De biologische sector kan nog niet overleven zonder subsidies. Hoewel de markt elk jaar sterker groeit, is overheidssteun noodzakelijk om verdere ontwikkeling te stimuleren.
Dat zegt Marc Jansen van Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), de belangenorganisatie voor de supermarktbranche. Het kabinet levert steun aan de sector door subsidies te verlenen aan onder meer demonstratie- en kennisprojecten. Dat blijft voorlopig nodig omdat de markt nog niet volwassen is, vindt hij.
Supermarkten hebben er de afgelopen vier jaar hard aan getrokken en hebben nu grootste plannen, zegt Jansen. Het ligt in de lijn der verwachting dat fabrikanten zullen volgen, maar dan mag de overheid zijn steun niet intrekken.
Volgens Jansen is een belangrijke rol weggelegd voor de zogeheten Taskforce Biologische Landbouw, een door het ministerie van LNV in het leven geroepen werkgroep waaraan diverse bedrijven deelnemen. Deze organisatie werkt volgens Jansen als smeerolie tussen de verschillende partijen. Aldus zibb.nl
Is dat nou zo? Al jaren wil de bio-niche niet echt door de 2% verkoopaandeel stijgen. We juichen als de biomarkt met amper 10% groeit, maar dat is onzin. De doelstelling ligt op 5%. Daarvoor moet je niet 10% stijgen (= 0,2 echte procenten) maar vele tientallen. Voor het onwetend publiek kun je met cijfers goochelen, maar aan de werkelijkheid verandert het niets.
Laten we de vraag eens heel direct stellen: waarom wil het het maar niet lukken met biologisch?
OK, meteen in de rebound: onder welke voorwaarden zou het wel lukken met biologisch (desnoods onder een andere naam)?
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
We mogen anderzijds het kind ook niet weggooien met het badwater, hé. Als ik in een groep vraag: "wat betekent dat, duurzaam?" dan krijg ik velerlei antwoorden. Bijv.: "als iets lang meegaat". Jawel, maar hoe kom je er toe dat iets lang meegaat? Meestal zijn daar afspraken voor nodig. Momenteel houdt de FAO een conferentie over 'organisch'.
http://www.fao.org/organicag/
Klik daarbij ook eens op FAQ;
Ook Rabo-topman Ten Cate blijkt van biologisch af te stappen ten faveure van duurzaam. Reden: te duur en geen mogelijkheden om de prijs omlaag te krijgen. Maw: Rabo hangt het Biologisch Convenant (doelstelling: 5% verkoopaandeel) aan de wilgen.
Nick, volstrekt eens vanuit het perspectief dat alle kreten zijn verworden tot reclameleuzen. BD en 'integrale teelt' zou ik persoonlijk graag vervangen door het neutralere, niiet aan ideologie gelieerde 'natuurlijk' (dat vervolgens ook weer gedefinieerd moet worden en dan meteen misbruikt zal worden, cq. al lang wordt misbruikt).
'BD-methoden' van landbouw en dierhouderij appeleren alleen meer aan de intuitie van mensen: varkens met ballen (zojuist afgeschoten door nb de dierenbeweging zelf), koeien met horens, kippen met snavels etc. Biologisch is dat allemaal niet. Vandaar de opmerking. Ik persoonlijk zou er niet voor kiezen, maar zou als 'reclamisch beleidsmaker' (lees: politicus) gaan voor het ' laden' van het intuitieve begrip natuurlijk ('biologisch' is als begrip niet zo logisch, zeker niet nu de eerste en tweede generatie intensieve bioindustriele bio voor de deur staat; die zou ik niet 'natuurlijk' maar 'duurzaam' noemen).
En wat betreft duurzaam en wetenschappelijkheid. Tsja, daar spelen diezelfde reclamische politicus en zijn gehoor je parten. Niettemin, duurzaamheid lijkt me een zinvolle ' god' als het gaat om het verbinden van mensen achter een beleidsdoel. Of zou jij zover willen gaan alleen harde waarheden te willen accepteren, zelfs in het vrijwel altijd eenvoudige discours van de publieke discussie?
