Velen stelden ons die vraag. Wat is dat toch met die stikstof? Maar daar gaat het helemaal niet om.

Ik legde het gisteren elders al uit: "Het wordt een steeds gekkere week. In de wandelgangen gaat inmiddels het gerucht dat de Farmers Defence Force zijn aanhang heeft opgeroepen 'merkloos' actie te voeren om de dwangsom te omzeilen. Als het waar is, is het natuurlijk opruiing. En waar gaat het eigenlijk over? Je kunt in het dure en ramvolle Nederland geen ononderscheidende agrarische grondstoffen blijven maken met een volume dat je eigen gebruik ver overstijgt. Tegen de onvermijdelijke krimp, kun je je blijven verzetten, maar het is je kop in het zand steken en hopen op een toekomst die achter je ligt. Heel grote ondernemers zullen overblijven, net als een flink aantal heel kleine. Maar juist het grote aantal boeren in het midden tussen de grote jongens en de kleintjes in zal verdwijnen. Dat is economisch en ecologisch gezien onvermijdelijk. Laten we het er eens duidelijk over hebben hoe dat met respect voor mensen en hun (eer)gevoelens netjes kan. Dat laatste vermijdt de politiek al minstens 20 jaar. Dat geldt net zo hard voor de boeren. Het gelazer van deze week maakt alleen maar meer slachtoffers en leidt tot steeds gekkere woorden en positiekeuzen van mensen die zich buitenspel plaatsen."

Na een serie klaagzangen van boeren knipte RTL een paar woorden uit mijn college 'boereneconomie' voor journalist Bart Reijnen van die zender. Daarin leg ik in een minuut de rest uit (zie hier, vanaf minuut 5:37-6:40). Boeren maken altijd te veel. Het probleem van Nederlandse boeren is dat ze dat ook in Nederland, het duurste land ter wereld omdat we van alles op een postzegel hebben geconcentreerd, blijven proberen. Op een goed moment is het breekpunt echter bereikt en moet een samenleving kiezen tussen meer boeren en minder andere dingen of omgekeerd. En dat is nu. Zij die als agrarisch ondernemer gaan sterven, groetten u vandaag. Dat klinkt hard en dat is het ook. Daarom hebben we er netjes mee om te gaan, maar wel duidelijk. Als we het niet netjes doen, zullen de acties verharden.

Hieronder een twitterverslag van de vele perspectieven op deze boerendag.
Dit artikel afdrukken