Hertog Jan rijpt bier op oude houten vaten van andere dranken

Al een aantal jaar experimenteert bierbrouwerij Hertog Jan met zijn Grand Prestige-bier. Door dit donkere bier te laten rijpen – in de fles dan wel in houten vaten – ontstaan bijzondere smaakcombinaties waar liefhebbers voor in de rij staan.

De brouwers krijgen alle ruimte om te experimenteren. Zo werd in 2017 Hertog Jan Vatgerijpt geboren.

In 2017 vulden de brouwers een aantal oude port-, cognac- en bourbonvaten met Grand Prestige. Bierliefhebbers liepen er weg mee en vanwege het succes richtte de brouwerij een jaar later alle aandacht op Bourbon. Afgelopen jaar was Jenever het thema van de vatgerijpte bieren. Daartoe legde Hertog Jan contacten met de Nederlandse jeneverdistillateurs Hooghoudt, Zuidam en Rutte. Ook maakte Hertog Jan een Vatgerijpt: De Hollandse Wijn Editie.



Schotse whisky
Dit jaar is het tijd voor de Schotse whisky-variant. Hertog Jan presenteert een verzameling van 4 verschillende Grand Prestige-bieren gerijpt op whiskyvaten uit de Schotse regio’s Highlands, Lowlands, Speyside en Islay. Meesterbrouwer Gerard van den Broek bezocht de 4 verschillende whiskyregio’s in Schotland. Iedere regio heeft zijn kenmerkende smaak. “Het mooie is dat je de smaken kan linken aan de regio’s. Van robuust en krachtig uit de Highlands tot zacht en subtiel uit de Schotse Lowlands, en van de fruitige aroma’s uit Speyside tot de kenmerkende, rokerige whiskysmaak van het turfeiland Islay.” In iedere regio bleek een distilleerderij bereid om zijn houten vaten te verschepen naar Arcen. Hoewel Hertog Jan de namen van de distilleerderijen niet actief verspreidt, bevat de verpakking van de Vatgerijpt een coördinaat dat zomaar met de oorsprong van de whisky te maken zou kunnen hebben.

9 maanden geduld
Eenmaal in Arcen werden van iedere whiskydistillateur 40 vaten afgevuld met Grand Prestige en vervolgens 9 maanden met rust gelaten. “Als wij de vaten binnenkrijgen, lijken ze leeg. Maar in het hout zit dan nog zeker tien liter van de drank”, vertelt Van den Broek. “Wij vullen de vaten met onze Grand Prestige om deze te verrijken met de smaak van het distillaat dat in het vat heeft gezeten, en met de smaak van het vat zelf. Dat natuurlijke proces begint traditiegetrouw in het voorjaar, als de temperatuur stijgt en het bier de kans krijgt om alle aroma’s die in het hout liggen opgeslagen aan te spreken.”

De vaten blijven 9 maanden lang onaangeraakt, op enkele smaaksteekproeven na. Als de brouwers tevreden zijn over de smaak, worden de vaten naar buiten verplaatst. “Door de kou trekt het hout weer samen en perst zo de laatste smaken eruit.” De gebruikte vaten gaan retour naar de distillateur of worden aan particulieren verkocht als decoratie. De reden hierachter is dezelfde als de reden waarom de namen van de distilleerderijen niet bekend worden gemaakt. Hertog Jan wil voorkomen dat een andere producent de vaten opkoopt en zijn product vervolgens adverteert als 'gerijpt op vaten van Hertog Jan Vatgerijpt: de whisky serie'.

Het vat moet uit de markt verdwijnen. Dat maakt de rijping exclusief.

Vanaf aanstaande zaterdag 12 september zijn de Vatgerijpt bieren exclusief te krijgen via de website van Hertog Jan. De oplage is beperkt: de brouwers maakten slechts 40 vaten à 200 liter per variant.