Probleem met "duurzaam": hoe bewijs je dat. Of het waar was zullen we pas binnen vijftig jaar kunnen vaststellen, maar je kunt er nu al voor gecertificeerd worden. Moeilijk. Ik denk hierbij vooral aan de haringvangst en zo, waar MSC (Marine Stewardship Council)voor certificeert. Dergelijke keurmerken worden dan ook nog eens door de industrie gestuurd. Er verschijnen nu "à la carte" labels (Friends of the Sea) die duurzaamheid certificeren op basis van FAO statistieken e.d. Weinig betrouwbare bronnen.
Dick: "Biodynamisch" is een hersenspinsel van Rudolf Steiner (certificering door Demeter/Blauwe Bloem e.d.). Niet ernstig, dus.
Han, wat mij betreft sla je een aantal spijkers op de kop. Bio is marketingwise uiterst kwetsbaar, heeft zijn maximale koopaandeel bereikt, cq. zit daar niet ver vanaf en nieuwe, inhoudelijker gedefinieerde begrippen als 'streek' en 'duurzaam' substitueren de waardepropositie die bio slechts kon bieden met de loze kreet 'heel logisch'.
Wat willen/wilden we in Nederland met bio, cq. waarom wilden we er iets mee? Mijn stellige indruk is dat het een middel moest zijn om kleinschaliger landbouw in Nederland te houden. Doel en middel zijn omgedraaid. Dramatisch is de trend van de producenten wég van bio, terwijl overheid en AH het promoten. Het bio-beleid lijkt dus zelfs contraproductief te zijn.
Ik heb er hier in het verleden al vaak en veel over gezegd. Eerder vandaag schreef ik in een comment hier: De vraag is of biologisch wel een zinvol begrip is als het gaat om deze tegenstelling [tussen biologisch en duurzaam, dv]. Biologisch zou een kwaliteitsbegrip moeten zijn dat per se niets met duurzaamheid te maken heeft.
Duurzaam is een argument - en goede zaak - voor de massa dat, zoals marktonderzoek suggeert, zal werken als het niet duurder is dan 'conventioneel'. Dóór dus met intensieve bioindustriële bio zoals die in ontwikkeling is.
Biologisch - of is het, zoals ik vorige week iemand hoorde zeggen, 'biodynamisch'? - moet in de eerste plaats staan voor kwaliteit (betere smaak) en natuurlijkheid (voor mensen die angst hebben voor onnatuurlijkheid en 'ongezondheid'). De uitwerking van die egoistische argumenten zorgen voor de wil een meerwaarde te betalen. Ik heb er de afgelopen maanden een aantal proeven mee gedaan. De consument is wel degelijk bereid meer te betalen, als het maar echt lekkerder is. De kansen om te scoren zijn nog nooit zo groot geweest, want de smaakkwaliteit van het aanbod in de supermarkt is pover. Mijn tests laten zien dat de consument weinig nodig heeft om zich te laten overtuigen dat lekkerder echt lekkerder is en ook een financiële meerwaarde heeft.
Bestaande bio is gecorrumpeerd geraakt: het heeft geen kwaliteit, geen smaakvoordeel en zelfs geen aantoonbaar gezondheidsvoordeel (inmiddels mag er een percentage gentech in zitten - klein weliswaar, maar voor het volk onbegrijpelijk)? Wél logisch dus dat de vraag opkomt: wat is het eigenlijk behalve duurder?
Interessant teken is de uitzending over 'biologisch' van de kritische Franse foodjournalist Jean-Pierre Coffe op France-Inter van afgelopen zaterdag. Coffe is een belangrijke beinvloeder in de Franse samenleving en acht de tijd kennelijk rijp om bio aan te pakken. Het heeft lang genoeg geduurd.
Duurzaam is intuitief een duidelijker propositie dan biologisch. Maar .... lost het het beleidsdoel van LNV op? De verbijzondering van het kwaliteitsargument moet de Nederlandse boer redden. Duurzaam (vnl. een argument om grootschalig evenwicht te bewaren tussen resources, verbruik en contextuele balans) zal dat naar mijn bescheiden mening niet doen, hoewel het een rol kan spelen op het 2e plan.
Wat mij betreft is het dus niet bio of duurzaam, maar bio of kwaliteit (en uiteraard: hoe definieer je kwaliteit)? Pas daarna komt de vraag: hoe realiseer je kwaliteit én duurzaam?