeggen verschillende mensen in deze video vol sneeuwpret (RTL Nieuws, 3.1).

Minister-president Mark Rutte geeft de Nederlandse bevolking nog een extra advies mee, schrijft het AD (3.4). "Val niet", zei hij, "Doe voorzichtig. Ziekenhuizen zitten niet te wachten op botbreuken.” Dat geldt volgens Rutte niet alleen voor het schaatsen, ook tijdens het fietsen en achter het stuur moeten mensen extra opletten. Het kabinet heeft nou eenmaal niet direct een oplossing voor de komende winterse dagen, maar wil voorkomen dat de ziekenhuizen vollopen met slachtoffers van glijpartijen.

'1 miljoen gepasseerd'
De grens van 1 miljoen coronabesmettingen is gepasseerd. Volgens de nieuwste RIVM-cijfers zijn er 1.001.894 geregistreerde coronagevallen in ons land (RTL Nieuws, 4.9). Omdat zeker in het begin van pandemie lang niet iedereen zich kon laten testen, waagt RTL Nieuws zich aan een schatting hoeveel mensen het virus daadwerkelijk hebben gehad. Dat blijkt nog niet zo eenvoudig.

Op basis van het aantal ziekenhuisopnames (totaal nu 41.500 mensen) en een gemiddeld percentage van 3% coronazieken die in het ziekenhuis opgenomen worden, zouden 1,4 miljoen Nederlanders een SARS-CoV-2-besmetting doorgemaakt hebben.
Het doorlopende Sanquin-onderzoek dat antistoffen meet in het bloed van donoren, komt uit op 13% van de donoren met antistoffen. Extrapoleer je dat naar Nederland, dan zouden 2,3 miljoen Nederlanders een besmetting met het virus doorgemaakt moeten hebben.
Ook het RIVM doet doorlopend onderzoek (PIENTER) om de opbouw van immuniteit te meten. In de eerste ronde (april en mei) was dat 3%, in het najaar van 2020 was het 5%. Omgerekend zo'n 875.000 Nederlanders. Volgende week start de volgende ronde, naar verwachting ligt het percentage dan flink hoger omdat de tweede golf dan is meegenomen.

We kunnen niet meer alles eten als wij het willen
Door de coronacrisis werden we met onze neus op de kwetsbaarheid van ons voedselsysteem gedrukt, schrijft FoodTank (zie 2.2). Want koeien blijven melk geven, tomaten blijven groeien, varkens worden afgemest en houden geen rekening met besmettingen in slachthuizen, sluiting van de horeca, wegvallen van afzetmarkten of tekorten aan seizoenswerkers. Het is nog te vroeg om de gevolgen op lange termijn te beoordelen, maar het idee "dat we alles kunnen eten wat we willen, wanneer we het willen" is behoorlijk op losse schroeven komen te staan. "Een duurzamer voedselsysteem moet op een andere leest worden geschoeid, met meer lokaal en seizoensgebonden voedsel en meer aandacht voor boeren en werknemers in de voedselvoorziening. Alleen een transformatie van maatschappelijke normen zal ons kwaliteit en duurzaamheid laten (her)waarderen boven kwantiteit, veerkracht boven overvloed... en misschien hadden we daarvoor een crisis nodig." En die crisis drukt ons nog steeds met de neus op het feit dat we ook met vaccins niet zomaar greep krijgen op een virus: vandaag stopte Zuid-Afrika met het AstraZeneca-vaccin omdat het onvoldoende beschermt tegen de Zuid-Afrikaanse gemuteerde versie van SARS-CoV-2.