Het Corona-effect Halvering aantal voedselgerelateerde maag-darminfecties in VK tijdens eerste half jaar pandemie

Het lijkt erop dat de lockdowns een enorme impact hebben gehad op voedselgerelateerde maag-darminfecties. In de eerste 6 maanden van de Covid-19 pandemie halveerde in het Verenigd Koninkrijk het aantal uitbraken van gastro-intestinale(GI) infecties vergeleken met het gemiddelde over de jaren 2015 - 2019. Ook het aantal infecties door bacteriële pathogenen nam af, hetzij daar de lichtste daling was te zien. Dat blijkt uit onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad BMJ (Food Safety News, 2.1).

Mensen bleven thuis, mengden minder en wasten vaker hun handen. Zo hadden pathogenen minder kans om mensen te besmetten

De onderzoekers zagen een duidelijke verandering in de trends van GI-infecties in de context van de Covid-19 pandemie. “De drijfveren van deze verandering zijn waarschijnlijk multifactorieel”, schrijven ze. Er kan minder gerapporteerd zijn doordat mensen minder snel hulp zochten, de gezondheidsdiensten het druk hadden en er mogelijk veranderingen waren in het toezichtsysteem. Maar de onderzoekers verwachten dat er ook een daadwerkelijke daling was als gevolg van de ingevoerde coronamaatregelen en beperkingen. Mensen bleven thuis, mengden minder en wasten vaker hun handen. Zo hadden pathogenen minder kans om mensen te besmetten. Het aantal meldingen van uitbraken in voedselverkooppunten nam duidelijk af en bleef laag totdat pubs en restaurants weer open gingen voor eters.

Ook Google Trends-gegevens wijzen in deze richting. Het aantal zoekopdrachten op internet naar sleutelzinnen als "voedselvergiftiging", "gastro-enteritis/maag-darminfecties" en "buikgriep" daalde, terwijl het aantal zoekopdrachten voor “handen wassen” en “desinfectie” juist aanzienlijk toenam.

De onderzoekers gebruikten data over uitbraken, laboratoriummeldingen, telefoontjes naar de gezondheidsdienst NHS, huisartsenafspraken en gegevens van de spoedeisende hulp. De aantallen meldingen van het Noro-virus daalden het meest, gevolgd door Salmonella en Cryptosporidium. Het aandeel van laboratoriumbevestigde patiënten met pathogenen als Giardia, Shigatoxine-producerende E. coli (STEC) en Listeria bleef vergelijkbaar, terwijl Campylobacter-meldingen eerst af- en daarna toenamen.

De overheidsrichtlijnen ten aanzien van niet-essentiële buitenlandse reizen verminderden waarschijnlijk de aanwezigheid van salmonella. Campylobacter - meestal geassocieerd met keukenhygiëne en voedselbereiding - ondervond minder 'hinder' van de lockdowns. Al daalde het aantal meldingen eerst, waarschijnlijk het gevolg van sluitingen van voedselverkooppunten en verbeterde hygiëne. Dat beperkte het risico op kruisbesmettingen volgens de onderzoekers. Het aantal meldingen vanuit eetgelegenheden nam dan ook weer toe toen pubs en restaurants weer open gingen.

Als we ons houden aan gedragsveranderingen zoals verbeterde handhygiëne, dan zouden we volgens de onderzoekers mogelijk de ziektelast van GI blijvend kunnen verminderen.