In Europa bestaat een wet die het gebruik van Food for Special Medical Purpose (FSMP) regelt. De FSMP-richtlijn is opgesteld om het aanbod van voeding te reguleren die bedoeld is om patienten gezonder te maken of houden.

De gedachte erachter is eenvoudig. Omdat we nog te weinig weten van de gezondheidseffecten van voedingsmiddelen, mogen die aangeboden worden als ze veilig zijn, de nationale overheid over het gebruik geïnformeerd wordt en de toepassing plaatsvindt onder toezicht van een health professional. Van die vrijheid mag commercieel geen misbruik worden gemaakt. Daarom is reclame direct naar het publiek niet toegestaan.

Contextafhankelijkheid
Wie aan deze voorwaarden voldoet, mag in de praktijk individuele gezondheidseffecten onderzoeken op een manier die via klassiek dubbelblind onderzoek vrijwel onmogelijk is. Dubbelblind onderzoek probeert de werking van een stof vast te stellen in een universele testomgeving die in de praktijk niet bestaat. Ieder individu komt immers voort en leeft in een heel specifieke context. Daarom werkt wat voor de een werkt, voor de ander niet. Of het werkt, kan alleen in de praktijk en niet door middel van Randomized Controlled Trials alleen worden vastgesteld. Juist op het zeer contextafhankelijke gebied van de micronutriënten in voeding is het van belang dat we ons dat realiseren. Wetenschappers maken inmiddels grote stappen bij het bepalen van ons persoonlijke genoom en kunnen zelfs de expressie van die genen vaststellen. Ook van het individueel sterk verschillende microbioom, mijn vak en handel, weten wij steeds meer. Daarom is het van belang de nog jonge wetenschappelijke inzichten die we opdoen te kunnen relateren aan individuele metingen in de praktijk van mensen. De bestaande FSMP wet geeft die ruimte en getuigt van deze visie.

Maar dat dreigt te veranderen nu de wet in verschillende landen anders blijkt te worden geïnterpreteerd. Dat leidt tot de vraag op hoe die moet worden gelezen.

Medisch versus voeding
De meeste landen blijven bij hun vertaling dicht bij de naam van de wet: Food for Special MEDICAL Purpose. Een paar landen, waar onder Nederland, spreekt van Dieetvoeding voor Medisch Gebruik. Daarmee vertalen ze Food niet goed. Food is immers voedsel, eten. Het Engels noemt voeding nutrition. Die landen beperken de wet tot het doel om mensen te voeden en verarmen daarmee de wet en zijn doelstelling.

Ik vind het een vreemde lezing van de wet. Waarom zou er immers een wet moeten komen die moet regelen hoe patiënten mogen worden gevoed? Dat doen we immers al sinds mensenheugenis en we redden ons ermee. Er is geen behoefte aan een wet over de voedende werking van voeding, maar aan een wet die het experimenteren met veilige voeding reguleert om tot een gezonder makende voeding te komen. De landen die een afwijkende lezing hanteren, keren de bedoeling van de wet om.

Gezondheidseffecten centraal
Het nieuwe van de FSMP-richtlijn was dat er door de EU een opening wordt gecreëerd waarbinnen voedingsmiddelen met een gezondheidseffect om die medische reden op de markt kunnen worden gebracht. Dat is uitdrukkelijk bepaald in 1996 door het Scientific Committee for Foods bij de totstandkoming van deze richtlijn. Dat dreigt nu allemaal overboord te worden gezet vanwege een verschil in interpretatie.

Ik vind dat zonde.

Geef hier input voor Brussel
Tot 10 september is een hearingronde geopend door Brussel om meningen en argumenten te verzamelen over de vraag hoe de FSMP-richtlijnen gelezen moet worden. Graag roep ik de in voeding geschoolde lezers van Foodlog op om op deze plek deze week input te geven aan Brussel over de manier waarop de wet gelezen moet worden.

Mijn analyse en argument zijn duidelijk. De FSMP-richtlijn zou er niet zijn als die geen medisch doel had. De richtlijn is bedoeld om experimenten in deze richting te reguleren en niet om te bepalen welke voeding veilig is. Dat gaat regelrecht tegen de bedoeling van de wet in. Indien die interpretatie wordt geaccepteerd, is het beter de wet af te schaffen omdat hij dan nietszeggend wordt. Ieder zichzelf respecterend land beschikt immers al over richtlijnen voor gezonde voeding.

Steunt u mijn oproep? Zo ja, deel dan dit bericht op twitter en Facebook of je eigen site.

Fotocredits: EU Brussel, Soroll
Dit artikel afdrukken